TİBFED’den IMEI sinyal sürelerine ilişkin açıklama

Garanti süresi 2 yıl olan bir telefonun yeni yasa ile birlikte 1 yıl sinyal almama sonrasında iletişime kapatılacak olmasının mülkiyet hakkının ihlali nitelikte olduğunun altını çizen TİBFED, “Cep Telefonu sektörümüz ticaretinin ana metası olan Cep Telefonlarının sinyal süreleri ile ilgili Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu tarafından hazırlanan ve 12 Ekim 2023 tarih ve 32337 sayılı tebliğ ile Resmi Gazete ’de yayımlanan “Elektronik Kimlik Bilgisini Haiz Cihazların Kayıt Altına Alınmasına Dair Tebliğ'de Değişiklik Yapılmasına İlişkin Tebliğ” ile IMEI numaralarının kayıtlarına ilişkin düzenleme yapılmış ve yedek veya ikincil olarak muhafaza ettiğimiz ve mülkiyetleri tarafımıza ait olan cep telefonlarının sinyal alım kullanım süresi 7 yıl iken bu süre 1 yıla indirilmiştir. Bu Tebliğ 1/1/2024 tarihinde yürürlüğe girecektir. Ancak garanti süresi 2 yıl olan bir telefonun yeni yasa ile birlikte 1 yıl sinyal almama sonrasında iletişime kapatılacak olması TC Anayasası’nın 35. Maddesi ile güvence altına alınan mülkiyet hakkının ihlali niteliğindedir. Bedeli ve gerekli vergileri ödenerek alınan bir ürünün kullanım ve tasarruf hakkı mal sahibinde olması gerekmektedir.” açıklamasını yaptı.

her türlü olumsuz ihtimallere karşı evinde yedek telefon tutanlar veya yeni güncel telefon alıp elindekini yedek olarak bekleten vatandaşlara dikkati çeken TİBFED şunları kaydetti:

“Vatandaşlarımızın parasını alarak mülkiyeti haline gelen bu telefonu tekrar iletişime geçirmesi için bir emek harcaması gerekirken, her türlü olumsuz ihtimallere karşı evinde yedek telefon tutanlar, yeni güncel telefon alıp elindekini yedek olarak bekletenler ne yapacak? Cep telefon ticareti ile uğraşıp da elinde satamadığı ürün olup iletişimi kesilen cihazlar için esnafımız ne yapacak? Ayrıca bu kanun 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Kanunu ilede mualif düşmektedir. Şöyle ki; bu kanunun 58’nci maddesinde belirttiği gibi “Kullanım Ömrü” diye bir ibare vardır. Bu ibare garanti kapsamında olduğu 2 yıl ve sonrasındaki kullanım ömrü tamamlanıncaya kadarki süre olarak ilgili kanun yönetmeliğinde de belirtilmiştir. Bir elektronik eşyanın kullanım ömrü ilgili kanun yönetmeliğinde 5 yıl olarak belirtilmiş ve üretici-ithalatçıya bu ömür boyunca sorumluluk yüklemiştir. Şimdi Yasama olarak bir kanun çıkarılmış ve 5 yıl ömür biçilmiş, yine yasama olarak bu kanunlara mualif bir kanun çıkarılmış ve denilmiştir ki; siz bir Cep Telefonu satın alın Anayasa’nın 35nci maddesine göre siz satasıya kadar (satmazsanız ömür boyu) tasarruf hakkınız olsun ve yine 6502 sayılı kanuna göre sizi devlet olarak koruyacağım ama sen bu cihazı kullanmazsan ben 1 sene sonra kapatacağım.”

Yapılan bu düzenlemenin amacına yönelik hükümet yetkilileri ve bir dernek başkanının değerlendirmesinde “Yeni düzenlemeye göre kullanıcıların telefonları bir yıl kullanılmayınca kapanıyor ancak eski hatlarını 1 defa taktıklarında tekrar kullanmaya başlayabiliyorlar, böylece seri numarasının kopyalanmasının önüne geçilmiş olunuyor. Yani düzenlemeyle vatandaşın telefonlarının seri numarası koruma altına alınmış oldu.” denilmektedir.

Türkiye İletişim ve Bilişim Federasyonu (TİBFED) kullanılmayan cep telefonlarına ait IMEI numaralarının başka bir cep telefonuna klonlanmasını önlemek niyetiyle tedbir amaçlı gözüken bu uygulamanın hem vatandaşa hem de cep telefon satıcısı esnafı için ciddi handikaplar teşkil ettiğini belirtti.

TİBFED açıklamasını şöyle sürdürdü:

“Kullanılmayan cep telefonlarına ait İMEİ numaralarının başka bir cep telefonuna klonlanmasını önlemek niyetiyle tedbir amaçlı gözüken bu uygulama hem vatandaşımız hem de cep telefon satıcısı esnafımız için ciddi handikaplar teşkil etmektedir.  İkinci el olarak alınan telefonların kullanımının 1 yıldan sonra kısıtlanması, cep telefon satıcılarımız için hem ürün kaybı hem de 50 binden fazla teknik servisimiz için ticari kayıp anlamına gelmektedir.

Klonlanmanın önlenmesi maksadıyla daha önce kanun koyucularla yaptığımız görüşmeler ve basın açıklamalarında da belirtiğimiz üzere; klonlamanın önlenmesinin iki yolu bulunmaktadır. Birincisi; Apple marka cihazlara İMEİ klonlama yapmak mümkün değildir. Çünkü üretici firma cihazın tüm güvenlik açığını kapatmıştır. Ticaret rejimine göre ithal edilen tüm cep telefonu markaları için “ Bu cihazın İMEİ klonlama güvenlik açığı kapatılmadan ithalatının yasaklanması “ kanunu yürürlüğe girerse cep telefonu klonlamasının önüne geçilecektir. İkincisi; ülkemizde cep telefonları için uygulanan ve %100 e varan vergilerin indirilmesi yönünde revize edilerek, yani cep telefonu bedelinin Avrupa Birliği standartlarına yaklaştırılması yurt dışından telefon satın almanın cazibesini ortadan kaldırarak klonlamanın önüne geçirtecektir. Aslında bu kanunun çıkması hangi kuruluşlara maddi menfaat sağlayacak bakmak lazım. Bu kanunla beraber ne yazık ki milyonlarca cep telefonu kullanılmaz hale gelecek olup, bu işten rant sağlayan ithalatçı firmalar kapanan telefonlar yerine sıfır telefon satarak ciddi kazanımlar elde edecektir.

Ayrıca federasyon olarak görmekteyiz ki; bazı kartel firmaların yenileme merkezleri “1 Yıl boyunca sinyal almayan cep telefonlarınızı değerini kaybetmeden bize satabilirsiniz.” reklamları yayınlayarak maddi çıkar elde etmeye başlamaları bizleri ciddi şekilde endişelendirmektedir. Sayın hükümetimizi garantisi 2 yıl olan,  vergileri verilerek satın alınan  ve 1 yıl İMEİ sinyal süresi kısıtlaması ile mülkiyet hakkını vatandaşın elinden alarak bazı menfaat grupların çıkarlarına olanak sağlayan  bu düzenlemenin yeniden gözden geçirilerek   sürenin en az 5 yıl olarak düzeltilmesi konusundaki talebimizi yineliyoruz.”

EKONOMİ GÜNDEMİ