Önemli ekonomilerdeki zayıf veri akışı ve ABD’de Şükran Günü tatili nedeniyle sakin geçen haftanın ardından bu hafta küresel piyasalarda ABD’de Fed’in tercih ettiği enflasyon, büyüme rakamları ve konut piyasasına ilişkin bir dizi veri takip edilecek.
· 27 Kasım 2023 Pazartesi ABD; İnşaat İzinleri (Ekim-Nihai), Yeni Konut Satışları (Ekim)
· 28 Kasım 2023 Salı Almanya; GfK Tüketici İklimi Endeksi (Aralık) ABD; S&P/CS 20 Kent KFE (Eylül), CB Tüketici Güven Endeksi (Kasım)
· 29 Kasım 2023 Çarşamba Türkiye; Dış Ticaret Dengesi (Ekim), Ekonomik Güven Endeksi (Kasım) Euro Bölgesi; Tüketici Güven Endeksi (Kasım-Nihai) Almanya; TÜFE (Kasım-Öncü) ABD; GSYİH (3Ç23-İkinci Okuma), Fed Bej Kitap
· 30 Kasım 2023 Perşembe Türkiye; GSYİH (3Ç23), TCMB PPK Toplantı Özeti, Hizmet ÜFE (Ekim) Japonya; Sanayi Üretimi (Ekim-Öncü) Çin; Resmi PMI Verileri (Kasım) ABD; PCE Fiyat Endeksi (Ekim), Bekleyen Konut Satışları (Ekim)
· 01 Aralık 2023 Cuma Türkiye; İSO İmalat PMI (Kasım), İTO İstanbul Enflasyonu (Kasım) Dünya Geneli; İmalat PMI Verileri (Kasım)
– Önemli ekonomilerdeki zayıf veri akışı ve ABD’de Şükran Günü tatili nedeniyle sakin geçen haftanın ardından bu hafta küresel piyasalarda ABD’de Fed’in tercih ettiği enflasyon, büyüme rakamları ve konut piyasasına ilişkin bir dizi veri takip edilecek. Ayrıca, ABD’de, genel ekonomik koşulların değerlendirildiği Fed’in Bej Kitap raporu takip edilecek.
ABD PCE enflasyon verileri
ABD’de PCE Fiyat Endeksi eylülde aylık bazda bir önceki aya paralel olarak %0,4 artarken yıllık bazda son önceki iki aya paralel olarak %3,4 arttı. Piyasanın tahmini PCE enflasyonun eylülde aylık %0,1, yıllık %3,1’e gerilediği yönünde. Eylülde, çekirdek PCE aylık %0,3, yıllık %3,7 artış kaydetmişti. Piyasanın çekirdek PCE tahmini ekimde aylık %0,2, yıllık %3,5 seviyesine gerilediği yönünde. Fed’in para politikasında sıkılaştırma adımlarıyla birlikte enflasyondaki aşağı yönlü seyrin devam etmesi beklenmektedir. Diğer bir enflasyon göstergesi TÜFE’de yıllık artış eylülde %3,7 iken ekimde %3,2 seviyesine gerilemişti. Volatil gıda ve enerji fiyatları hariç çekirdek TÜFE artışı aynı dönemde %4,1’den %4,0’e indi. Fed’in aralık toplantısında faiz artırımına gitme ihtimaline ilişkin piyasa beklentilerinin, enflasyondaki düşüşe paralel sert bir şekilde düştüğü izlenmektedir. Fed fonlama faizi vadelilerine göre piyasa aralıkta faiz artırımına gidilmesine %5’in altında ihtimal veriyor. Fed’in federal fonlama faizi mevcut durumda %5,25-5,50 seviyesinde bulunuyor. ABD’li politika yapıcılar yılın son toplantısını 12-13 Aralık tarihinde gerçekleştirecekler. Fed’in tercih ettiği çekirdek PCE Fiyat Endeksi’nin de dezenflasyonist sürecin sürdüğünü işaret etmesi durumunda, 2024 yılına ilişkin faiz indirimi fiyatlamaları güçlenerek küresel hisse senedi ve tahvil piyasalarını kısa/orta vadede destekleyebilir. Bununla birlikte, Fed’in, orta vadede sıkı finansal koşulları korumak ve piyasanın gelecek yıl için güçlü faiz indirimi beklentilerini dizginleyebilmek için “uzun bir süre yüksek faiz” yönlendirmesini sürdürmesi beklenebilir.
