Yeni haftanın gündemi ve beklentiler

·         30 Ekim 2023 Pazartesi Türkiye; TÜİK Ekonomik Güven Endeksi (Ekim) Almanya; GSYİH (3Ç23-Öncü), TÜFE (Ekim-Öncü) Euro Bölgesi; Tüketici Güven Endeksi (Ekim)

·         31 Ekim 2023 Salı Türkiye; Dış Ticaret Dengesi (Eylül-Nihai), Hizmet ÜFE (Eylül), Yabancı Turist Sayısı (Eylül) Japonya; BoJ Faiz Kararı, Sanayi Üretimi (Eylül-Öncü) Çin; Resmi PMI Verileri (Ekim) Euro Bölgesi; TÜFE (Ekim-Öncü) ABD; S&P/CS 20 Kent KFE (Ağustos), CB Tüketici Güven Endeksi (Ekim)

·         01 Kasım 2023 Çarşamba Türkiye; İSO İmalat PMI (Ekim) Çin; Caixin İmalat PMI (Ekim) ABD; Fed Faiz Kararı, ADP İstihdam Raporu (Ekim), JOLTs Açık İş Sayısı (Eylül) ISM İmalat PMI (Ekim)

·         02 Kasım 2023 Perşembe Türkiye; Enflasyon Raporu (2023-IV) İngiltere; BoE Faiz Kararı ABD; Fabrika Siparişleri (Eylül)

·         03 Kasım 2023 Cuma Türkiye; TÜİK Enflasyon Verileri (Ekim) Çin; Caixin Hizmet PMI (Ekim) ABD; Resmi İstihdam Raporu (Ekim), ISM İmalat Dışı PMI (Ekim)

– Bu hafta küresel piyasaları yoğun bir takvim bekliyor. Avrupa Merkez Bankası (AMB) para politikası toplantısının ardından bu hafta ABD, İngiltere ve Japonya merkez bankalarının toplantıları küresel piyasalarda yakından takip edilecek. ABD’de ekim ayı resmi istihdam raporu yayımlanacak. S&P500 şirketlerinin 3Ç23 bilançoları açıklanmaya devam ediyor. Ayrıca, Orta Doğu’da yaşanan jeopolitik belirsizlik ile ilgili gelişmeler piyasaların kısa vadeli seyrinde etkili olabilir.

İki günlük Federal Açık Piyasa Komitesi (FOMC) toplantısının ardından Fed, çarşamba para politikası kararlarını açıklayacak. Enflasyonla mücadelede federal fonlama faizini geçen temmuza kadar neredeyse art arda artırımlarla %5,25-5,50 aralığına yükselten Banka’nın çarşamba günkü toplantıda sabit tutması beklenmekte. Banka eylülde faiz artırımlarına ara vermişti. Fed yetkililerinin projeksiyonları bu yıl bitmeden (Aralık FOMC toplantısında) bir kez daha faiz artırımına gidileceğini işaret etmektedir. Başkan Jerome Powell’ın da aralarında bulunduğu ABD’li politika yapıcılar faizlerin uzun bir süre yüksek seviyelerde kalacağını, enflasyonun hedeflenen seviyelere sürdürülebilir bir şekilde gerilemesi için büyümenin yavaşlaması gerekeceğini ima etmeyi sürdürüyorlar. Ancak büyüme, tüketim harcamaları ve istihdam verileri gibi makro göstergeler ABD ekonomisinin hızını hala büyük ölçüde koruduğunu göstermekte. ABD ekonomisi üçüncü çeyrekte yıllık %4,9 ile yaklaşık iki yılın en hızlı büyümesini kaydetmişti. Fed fonlama faizi vadeli kontratlarına göre piyasa beklentisi ABD’de faizlerin 2024 ortasına kadar düşmeyeceği yönünde.

Fed toplantısından önce salı sabahı Japonya Merkez Bankası’nın (BoJ) para politika toplantısı takip edilecek. BoJ’un para politikası duruşunda değişikliğe gidebileceğine dair beklentiler olsa da henüz Banka’dan bu yönde bir sinyal gelmedi. Enflasyon yüksek seyrederken çoğu küresel merkez bankasının aksine BoJ, genişleyici parasal duruşunu korumaktadır. USDJPY paritesi geçen hafta 150 seviyesinin üzerini gördü. BoJ, getiri eğrisi kontrolünde yukarı yönlü bir düzeltme yapabilir. Zira, BoJ’un tahvil alımı yaparak piyasayı desteklemeye çalışmasına karşın 10 yıl vadelilerin faizi geçen haftayı %0,87 civarında kapattı. Ancak Banka’nın 10 yıllıkların faizi için belirlediği bandın üst sınırı %0,5 seviyesinde bulunuyor. Tahvil piyasalarındaki satış son dönemde Japonya tahvillerinden çıkışı da hızlandırdı.

