Stockholm, 17 Haziran (Hibya) – Dış giyim markaları sağlık riskine rağmen hala ‘sonsuza kadar kimyasal’ kullanıyor. Kampanyacılar, 27 şirketin ürünlerinin yüzde 80’inden fazlasında toprak ve su kaynaklarını kirletebilen PFAS buluyor.
Ethical Consumer tarafından yapılan araştırmaya göre, yürüyüşçüler “sonsuza kadar kimyasallar” ile su geçirmez hale getirilmiş giysiler giyerek istemeden çevreye zarar veriyor ve kendi sağlıklarını riske atıyor olabilirler.
Ethical Consumer dergisi, polarlar, su geçirmez ceketler, yürüyüş botları ve sırt çantaları gibi dış mekan kıyafetleri üreten 27 şirketi inceledi ve yüzde 82'sinin hala per- ve polifloroalkil maddeler veya PFAS kullandığını tespit etti.
PFAS olarak sınıflandırılan bazı kimyasallar yüksek kolesterol, doğurganlık, bağışıklık sistemi bozuklukları ve bazı kanserler gibi sağlık sorunlarıyla ilişkilendirilmiştir. Bu kimyasallar 1950'lerden bu yana tüketici ürünlerinde kullanılmaktadır ve bozunmaları yüzlerce yıl sürebilmekte, toprak ve su kaynaklarını kirletebilmektedir.
İngiliz Hükümeti Hükümet Şubat ayında yaptığı açıklamada, tehlikeli olabilecekleri gerekçesiyle İngiltere'nin REACH kimyasal düzenlemeleri kapsamında tüketici ürünlerinde PFAS kullanımını kısıtlamayı düşündüğünü söyledi. Yine de alternatifler var. Páramo ve Finisterre ürünlerinde hiç PFAS kullanmazken, Fjällräven, Alpkit, Lowe Alpine ve Patagonia çoğunlukla PFAS içermiyor. Bu firmalar ve bir düzineden fazla diğer firma PFAS kullanımına önümüzdeki yıl son vereceklerini söylüyor.
Ancak Ethical Consumer tarafından değerlendirilen şirketlerin neredeyse yarısının PFAS kullanımına son verme tarihi açıklanmadı.
Ethical Consumer yazarı ve araştırmacısı Jane Turner şunları söyledi: “Geri dönüşü olmayan küresel kirlenme ve 'sonsuza kadar kimyasalların' aşırı toksisitesi yıllardır tartışılmıyor, ancak çoğu outdoor giyim şirketi hala gereksiz yere bunları kullanıyor ve PFAS kirliliği yüküne katkıda bulunuyor. Bu kabul edilemez ve şirketler artık bu kimyasalları kullanmayı bırakmalıdır. Tüketiciler sadece PFAS kullanmayı bırakan sorumlu şirketlerden alışveriş yapmalıdır.”
Plastik atıkları ve kimyasal kirliliği azaltmayı amaçlayan bir çevre yardım kuruluşu olan Fidra'ya göre 10 bin'den fazla PFAS kimyasalı bulunmaktadır. Dış mekan giysilerinde kullanılanlar, kumaşların suyu itmesine yardımcı olarak sıvının kaymasını sağlıyor.
Malzemenin yıpranma süreci, dış mekan kıyafetleri giyen yürüyüşçülerin kimyasalların bir kısmını çevreye yaydığı anlamına gelse de, PFAS kirliliğinin çoğu kimyasalların üretimi sırasında, kumaşa uygulandıklarında ve bir ürün atıldığında ortaya çıkıyor.
Fidra'da proje yöneticisi olan Hannah Evans “PFAS, İngiltere'nin içinden geçen nehirlerde, Everest Dağı'nın yamaçlarında ve kutup ayılarından şişe burunlu yunuslara kadar 600'den fazla vahşi yaşam türünde bulunmuştur.'' dedi.
www.ekonomigundemi.com.tr