ABD 3Ç23 büyüme rakamları
ABD’de çarşamba günü 3Ç23 dönemine ilişkin ikinci okuma GSYİH rakamları yayımlanacak. ABD Ticaret Bakanlığı’nın Ekonomik Analiz Bürosu’nun ekim sonunda yayımlanan öncü verileri ABD ekonomisinin sıkılaştırmacı para politikasına karşın üçüncü çeyrekte neredeyse iki yılın en yüksek hızında büyüdüğünü göstermişti. 3Ç23’te büyük ölçüde güçlü iş gücü piyasasından kaynaklı olarak tüketici harcamalarının gücünü korumasının etkisiyle yıllıklandırılmış %4,9 ile 4Ç21’den beri en yüksek hızda büyüyerek piyasa beklentisini aşmıştı. ABD GSYİH’si 2Ç23 döneminde %2,1 büyümüştü.
Küresel imalat PMI verileri
Haftanın son işlem günü dünya genelinde kasım ayı imalat PMI verileri açıklanacak. Çin, Euro Bölgesi, İngiltere ve ABD gibi majör ekonomilerde imalat sektörünün kasım ayındaki performansı takip edilecek. Avrupa genelinde sektördeki zayıf görünüm sürüyor. Almanya ve Fransa gibi Avrupa’nın büyük ekonomilerinde imalat sektöründeki daralma yaklaşık bir buçuk yıldır devam etmekte. İtalya ve İspanya gibi Güney Avrupa ekonomilerinde sektörün performansı daha az zayıf olsa da kırılgan görünüm korunmaktadır. ABD imalatında 2022 yılının son çeyreğinde başlayan daralma Avrupa’ya kıyasla daha sınırlı olsa da sürüyor. Dünyanın en büyük ikinci ekonomisi Çin’de ise imalat sektörü sınırlı büyüme ve sınırlı daralma arasındaki yatay seyrini sürdürmektedir.
ABD tahvil ihaleleri
Ayrıca, geçen hafta ABD tahvil ihalesine yönelik beklenenden güçlü gelen talebin ardından bu hafta da tahvil ihaleleri gündemde olmaya devam edecektir. Zira, tahvil yatırımcılarının ABD faizlerini cazip bulması hisse senedi piyasalarını da desteklemişti. Tahvil piyasasına yönelik iştahın devam edip etmemesi riskli varlıklara yönelik kısa/orta vadeli iştahın seyri açısından da piyasa için ipucu niteliğinde olabilir.
OPEC toplantısı ve petrol fiyatları
Piyasaların gündeminde bu hafta öne çıkabilecek bir diğer konu bu haftaya ertelenen OPEC+ toplantısı olacaktır. Petrol fiyatlarında eylül sonundan bu yana yaşanan sert düşüş petrol üreticisi grubun arz kısıntısına gideceği yönündeki beklentileri güçlendirmişti. Nymex’te işlem gören WTI petrol vadelileri, ocak ayındaki 67USD civarı dip seviyeden başladığı yükselişin ardından eylül sonunda 95USD’ye yaklaşmıştı. Sonrasında düşüşe geçerek en son 75USD civarında seyretmektedir.
ABD’de hafta boyunca konut piyasasına ilişkin bir dizi veri açıklanacak. Eylül ayı S&P/Case Shiller 20 Kentte Konut Fiyat Endeksi (KFE), ekim ayı (Nihai) inşaat izinleri, yeni konut satışları ve bekleyen konut satışları verileri takip edilebilir. İnşaat izinlerinde aylık 1,4-1,5 milyon bandındaki hafifçe yukarı yönlü seyir devam ediyor. Yeni konut satışlarında da yukarı yönlü seyir sürerek eylülde 759 bin seviyesinde gerçekleşmişti. Ancak faizlerdeki yükseliş ile ikinci el konut satışlarındaki yavaşlamanın devam ettiği görülmektedir. 2022 yılının ilk çeyreğinde (Şubat 2022:6,49 milyon) başlayan aşağı yönlü seyir istikrarlı bir şekilde devam ederek ekimde 3,79 milyon ile 2010’dan beri en düşük seviyeye geriledi. 30 yıllık sabit mortgage ortalama faizleri %7,3 civarında 20 yıldan uzun bir sürenin en yüksek seviyelerinde seyretmekte. Ekim ortasında %8 seviyesinin üzeri görülmüştü.
ABD’de çarşamba günü Fed’in Bej Kitap raporu takip edilebilir. Fed yılda sekiz defa her Federal Açık Piyasa Komitesi (FOMC) toplantısından iki hafta önce, ekonomik koşullara ilişkin on iki bölgeden elde edilen sözel bilgilerin yer aldığı, “Bej Kitap” olarak bilinen raporunu yayımlıyor.