Avrupa’da perşembe günü İngiltere Merkez Bankası’nın (BoE) para politikası toplantısı takip edilecek. Banka’nın art arda on dört toplantıda faiz artırmasının ardından ikinci kez sabit tutması beklenmektedir. BoE, eylülde faizi beklenmedik bir şekilde sabit bırakırken Fed’e benzer bir şekilde, faizlerin uzun bir süre için yüksek seyredeceği mesajını vermişlerdi. İngiltere’de enflasyonun diğer gelişmiş ekonomilere göre hala yüksek seyretmesine karşın son dönemdeki düşüş eğiliminin devam etmesi beklenmektedir. Zira, İngiltere ekonomisi ve iş gücü piyasası hız kesmeye devam etmektedir.

ABD tarafında bu hafta, iş gücü piyasasına ilişkin önemli veriler açıklanacak. Çarşamba günü, Fed’in faiz kararını açıklamasından önce eylül ayı JOLTs açık iş sayısı ve ADP Enstitüsünün ekim ayı özel sektör istihdam raporu takip edilecek. Haftanın son işlem günü ekim ayı resmi istihdam raporu izlenecek. JOLTs anketine göre ABD’de açık iş sayısı geçen yıl mart ayında tepe noktasını görmesinden sonra başlayan aşağı yönlü eğilimini koruyor. Üç aylık düşüşün ardından ağustosta sıçrama yapan JOLTs verinin eylülde biraz daha artması beklenmektedir. Hazirandan beri üç aydır azalan özel sektör istihdam artışının 89 binden ekimde 141 bine yükselmesi beklenmekte. ADP verisinin ardından ABD Çalışma Bakanlığı’nın cuma günkü istihdam raporunda, tarım dışı istihdamın 336 binden ekimde 182 bine gerilemesi bekleniyor. ABD’de istihdam artışı yavaşlasa da görece güçlü seyrini koruyarak Fed’in sıkı parasal duruşunu sürdürmesini desteklemektedir. İşsizlik oranı son aylarda yükselse de tarihi düşük seviyelere yakın seyrediyor; ekimde %3,8’de sabit kalması beklenmekte. Ortalama saatlik kazançların aylık %0,3, yıllık %4,0 artması bekleniyor. Eylül aylık %0,2, yıllık %4,2 artmıştı.

S&P500 şirketlerinin 3Ç23 bilançoları dönemi devam ediyor. Pazartesi günü HSBC, McDonald’s, salı Pfizer, Caterpillar, BP, Stellantis, çarşamba Qualcomm, Mondelez, Airbnb, PayPal, perşembe Apple, Shell, Starbucks finansalları açıklanacak.

– Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) para politikası toplantısının ardından yurt içinde bu hafta piyasalar, yılın son TCMB Enflasyon Raporu ile TÜİK’in açıklayacağı ekim enflasyon verilerine odaklanacak.

Başkan Hafize Gaye Erkan’ın perşembe günü TSİ 10.30’da sunumunu yapacağı yılın dördüncü ve son Enflasyon Raporu’nda (2023-IV) TCMB’nin enflasyon hedefleri piyasa açısından önemli olacaktır. Genel seçimlerin ardından Başkan Erkan’ın göreve gelmesi sonrasında yayımlanan ilk Enflasyon Raporunda (2023-III) Banka’nın yıl sonu enflasyon tahmini %22,3’ten %58’e, 2024 sonu tahmini %8,8’den %33’e yükselmişti. Banka’nın enflasyon tahminlerindeki olası değişiklikler sıkılaştırma döngüsüne ilişkin piyasa beklentilerini etkileyebilir. TCMB, geçen hafta perşembe günkü para politikası toplantısında politika faizini beklentiye paralel olarak 500bp artırımla %35 seviyesine yükseltmişti. TCMB, bu hafta perşembe günü ise toplantı özetini yayımlayacak.

TÜİK haftanın son işlem günü ekim ayı enflasyon verileri takip edilecek. Eylülde, TÜFE aylık %4,75, yıllık %61,53 artarken C Grubu çekirdek enflasyon aylık %5,28, yıllık %68,93 seviyesinde gerçekleşti. Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) aynı dönemde aylık %3,40, yıllık %47,44 arttı.

