Sadeleşme sürecinde atılan adımlar

Yurtiçinde, TCMB piyasa beklentilerine paralel olarak politika faizini 500 baz puan artırarak %35 seviyesine çıkardı. PPK metninde fazla değişiklik olmamasına rağmen özellikle TL mevduat payının artırılmasına yönelik “ilave adımların” artırılacağı vurgusu dikkat çekici noktaydı. Bu kapsamda faiz kararının ardından yeni sadeleşme adımları atıldı. Özellikle bankacılık sisteminde TL varlıkların payının artırmasına yönelik adımlarlar hızlandırılırken ihracat bazlı büyüme modeline destek kapsamında ihracat kredileri ve firmaların krediye erişimine kolaylıklar getirildi. TL mevduat payının artırılması amaçlanırken, diğer taraftan dün açıklanan verilere göre haftalık bazda 70 milyar TL azalan Kur korumalı hesaplarının da azaltılmasına yönelik tedbirler devam edecek.

ABD tarafında açıklanan verilere göre 3. Çeyrekte öncü GSYH %4,3 beklentisinin üzerinde %4,9 olarak açıklandı. Böylelikle büyüme, 2021 yılından beri yıllık bazda en hızlı büyüme rakamı olurken, tüketici harcamalarındaki sıkılık ve artış, GSYH üzerinde etkili oldu. Sıkı işgücü piyasasından kaynaklanan ücret artışları ise tüketici harcamalarının artmasına neden oldu. Bunlarla birlikte piyasalarda FED’in “daha uzun süre yüksek faiz” olgusunun güçleneceği korkuları arttı. Diğer taraftan Eylül ayı dayanaklı mal siparişleri ise %1,7 artış beklentisinin oldukça üzerinde aylık bazda %4,7 artarak 297,2 milyar dolar oldu. Bu değişim Temmuz 2020’den bu yanan en yüksek aylık artış olarak kayıtlara geçti. Haftalık işsizlik başvuruları ise 207 bin beklentinin üzerinde 210 bin olarak açıklandı, devam eden işsizlik başvuruları ise 1 milyon 790 bin olarak açıklandı. Açıklanan veriler sonrasında faizlerin uzun süre daha yüksek kalacağı beklentileri, artan jeopolitik riskler, yükselen tahvil getirileri ve beklentilerin altında gelen finansal sonuçlar piyasalarda geri çekilmeye neden oldu.

Avrupa’da ise piyasa beklentilerine paralel olarak ECB politikası faizini %4.5 oranında sabit bıraktı. Halihazırda devam eden İsrail-Hamas gerginliği, petrol fiyatları, doğalgaz fiyatları ve sıkılaşan kredi koşullarından kaynaklanan risklerle birlikte artan resesyon korkusu ECB’yi büyük bir politika değişikliğinden kaçındırdı. ECB, enflasyon konusunda daha az, büyüme konusunda ise daha fazla endişelenmeye başlıyor. Lagarde ise, faiz indirimlerine ilişkin tartışmanın henüz erken olduğunu ve oranların zirveye ulaştığını söylemeyeceğini vurguladı. Ancak piyasalarda gelecek yıl faiz indirimlerine ilişkin olasılıklar artmaya devam ediyor.

Asya’da haftanın başından beri süren negatif seyir, bugün itibariyle biraz olsun dağıldı. MSCI'nın Japonya dışındaki Asya-Pasifik hisselerini kapsayan en geniş hisse senedi endeksi bir gün önce 11 ayın en düşük seviyesini gördükten sonra bugün açılışla birlikte %0,6 yükseldi. Ancak haftalık kayıplar %1,2 seviyesine ulaştı. Japonya Nikkei hissede senedi endeksi %1 yükselirken hafta boyunca %1.2 değer kaybetti. Çin'in mavi çipleri ise yatay seyrederken, Hong Kong'un Hang Seng endeksi %1 artış gösterdi.

Petrol fiyatları, ABD ordusunun Suriye'deki İran hedeflerini vurduğu yönündeki haberlerin ve İsrail-Hamas anlaşmazlığının genişlemesine ilişkin endişelerin Orta Doğu'nun kilit üretim bölgesinden gelen arzı etkileyebileceği yönündeki endişeleri artırmasıyla bugün artış gösterdi. Aralık ayı Brent ham vadeli işlemleri %1,3 artışla varil başına 89,09 dolara yükseldi. ABD Batı Teksas petrolü Aralık kontratı yine %1,3 artışla 1,08 dolar artışla varil başına 84,29 dolara yükseldi. Yurt içinde öne çıkan bir verinin olmadığı haftanın son gününde, yurt dışında ABD çekirdek PCE, kişisel gelirler ve harcamalar verileri takip edeceğiz.

Manşette öne çıkanlar

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) faiz oranını beklentilere paralel artırdı. Hafize Gaye Erkan başkanlığında toplanan TCMB Para Politikası Kurulu bir haftalık repo faizini 500 baz puanlık artışla yüzde 30’dan yüzde 35’e yükseltti. Son artışla TCMB, yeni yönetiminde 5. faiz artışına imza attı. Karar metninde, enflasyon görünümünde belirgin iyileşme sağlanana kadar parasal sıkılaştırmanın gerektiği zamanda ve gerektiği ölçüde kademeli olarak güçlendirileceği belirtildi.