– TCMB para politikası toplantı özeti
Yurt içinde Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) piyasa beklentisinin üzerinde faiz artırımına gittiği para politikası toplantısının ardından bu hafta perşembe günü söz konusu toplantının özetini yayımlayacak. TCMB, bir hafta vadeli repo ihale faizini son üç toplantıda 500’er bp artırarak %40 seviyesine yükseltti. Banka, Başkan Hafize Gaye Erkan’ın göreve gelmesinin hemen ardından Haziran 2023 toplantısından bu yana toplam 31,5 puan artırdı. Karar metninde söz konusu sıkılaştırma döngüsünün büyük ölçüde tamamlandığına ilişkin mesajlar beklentilerin şekillenmesi açısından önem taşımaktadır. Bu bağlamda piyasa perşembe günkü toplantı özetine odaklanacaktır. Karar metninde, dezenflasyonun tesisi için gerekli parasal sıkılık düzeyine önemli ölçüde yaklaşıldığı ve parasal sıkılaştırma hızının yavaşlatılacağı, sıkılaştırma adımlarının kısa bir zaman diliminde tamamlanacağı belirtilmişti.
Türkiye 3Ç23 büyüme rakamları
Perşembe günü, ayrıca, TÜİK 3Ç23 büyüme rakamlarını açıklayacak. GSYH 2Ç23’te bir önceki yılın aynı çeyreğinde göre %3,8 artmıştı. Foreks Haber anketinden çıkan 3Ç23 medyan büyüme beklentisi %5,7 oldu. TÜİK, perşembe günü ekim ayı hizmet sektörü üretici fiyat endeksi (H-ÜFE) rakamlarını açıklayacak. H-ÜFE eylülde aylık %1,70, yıllık %78,46 artmıştı.
Dış ticaret istatistikleri ve ekonomik güven endeksi
TÜİK, çarşamba günü, ekim ayı dış ticaret istatistikleri ve geçen hafta alt endekslerin tamamlanmasının ardından ekim ayı ekonomik güven endeksini açıklayacak. Eylülde, genel ticaret sistemine göre ihracat %0,5, ithalat %14,6 azalarak dış ticaret dengesi 5,01mlr USD açık vermişti. Ocak-eylül döneminde ihracat %0,5 azalırken ithalat %1,2 artarak dış ticaret dengesi 87,23mlr USD açık verdi. Ekonomik güven endeksi ekimde %1,2 artışla 96,5 değerini almıştı. Ekonomik güven endeksinin alt endeksleri kasım ayında, Mevsimsellikten arındırılmış (Ma) Reel Kesim Güven Endeksi (RKGE) aylık %3,1 azalarak 100,2 seviyesinde gerçekleşirken tüketici güven endeksi aylık %1,1 artışla 75,5 puan oldu. (Ma) hizmet sektörü güveni %2,4 azaldı, perakende ticaret sektöründe güven %1,9 azaldı, inşaat sektörü güveni %2,2 arttı. Ekonomik güven endeksinin kasımda gerilemesi beklenebilir. Endekste, tüketici güveninin %20, RKGE’nin %40, hizmet sektörünün %30, perakende ticaret sektörünün %5 ve inşaat sektörünün %5 ağırlığı bulunuyor.
İSO Türkiye imalat PMI raporu ve İTO İstanbul enflasyon verileri
Haftanın son işlem gününde İstanbul Sanayi Odası’nın (İSO) kasım ayı Türkiye imalat PMI raporu ve İstanbul Ticaret Odası’nın (İSO) İstanbul enflasyon verileri takip edilecek. İSO İmalat PMI eylüldeki 49,6 puandan ekimde 48,4 seviyesine geriledi. Ekim ayı PMI raporunda, yeni siparişlerde yaklaşık bir yılın en sert yavaşlaması olurken enflasyonist baskıların hafiflediğine dikkat çekilmişti. Resmi enflasyon için öncü gösterge niteliğindeki İTO İstanbul enflasyonu ekimde aylık %3,69, yıllık %72,73 olmuştu. TÜİK, kasım ayı enflasyon rakamlarını 4 Aralık pazartesi günü açıklayacak.
Geçtiğimiz Hafta Ne Oldu?