Ekim ayı tüketici güven endeksi, sektörel güven endeksleri ve imalat sektörü (Reel Kesim Güven Endeksi-RKGE) güven endeksinin açıklanmasının ardından bu hafta pazartesi günü ekonomik güven endeksi açıklanacak. Ekonomik güven endeksi eylülde %1,3 artışla 95,4 değerini almıştı. Endeksin ekimde de artması beklenebilir. Ekonomik güven endeksinde imalat sektörünün %40, hizmet sektörü %30, tüketici güveni %20, perakende ticaret sektörü %5 ve inşaat sektörünün %5 ağırlığı bulunmaktadır. Ekimde, mevsimsellikten arındırılmış RKGE aylık 1,1 puan azalarak 103,3 seviyesine geriledi. Mevsim etkilerinden arındırılmış hizmet sektörü güveni %0,5 oranında artarak 113,6 değerini, perakende ticaret sektörü güveni %3,3 azalarak 113,9 ve inşaat sektörü güveni %0,9 artışla 89,1 değerini aldı. Tüketici güveni %4,4 artarak 74,6 oldu.

Ayrıca, pazartesi günü Borsa İstanbul’da işlem gören şirketlerin 3Ç23 solo bilançolarını göndermeleri için son tarih olacak.

TÜİK, salı günü eylül ayı dış ticaret istatistiklerini yayımlayacak. Geçici dış ticaret verilerine göre; ihracat ağustosta yıllık %1,6 artışla 21,62mlr USD, ithalat %6,9 azalarak 30,27mlr USD olmuştu. Ocak-Ağustos döneminde ihracat yıllık %0,4 azalarak 164,79mlr USD, ithalat %3,4 artışla 247,97mlr USD oldu. Salı günü, ayrıca, eylül ayı hizmet ÜFE ve yabancı turist sayısı açıklanacak. TÜİK verilerine göre hizmet ÜFE ağustosta aylık %5,25, yıllık %79,95 artmıştı. Kültür ve Turizm Bakanlığının verilerine göre yabancı ziyaretçi sayısı ağustosta yıllık %5,65 artışla 6,6 milyona yükselmişti. Hazine ve Maliye Bakanlığı salı günü 2023 Kasım-2024 Ocak dönemine ilişkin “İç Borçlanma Stratejisi” raporunu açıklayacak.

Çarşamba günü İstanbul Sanayi Odası’nın (İSO) ekim ayı Türkiye İmalat PMI Raporu takip edilecek. İmalat PMI eylülde 49 puandan 49,6 puana yükselse de eşik değerin altında kalarak sektörde daralmanın sürdüğünü işaret etmişti. Eylül raporunda imalat sektörü üzerindeki enflasyonist baskıların belirgin bir şekilde azaldığına dikkat çekilmişti. Ayrıca, resmi enflasyon rakamları öncesinde çarşamba günü İstanbul Ticaret Odası’nın (İSO) ekim ayı İstanbul enflasyon verileri takip edilebilir. İstanbul’da enflasyon eylülde aylık %5,46, yıllık %73,18 olmuştu.

Geçtiğimiz Hafta Ne Oldu?

– Avrupa hisse endeksleri geçen hafta %0,24-%1,86 aralığında düşerek negatif bir görünüm sergiledi. Almanya’da DAX Endeksi %0,75, İngiltere’de FTSE 100 Endeksi %1,50 ve Fransa’da CAC 40 Endeksi %0,31 düştü. EUR/USD paritesi %0,27 düşerek 1,057 seviyesine geriledi. Buna karşın Dolar Endeksi (DXY) 106,2 puandan 106,6 puana yükseldi. Avrupa Merkez Bankası (AMB) üç temel politika faizini sabit bırakma kararı aldı. Refinansman faizini %4,50’de, mevduat faizini %4’te ve marjinal fonlama faizini %4,75’de sabit bıraktı. AMB’nin verilere dayalı bir yaklaşım izlemeye devam edeceği aktarılan açıklamada, ‘Temel faiz oranlarının yeterince uzun bir süre korunduğunda, enflasyonu %2’ye düşürme hedefine önemli bir katkıda bulunacak seviyede olduğu düşünülmektedir.’ değerlendirmesinde bulunuldu. Dünya genelinde ekim ayı öncü PMI verileri açıklandı. Almanya ve İngiltere’de imalat PMI beklentileri sınırlı bir şekilde aşarak sırasıyla 40,7-45,2 değerini aldı. Buna karşın hizmet PMI’larında tahminleri aşan düşüş gerçekleşti ve sırasıyla 48,0-49,2 puan oldu. Böylece bileşik PMI Almanya’da 45,8 ve İngiltere’de 48,6 düzeyinde gerçekleşerek ekonomik aktivitenin yavaşladığını işaret etti. Euro Bölgesi’nde bileşik PMI 46,5 olarak ölçüldü. Böylece Almanya, İngiltere ve Euro Bölgesi’nde bileşik PMI eşik değerin altında kaldı. Genel olarak Avrupa’da zayıf PMI verileri devam etmektedir.