TCMB, sadeleşme adımları çerçevesinde yeni kararlar açıkladı. “Bankalarca kullandırılan Türk lirası cinsinden nakdi krediler üzerinden %30 oranında menkul kıymet tesisi uygulamasına son verilmiştir. Bu uygulamadan hariç tutulan kredi türlerinin harcama mukabili kullandırılmaması halinde menkul kıymet tesisine tabi olması uygulaması da sona ermiştir. Bankalarca satın alınan reel kesimin ihraç ettiği menkul değerler üzerinden %30 oranında menkul kıymet tesisi uygulamasına son verilmiştir. Bankaların Türk lirası ticari kredilere referans oranın 1,8 katının üzerinde uyguladıkları faiz/kâr payı oranına göre menkul kıymet tesisi uygulaması kaldırılacaktır. Faktoring şirketlerinin faktoring alacaklarına referans oranın 2,7 katının üzerinde uyguladıkları faiz oranına göre menkul kıymet tesisi uygulaması kaldırılmıştır. Yatırım malı ithalatının net ihracatçılık şartından hariç tutulmasıyla ihracat kredilerine erişimin kolaylaşmasına katkı sağlanacaktır. Kur korumalı hesapların (döviz dönüşümlü) yenilenmesi ve Türk lirasına geçişi ile Türk lirası payının artırılmasına ilişkin maddeler menkul kıymet düzenlemesinden çıkarılmıştır. Diğer taraftan, Türk lirası mevduatın payının artırılmasına yönelik aşağıdaki adımların atılmasına karar verilmiştir. Yabancı para mevduat için tesis edilen zorunlu karşılıklar üzerinden komisyon alınması uygulamasında kur korumalı hesapların (döviz dönüşümlü) yenilenmesi ve Türk lirasına geçişi ile Türk lirası payının artırılmasına yönelik değişiklikler yapılacaktır. TL’ye geçiş oranı %10’dan fazla olan bankaların hedefi aşan kısmı yenileme hedefine sayılacaktır. Gerçek kişilere ait Türk lirası mevduatın payı için daha önce belirlenmiş olan 2,5 artış hedefi 3,5’e yükseltilecektir.

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, önümüzdeki dönemde Avrupa Birliği ile olan ilişkilerin geliştirilmesinde Almanya’nın daha güçlü destek vereceğine inandığını söyledi.

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası(TCMB) tarafından sadeleşme yönünde açıklanan kararlarla ilgili amacın krediye erişimi kolaylaştırmak ve TL'ye geçişi özendirmek olduğunu söyledi.

ABD Hazine Bakanı Janet Yellen üçüncü çeyrek büyüme verisinin ekonominin iyi durumda olduğunu gösterdiğini, enflasyonun resesyona yol açmadan yumuşak iniş olacağına dair bir kanıt olduğunu söyledi,

ABD Hazine Bakanı Janet Yellen, son aylarda uzun vadeli tahvil getirilerinde görülen artışın, genişleyen mali açıktan kaynaklanan devlet borçlanmasındaki yükselişten değil, güçlü ABD ekonomisinin bir yansıması olduğunu söyledi.

ABD Temsilciler Meclisi'ndeki Cumhuriyetçiler gelecek ay hükümetin kısmi kapanmasını nasıl önleyeceklerini tartışırken, Tahsisat Komitesi'nin kıdemli Cumhuriyetçi üyesi Steve Womack önde gelen bir milletvekili “ileriye dönük bir yol” üzerinde hızla anlaşmaları gerektiğini söyledi.

ABD ekonomisi, üçüncü çeyrekte tüketici harcamalarındaki artışın etkisiyle yıllık bazda yüzde 4,9 ile 2021'den bu yana en hızlı büyümesini
gerçekleştirdi. Beklenti büyümenin yüzde 4,5 olması yönündeydi.

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, önümüzdeki dönemde Avrupa Birliği ile olan ilişkilerin geliştirilmesinde Almanya’nın daha güçlü destek vereceğine inandığını söyledi.

Pimco'nun küresel ekonomi danışmanı Richard Clarida'ya göre Fed, ABD ekonomisinin dirençli olduğu bir ortamda inatçı enflasyonla mücadele etmek için faiz oranlarını daha da yükseltmeye ihtiyaç duyabilir.

Avrupa Merkez Bankası (AMB), beklentilere paralel olarak faizleri sabit tutma kararı aldı ve mevduat faizini yüzde 4'de seviyesinde korudu.

AKBNK-Akbank 2023 yılı 9 aylık konsolide net dönem karı 51.469.341.000 TL (Önceki 38.222.869.000 TL )

EREGL-ERDEMİR 2023 yılı 9 aylık konsolide net dönem zararı 3.867.429.000 TL (Önceki 14.830.340.000 TL )

KCHOL-Koç Holding 2023 yılı 9 aylık konsolide net dönem karı 73.675.000.000 TL (Önceki 42.022.329.000 TL )

ISDMR-İSDEMİR 2023 yılı 9 aylık konsolide olmayan net dönem zararı 1.580.353.000 TL (Önceki 6.969.574.000 TL )

ASUZU-Anadolu Isuzu 2023 yılı 9 aylık konsolide net dönem karı 1.053.640.763 TL (Önceki 531.951.677 TL )

SEYKM-Seyitler Kimya 2023 yılı 9 aylık konsolide olmayan net dönem karı 20.258.550 TL (Önceki 54.604.913 TL )

NIBAS-Niğbaş Niğde Beton 2023 yılı 9 aylık konsolide olmayan net dönem zararı 2.813.863 TL (Önceki 11.664.332 TL )

Kaynak A1 Capital

www.ekonomigundemi.com.tr