ABD’de büyüme ve aralık PCE enflasyon verilerinin, Avrupa ve Japonya’da merkez bankası toplantılarının takip edildiği haftanın ardından bu hafta küresel piyasaların gündeminde ABD’de Fed para politikası toplantısı ve iş gücü piyasasına ilişkin veri akışı ile İngiltere Merkez Bankası’nın (BoE) para politikası toplantısı ön planda olacak.
30 Ocak 2024 Salı Türkiye; Ekonomik Güven Endeksi (Ocak) Almanya; GSYİH (4Ç23-Öncü) Euro Bölgesi; GSYİH (4Ç23-Öncü) ABD; S&P/CS 20 Kent KFE (Kasım), CB Tüketici Güven Endeksi (Ocak), JOLTs Açık İş Sayısı (Aralık)
31 Ocak 2024 Çarşamba Türkiye; Dış Ticaret Dengesi (Aralık-Nihai-TÜİK), Yabancı Turist Sayısı (Aralık), Hizmet ÜFE (Aralık) Japonya; Sanayi Üretimi (Aralık-Öncü) Çin; Resmi PMI Verileri (Ocak) Almanya; TÜFE (Ocak-Öncü) ABD; Fed FOMC Toplantı Kararı, ADP İstihdam Raporu (Ocak)
01 Şubat 2024 Perşembe Türkiye; TCMB PPK Toplantı Tutanakları (25 Ocak 2024), İSO İmalat PMI (Ocak), İTO İstanbul Enflasyon Verileri (Ocak) Dünya Geneli; İmalat PMI Verileri (Ocak) Çin; Caixin İmalat PMI (Ocak) Euro Bölgesi; TÜFE (Ocak-Öncü), İşsizlik Oranı (Aralık) İngiltere; BoE PPK Toplantı Kararı
02 Şubat 2024 Cuma Türkiye; Dış Ticaret Dengesi (Ocak-Öncü-Ticaret Bakanlığı) ABD; Resmi İstihdam Raporu (Ocak), Fabrika Siparişleri (Aralık), Michigan Tüketici Güven Endeksi (Ocak-Nihai)
– ABD’de büyüme ve aralık PCE enflasyon verilerinin, Avrupa ve Japonya’da merkez bankası toplantılarının takip edildiği haftanın ardından bu hafta küresel piyasaların gündeminde ABD’de Fed para politikası toplantısı ve iş gücü piyasasına ilişkin veri akışı ile İngiltere Merkez Bankası’nın (BoE) para politikası toplantısı ön planda olacak. Hafta boyunca dünya genelinde PMI verileri ile Almanya ve Euro Bölgesi’nde TÜFE rakamları izlenecek.
FOMC toplantı kararları
Bu hafta küresel piyasalarda dikkatler Fed’in iki günlük Federal Açık Piyasa Komitesi (FOMC) toplantısının ardından çarşamba günü yapılacak açıklamaya odaklanacak. Federal fonlama faizi hedef aralığının %5,25-5,50 seviyesinde sabit bırakılması beklenmekte. Faiz artırımlarına Mart 2022’de başlayan Fed, son kez artırım yaptığı Temmuz 2023 toplantısı ile toplam on bir toplantıda %0-0,25 aralığından başlayarak 525bp faiz artırımı yaptı. 2024 yılının ilk toplantısında piyasa, faiz indirimlerinin zamanlamasına odaklanacak. Piyasaların, faiz indirimlerinin mart ayında başlayacağına ilişkin beklentisi yılbaşından beri azalmakla birlikte hala yüksek. Fed fonlama faizi vadelilerine göre mevcut durumda piyasa, mart toplantısında 25bp faiz indirimine yaklaşık %46, sabit bırakılmasına %52 ihtimal veriyor. ABD’li politika yapıcılardan gelen açıklamalar genellikle faiz indirimlerine başlamak için mart ayının erken ve piyasa fiyatlamasının miktar olarak fazla olduğunu ima etmektedir. Zira, PCE enflasyonundaki düşüş eğiliminin belirgin olmasına karşın PCE enflasyon hala Fed’in resmi hedefinin üzerinde seyretmekte. Ayrıca, görece güçlü seyreden büyüme ve iş gücü piyasaları faiz indirimleri için mart ayının erken olduğu görüşünü desteklemektedir. ABD hisse senedi piyasası ise erken ve güçlü faiz indirimleri beklentisiyle rekor tazeliyor. Tahvil piyasası bir miktar daha temkinli. 10 yıl vadeli ABD Hazine tahvili faizi aralıkta %4’ün altına gerilemesinin ardından ocakta yeniden üzerine çıkarak geçen haftayı %4,14 civarında tamamladı. Faiz indirimlerinin zamanlamasıyla ilgili sinyal beklenen bu haftaki Fed toplantısı piyasaların kısa/orta vadeli seyri açısından kritik önem arz etmektedir. Küresel hisse piyasalarında hafta boyunca volatilite yüksek seyredebilir. Fed’in faiz patikasına ilişkin vereceği sinyallerin şahin algılanması, uzun bir süre mevcut seviyelerde kalabileceği yönünde olası mesajların risk iştahında sert bir düşüşü tetiklemesi beklenebilir.