– ABD hisse endekslerinde negatif fiyatlamalar hâkim oldu. S&P 500 Endeksi %2,53, Nasdaq Bileşik Endeksi %2,62 ve Dow Jones Endeksi %2,14 düştü. ABD Hazine tahvili faizleri geriledi; 10 yıllıkların faizi 7,5bp düşüşle %4,85’e ve 2 yıllıkların faizi 6,5bp düşüşle %5,01’e indi. ABD ekonomisi (GSYH) bu yılın üçüncü çeyreğinde tüketici harcamalarındaki artışın etkisiyle yıllık bazda %4,9 büyüme gerçekleştirdi. Piyasa beklentisi büyümenin %4,5 olması yönündeydi. Ticaret Bakanlığı eylül ayı PCE Fiyat Endeksi verilerini açıkladı. PCE Fiyat Endeksi’nin aylık %0,3 arttığı tahmin edilirken %0,4 artış gerçekleşti. Yıllık bazda ise %3,4’lük artış beklentileri karşıladı. Gıda ve enerji fiyatları hariç çekirdek PCE, aylık %0,3 ve yıllık %3,7 artışla piyasa tahminleri doğrultusunda oluştu. Ülkenin ekim ayı hem imalat hem de hizmet PMI’ı düşüş beklentilerine karşın artarak sırasıyla 50,0 ve 50,9 puan oldu. Bileşik PMI 51 puanla eşik değerin üzerinde yer aldı.

– Orta Doğu’da jeopolitik gerilimlerin artması ile kıymetli madenler değerlendi. Ons altın %1,23 değerlenerek 2.006USD’ye yükseldi. Emtia grubundan Brent petrol %2,79 düşerek varil başına 89USD’den işlem gördü.

– BIST100 Endeksi geçen hafta 7.384-8.084 puan aralığında işlem gördü. Endeks haftanın son iki işlem gününde gerçekleşen alışlarla %2,61 artış kaydetti. Böylece Endeks haftayı 7.706 puandan tamamladı. Endeks’in işlem hacmi ise 593,16 milyar TL olarak gerçekleşti. USD/TRY kuru %0,66 artarak 28,17 TL’ye ve EUR/TRY kuru %0,34 artarak 29,78 TL’ye yükseldi. Gram altınsa 37 TL değerlenerek 1.817 TL’ye ulaştı. TCMB faiz oranını beklentilere paralel artırdı. TCMB Para Politikası Kurulu gösterge faizini 500bp’lik artışla %30’dan %35’e yükseltti. Son artışla TCMB, yeni yönetiminde 5. faiz artışını gerçekleştirdi. Karar metninde, enflasyon görünümünde belirgin iyileşme sağlanana kadar parasal sıkılaştırmanın gerektiği zamanda ve gerektiği ölçüde kademeli olarak güçlendirileceği belirtildi. TCMB verilerine göre bu ay mevsimsellikten arındırılmış reel kesim güven endeksi aylık bazda 0,2 puan artarak 105,3 seviyesinde gerçekleşti. Geçen ay %77,3 olan kapasite kullanım oranı bu ay %77,4 oldu. TÜİK verilerine göre bu ay mevsim etkilerinden arındırılmış güven endeksi hizmet sektöründe %0,5 arttı, inşaat sektöründe %0,9 artarken perakende ticaret sektöründe %3,3 azaldı. TÜİK ve TCMB iş birliğiyle yürütülen tüketici eğilim anketi sonuçları tüketici güven endeksinin bu ay 74,6 puana yükseldiğini gösterdi.

Kaynak Piramit Menkul

SANAYİ HABER AJANSI

www.ekonomigundemi.com.tr