– Avrupa hisse endeksleri geçen hafta karışık bir görünüm ortaya koydu. Almanya’da DAX Endeksi %0,69 ve Fransa’da CAC 40 Endeksi %0,81 arttı. İngiltere’de FTSE 100 Endeksi %0,21 düştü. EUR/USD paritesi %0,34 artarken Dolar Endeksi (DXY) 103,9 puandan 103,4 puana geriledi. Avrupa Merkez Bankası’nın (AMB) ekim ayı para politikası toplantısı tutanakları yayımlandı. Konsey üyelerinin değerlendirmelerinin yer aldığı tutanaklar; üyelerin, daha fazla sıkılaştırma ana senaryoları olmasa bile, daha fazla faiz artırımının masada tutulması gerektiğinde ısrar ettiğini gösterdi. Ayrıca üyelerin ekonomik büyüme konusunda daha endişeli olduğu ortaya kondu. S&P Global’in açıkladığı öncü verilere göre kasımda Euro Bölgesi’nde bileşik PMI 47,1’e yükselse de eşik değerin altında kalmaya devam etti. Avrupa’nın lokomotifi Almanya’da ekonomi, bu yılın üçüncü çeyreğinde önceki çeyreğe kıyasla %0,1 daraldı. Ülkede geçen ay 86,9 puan olan Ifo iş ortamı güven endeksi, kasımda 87,3 puana yükselerek aylık art arda artışını üçüncü aya taşıdı.
– ABD hisse endekslerinde pozitif fiyatlamalar hâkim oldu. Dow Jones Endeksi %1,27, S&P 500 Endeksi %1,00 ve Nasdaq Bileşik Endeksi %0,88 arttı. ABD Hazine tahvili faizleri bir miktar yükseldi; 10 yıllıkların faizi 2,9bp artışla %4,47’ye ve 2 yıllıkların faizi 5,0bp artışla %4,95’e ulaştı. ABD’de Fed’in son para politikası toplantısının tutanakları yayımlandı. Tutanaklara göre Fed, son toplantısında 2023’te beklenen faiz indirimlerine ilişkin herhangi bir sinyal vermedi. Yetkililer enflasyonun %2 hedefine inene kadar sıkı para politikasının korunması gerektiğine vurgu yaptılar. Michigan Üniversitesi, tüketicilerin eğilimleri doğrultusunda hazırladığı kasım ayına ilişkin tüketici güven endeksi nihai verilerini açıkladı. Buna göre tüketici güven endeksi geçen aya kıyasla 2,5 puan azalarak 61,3'e geriledi. Ülkedeki dayanıklı mal siparişleri ekimde aylık bazda %5,4 ile piyasa beklentilerinden fazla düştü. Böylece dayanıklı mallara yönelik siparişlerin tutarı 279,4mlr USD’ye geriledi.
– Emtia grubundan Brent petrol %0,55 artışla varil başına 81USD’den işlem gördü. Kıymetli madenlerden ons altın %1,32 değer artışıyla 2.004USD’ye yükseldi.
– BIST100 Endeksi geçen hafta 7.851-8.062 puan aralığında sınırlı değişti. Endeks %1,36 artışla haftayı 7.959 puandan tamamladı. Endeks’in işlem hacmi ise 457,39 milyar TL olarak gerçekleşti. USD/TRY kuru %0,62 artışla 28,87 TL’ye ve EUR/TRY kuru %0,95 artışla 31,59 TL’ye yükseldi. Gram altınsa 32 TL değerlenerek 1.858 TL’ye ulaştı. TCMB, politika faizini 500bp ile piyasa beklentilerinin üzerinde artışla %40 seviyesine çıkardı. Karar metninde, ekim ayında bir miktar gerileyen manşet enflasyonun son enflasyon raporunda sunulan görünümle uyumlu seyrettiği belirtildi. TCMB, dezenflasyonun tesisi için gerekli parasal sıkılık düzeyine önemli ölçüde yaklaşıldığını değerlendirdi. Bu kapsamda TCMB, parasal sıkılaştırma hızının yavaşlatılacağı ve sıkılaştırma adımlarının kısa bir zaman diliminde tamamlanacağı mesajını verdi. TCMB kredi kartı azami faiz oranlarının aralıkta değişmeyeceğini duyurdu. TCMB, kasım ayına ilişkin reel kesim güven endeksi ve kapasite kullanım oranlarını yayımladı. Reel kesim güven endeksi aylık bazda 3,1 puan azalarak 100,2 oldu. İmalat sanayi genelinde mevsimsel etkilerden arındırılmış kapasite kullanım oranı 0,7 puan artarak %77,5 seviyesinde gerçekleşti. TÜİK ve TCMB’nin tüketici eğilim anketi sonuçlarından hesaplanan tüketici güven endeksi kasımda 74,6’dan 75,5’e yükseldi.
Kaynak Piramit Menkul Araştırma
www.ekonomigundemi.com.tr