İngiltere BoE para politikası toplantısı
Fed’in ardından perşembe günü İngiltere Merkez Bankası’nın (BoE) para politikası komitesi toplanacak. Politika faizini aralık toplantısında 6-3 oyla art arda üçüncü kez %5,25 seviyesinde sabit tutan BoE’nin perşembe günü de değişikliğe gitmesi beklenmiyor. Pandemi sonrası parasal sıkılaştırma adımlarına gelişmiş ekonomiler arasında erken başlayan BoE, politika faizini Aralık 2021’den başlayarak Ağustos 2023’e kadar art arda on dört toplantıda toplam 515bp artırarak %5,25’e çıkardı. İngiltere’de de enflasyon BoE’nin resmi hedefinin üzerinde seyretmekte; yıllık bazda TÜFE artışı kasımda %3,9 iken aralıkta %4,00’e yükseldi. İngiltere’de hizmet sektörü fiyat artışları ve ayrıca ücret artışları da oldukça yüksek seyretmekte. Buna karşın, ABD’dekine benzer bir şekilde, piyasanın yakın zamanda faiz indirimine ilişkin beklentisi güçlü. Ancak, BoE Başkanı Andrew Bailey, aralık ayındaki açıklamasında enflasyonla mücadelenin hala bitmediğini vurgulamıştı. İngiliz politika yapıcılar geçen yıl sık sık faiz indirim beklentisi için erken olduğu ve ücret artışına ilişkin risklerle ilgili uyarılarda bulunuyor. On altı yılın zirvesindeki politika faizinde perşembe günü herhangi bir değişiklik beklenmemekle birlikte olası indirimlerin zamanlamasına ilişkin verilecek mesajlar kısa/orta vadeli piyasa fiyatlaması açısından önemli olacaktır. Son fiyatlama itibarıyla piyasa, BoE’nin faiz indirimlerine mayısta başlayıp bu yıl toplam dört kez (25’er bp) indirim yapmasını bekliyor.
ABD iş gücü verileri
Fed toplantısı sonrasında haftanın son işlem günü açıklanacak istihdam raporu haftanın en önemli verileri arasında bulunuyor. ABD’de tarım dışı istihdam artışı aralıkta 216 bin ile piyasa beklentisinin oldukça üzerinde gerçekleşti. İşsizlik oranı %3,7 ile değişmezken yıllık bazda ortalama kazanç artışı %4’ten %4,1’e yükselmişti. Ocakta, tarım dışı istihdam artışının 175 bin civarına gerilemesi, işsizlik oranının %3,7 ve ortalama kazanç artışının %4,1 ile fazla değişmemesi beklenmekte. ABD’de iş gücü piyasasının (ve büyümenin) güçlü seyrini koruması Fed’in faiz indirimlerine mart toplantısında başlayacağına ilişkin piyasa beklentilerini desteklememektedir. ABD ekonomisi 4Ç23 döneminde yıllıklandırılmış olarak %3,3 ile piyasa beklentisinden hızlı büyüdü.
Çalışma Bakanlığı’nın resmi verisi öncesinde çarşamba günü ADP Enstitüsünün ocak ayı istihdam raporu izlenecek. Resmi veri için öncü gösterge niteliğindeki ADP verisine göre özel sektör istihdam artışı aralıkta 101 binden 164 bine yükselmişti. Ocakta 143 bine gerilemesi beklenmektedir.
Haftanın ilk işlem günü Çalışma Bakanlığı’nın JOLTs açık iş sayısı verisi takip edilecek. Mart 2022’de 11,86 milyon ile zirve görmesinden bu yana düşüş eğiliminde olan veri kasımda 8,79 milyona kadar geriledi. Aralıkta 8,73 milyona gerilemesi beklenmektedir. JOLTs verisinde 1Y22 döneminde başlayan istikrarlı düşüş eğilimi, iş gücü piyasasındaki sıkılığın kısmen azaldığını ima etse de pandemi öncesi seviyelerin belirgin bir şekilde üzerinde seyretmektedir.
Ayrıca, ABD iş gücü piyasasına ilişkin veri akışında perşembe günü haftalık bazda açıklanan işsizlik haklarından yararlanma başvuruları verisi izlenecek. Önceki hafta 189 binden 214 bine yükselen işsizlik başvurularının geçen hafta 211 bine gerilemesi beklenmekte. Önceki hafta, dört haftalık ortalama işsizlik başvuruları 203,75 binden 202,25 bine gerilerken süregelen işsizlik başvuruları 1,81 milyondan 1,83 milyona yükseldi. İşsizlik başvuruları 2Y22’den beri yükseliş eğilimini koruyarak iş gücü piyasasında sıkılığın gevşeme eğiliminde olduğunu işaret etmektedir.
– TCMB PPK toplantı özeti
Yurt içinde Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısının ardından bu hafta perşembe günü toplantı özeti yayımlanacak. Toplantıda politika faizini beklentiler doğrultusunda 25bp artırımla %45 seviyesine yükselten TCMB, karar metninde dezenflasyonun tesisi için gerekli parasal sıkılık düzeyine ulaşıldığı ve gerektiği müddetçe sürdürüleceği mesajını verdi. Enflasyon görünümü üzerinde belirgin ve kalıcı riskler oluşması durumunda parasal sıkılığın gözden geçirileceği, parasal sıkılaştırma sürecini destekleme amacıyla, sterilizasyon araçlarının çeşitliliği artırılarak miktarsal sıkılaştırmanın süreceği ifade edildi. Karar metninin ilave faiz artırımlarına kapıyı tamamen kapatmamasına karşın piyasa beklentisine göre uzak bir noktaya konumlandırdığını düşünmekteyiz. Ekonomi yönetimindeki değişikliğin ardından Haziran 2023 toplantısında faiz artırımlarına başlayan TCMB, art arda sekiz toplantıda toplam 36,5 puan artırım yaptı.
Ekonomik güven endeksi
Haftanın ilk işlem gününde TÜİK ocak ayı ekonomik güven endeksini yayımlayacak. Endeks kasımda 95,3 iken aralıkta %1,1 artışla 96,4 değerini aldı. Bir önceki aya göre aralıkta, tüketici güven endeksi %2,6 artarak 77,4, reel kesim (imalat sanayi) güven endeksi %0,5 azalarak 103,4, hizmet sektörü güven endeksi %1,2 artarak 112,3, perakende ticaret sektörü güven endeksi %4,5 artarak 116,8, inşaat sektörü güven endeksi %3,3 azalarak 88,0 değerini almıştı. Ağustos 2023’te dip seviyeyi görmesinden bu yana yükselen tüketici güven endeksi ocakta 77,4’ten 80,4’e yükselerek Haziran 2023’ten beri en yüksek değeri aldı. Mevsimsellikten arındırılmış Reel Kesim Güven Endeksi (RKGE) ocakta 0,5 puan artışla 102,9 puan oldu. Mevsimsellikten arındırılmamış endeks 1,8 puan artışla 100,9 puan oldu. Mevsim etkisinden arındırılmış olarak, hizmet sektöründe %4,0 oranında artarak 116,8 değerini, perakende ticaret sektöründe %1,0 oranında azalarak 115,6 değerini ve inşaat sektöründe %3,3 oranında artarak 90,9 değerini aldı. Ekonomik güven endeksinde ocakta da artış olması beklenebilir. Ekonomik güven endeksinde; RKGE %40, hizmet sektörü güveni %30, tüketici güven endeksi %20, perakende ve inşaat sektörü güven endekslerinin %5’er ağırlıkları bulunuyor.
Dış ticaret dengesi, yabancı turist sayısı, hizmet ÜFE
Çarşamba günü TÜİK’in açıklayacağı aralık ayına ilişkin nihai dış ticaret istatistikleri açıklanacak. Kasım ayında genel ticaret sistemine göre ihracat %5,2 artıp ithalat %5,7 azalırken dış ticaret açığı %32,6 azalışla 5,92mlr USD oldu. Ocak-kasım döneminde ihracat %0,7, ithalat %0,5 artarken dış ticaret dengesi %0,1 artışla 99,93mlr USD oldu. Ticaret Bakanlığı’nın öncü dış ticaret verilerine göre aralıkta, ihracat %0,4 artıp ithalat %10,7 azalırken dış ticaret açığı %6,1 azalarak 52,11mlr USD, ocak-aralık döneminde %3,2 azalarak 106,04mlr USD oldu. Ticaret Bakanlığı, ayrıca, cuma günü ocak ayı öncü dış ticaret verilerini yayımlayacak.
Çarşamba günü Kültür ve Turizm Bakanlığının aralık ayı turizm istatistikleri yayımlanacak. Kasımda yabancı turist sayısı yıllık %1 azalarak 2,53 milyon kişi olurken ocak-kasım döneminde %10,82 artışla 46,73 milyon seviyesinde gerçekleşti.
Aynı gün, TÜİK’in aralık ayı hizmet ÜFE verisi takip edilecek. Hizmet ÜFE kasımda aylık %0,46, yıllık %77,36 artış gösterdi.
İSO imalat PMI, İTO İstanbul enflasyon verileri
Yurt içinde perşembe günü yoğun bir veri akışı takip edilecek. Ocak ayına ilişkin, İstanbul Sanayi Odası’nın (İSO) Türkiye İmalat PMI verisi ve İstanbul Ticaret Odası’nın (İTO) İstanbul enflasyon rakamları açıklanacak. İmalat PMI aralıkta 47,2’den 47,4’e yükselse de sektördeki daralmanın devam ettiğini işaret etmişti. Raporda, üretim ve yeni siparişlerde düşüş sürerken istihdamda daralma eğiliminin durduğuna, girdi maliyetlerindeki artış hızının mayıstan beri en düşük seviyeye gerilediği ifade edildi.
İTO Fiyat İndeksine göre İstanbul ücretliler geçinme indeksi (tüketici endeksi) aralıkta aylık %3,52, yıllık %74,88 artmıştı. Aynı dönemde toptan eşya fiyatları indeksi (üretici endeksi) aylık %2,31, yıllık %62,77 arttı.
Ayrıca, perşembe TCMB’nin haftalık bazda yayımladığı menkul kıymet istatistikleri ile para ve banka istatistikleri ve Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumunun (BDDK) haftalık sektör verileri takip edilecek.
Borsa İstanbul 4Ç23 bilançoları
Borsa İstanbul’da işlem gören şirketlerin 4Ç23 finansalları ocak ayının son haftası itibarıyla açıklanmaya başlıyor. Pazartesi günü GARAN, perşembe AKBNK ve cuma günü YKBNK bankalarının bilançoları takip edilecek. Banka ve finans ve sigorta sektöründekiler hariç şirketlerin bilançolarını gönderim süreleri enflasyon düzeltmesi uygulaması dolayısıyla ertelendi. Konsolide 4Ç23 finansallarının Kamuyu Aydınlatma Platformu’na (KAP) gönderilmesi için son tarih 9 Mayıs 2024, konsolide olmayanlar için 20 mayıs 2024 olarak belirlendi.
Geçtiğimiz hafta ne oldu?
– Avrupa hisse endeksleri geçen hafta pozitif bir görünüm ortaya koydu. Almanya’da DAX Endeksi %2,45 artışla 16.961 puana, İngiltere’de FTSE 100 Endeksi %2,32 artışla 7.635 puana ve Fransa’da CAC 40 Endeksi %3,56 artışla 7.634 puana yükseldi. EUR/USD paritesi %0,37 düşüşle 1,09’dan işlem gördü. Buna karşın Dolar Endeksi (DXY) 103,3 puandan 103,5 puana yükseldi. Avrupa Merkez Bankası (AMB) beklentilere paralel olarak mevduat faizini %4,00 seviyesinde korudu. Karar metninde bilançonun küçültülmesi konusunda AMB’nin Aralık 2023’te açıkladığı plana sadık kalacağı vurgulandı. Ayrıca toplantı sonrası açıklamada bulunan AMB Başkanı Christine Lagarde, faiz indirimi tartışmaları için erken olduğunu ve indirim zamanı için söylediklerinin arkasında durduğunu ifade etti. S&P Global ocak ayı öncü PMI verilerini yayımladı. Öncü rakamlar Almanya ve Euro Bölgesi’nde bileşik PMI’ın sırasıyla 47,1 ve 47,9 değerini alacağını işaret etti. Böylece Almanya ve Euro Bölgesi’nde ekonomik aktivitenin daralmaya devam edeceği öngörüldü. İngiltere’de 52,5 puan olan bileşik PMI eşik değerin hemen üzerinde gerçekleşti.
– ABD tarafında hisse endekslerinde pozitif fiyatlamalar hâkim oldu. S&P 500 Endeksi %1,06 artışla 4.890 puana, Nasdaq Bileşik Endeksi %0,94 artışla 15.455 puana ve Dow Jones Endeksi %0,65 artışla 38.109 puana yükseldi. ABD Hazine tahvili faizlerinde sınırlı değişimler gerçekleşti; 10 yıllıkların faizi %4,15’te stabil kalırken 2 yıllıkların faizi hafifçe düşerek %4,36’ya indi. ABD’de aralık ayına ait PCE verileri açıklandı. Manşet PCE aylık %0,2 ve yıllık %2,6 artışla piyasa beklentilerini karşıladı. Fed’in enflasyon göstergesi olarak tercih ettiği çekirdek PCE ise aylık %0,2 ve yıllık %2,9 arttı. Böylece çekirdek PCE hem beklentilerin altında yer aldı hem de Nisan 2021’den bu yana ilk defa %3’ün altına indi. Bu durum faiz indirimi beklentilerini güçlendirdi. Ayrıca perşembe günü ülke ekonomisinin 4Ç23 dönemi büyüme rakamları yayımlandı. Ülke ekonomisi 4Ç23’te yıllık bazda %3,3 büyüdü. Piyasa beklentisi ise %2’lik bir büyüme işaret etmekteydi.
– Kıymetli madenlerden ons altın, DXY’deki yükselişin de etkisiyle %0,47 değer kaybederek 2.019USD’ye geriledi. Brent petrol %6’yı aşan artışla Kasım sonundan bu yana ilk defa 80USD seviyesini geçti. Böylece geçen hafta Brent petrol varil başına 83,1USD’den alıcı buldu.
– BIST100 Endeksi geçen hafta 7.915-8.347 puan aralığında işlem gördü. Endeks %4,37 artışla haftayı 8.346 puandan tamamladı. Böylece art arda dört hafta yükselen Endeks’in geçen haftaki işlem hacmi 454,43mlr TL oldu. USD/TRY kuru %0,40 artışla 30,32 TL’ye yükseldi. EUR/TRY kuru sınırlı düşüşle 32,94 TL’ye indi. Gram altınsa 16 TL değer kaybederek 1.954 TL’ye geriledi. TCMB, bu yılın ilk Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısında politika faizini beklenti doğrultusunda %45’e çıkardı. Karar metninde dezenflasyonun tesisi için gerekli parasal sıkılık düzeyine ulaşıldığı ifade edilirken bu düzeyin gerektiği müddetçe sürdürüleceği belirtilerek piyasaya faiz artışlarına kapının açık bırakıldığına ilişkin mesaj verildi. Ayrıca TCMB, ocak ayına ilişkin reel sektör güven endeksi ve kapasite kullanım oranlarını yayımladı. Buna göre mevsimsellikten arındırılmış (MA) reel kesim güven endeksi aylık bazda 0,5 puan azalarak 102,9 puana geriledi. Kapasite kullanım oranı (MA) ise 0,9 puan azalarak %76,4 oldu. TÜİK rakamlarına göre güven endeksi (MA) bu ay hizmet sektöründe %4 ve inşaat sektöründe %3,3 oranında artarken, perakende ticaret sektöründe %1,0 oranında azaldı. TÜİK tarafından yayımlanan tüketici güven endeksi ocak ayında 80,40 değerini aldı. Böylece tüketici güveni temmuz ayından bu yana ilk defa 80 puanı aştı.
Kaynak Piramit Menkul Kıymetler
www.ekonomigundemi.com.tr