Piyasalara analitik bakış

www.ekonomigundemi.com.tr

Yayınlama: 19.09.2023

A⁺

A^-

Dün Ne Oldu…

Haftanın ilk işlem gününe düşüşle başlayan ve seans içinde satıcılı seyrini sürdüren BİST100 Endeksi, %3,54 kayıpla 7.680,36 puandan günü tamamladı. Bankacılık Endeksi %0,38 ve Sınai Endeksi %4,09 değer kaybetti. Türkiye 2 yıllık tahvil faizi bir önceki kapanışa göre 14 baz puan artarak %22,21 ve 10 yıllık tahvil faizi 43 baz puan artarak %27,67 seviyesine yükseldi. Dolar/TL, 26,69-27,04 ve Euro/TL 28,23-28,94 aralığında hareket etti. Türkiye’nin dolar bazlı 5 yıl vadeli CDS oranı 386,2 oldu.

TCMB verilerine göre konut fiyat endeksi, Temmuz ayında aylık %7,3 artarak 988,5 oldu. Yıllık %94,7 artan KFE, aynı dönemde reel olarak %31,2 artış gösterdi. Türkiye genelinde birim konut fiyatları yıllık %90,5 artışla m2 başına 26.537 TL olarak hesaplandı.

TCMB tarafından bankalara gönderilen uygulama talimatına göre, kur korumalı hesapların TL mevduat sayıldığı komisyon uygulaması sona erdi. TCMB, Ağustos ayında menkul kıymet ve zorunlu karşılık uygulamalarında kur korumalı hesapların TL mevduata dahil olduğu TL payı rasyosunu yürürlükten kaldırmış, yerine kur korumalı hesapları TL mevduat olarak dikkate almayan ve standart yerel para olan TL mevduatın toplam mevduat içindeki payını artırmayı hedefleyen yeni bir TL payı rasyosu getirmişti. TL'ye geçişlerin hızlandığını gösteren veriler doğrultusunda gerçek kişiler için aylık %2 olarak belirlenen TL payı artış hedefi, %2,5'e yükseltildi. Komisyon uygulamasında, TL'ye geçiş ve yenileme oranları belirleyici olacak. Uygulama talimatına göre, TL'ye geçiş ve yenileme oranı %100'ün altında olan bankalara yıllık %8 oranında, %100'ün üzerinde olan bankalara ise yıllık en fazla %4 olacak şekilde TL'ye geçiş oranına göre komisyon uygulanacak.

ABD Borsaları günü yataya yakın pozitif tamamladı. Dow Jones Endeksi, %0,02 artarak 34.624 puana, S&P500 Endeksi, %0,07 artışla 4.453,5 puana ve Nasdaq Endeksi %0,01 artarak 13.710 puana yükseldi. Avrupa Borsaları ise günü düşüşle kapattı.

ABD'nin milli borcu ilk kez 33 trilyon doların üzerine çıktı. ABD Kongresinin, 2023 mali yılının sona ereceği eylül sonunda yeni bir geçici bütçeyi geçirerek hükümetin kapanmasını önlemeye çalıştığı bir dönemde, ülkenin borcu tarihi seviyelere yükseldi. Amerika'nın uzun vadeli mali zorluklarını ele almaya yönelik çalışmalar yürüten Peter G. Peterson Vakfı Üst Yöneticisi Michael Peterson, kanun yapıcılar kısa vadeli bir mali krizden diğerine sürüklenirken, ABD'nin milli borcunun trilyonlarca dolar artmaya devam ettiğini belirtti.

ABD Hazine Bakanı Janet Yellen, ABD ekonomisinin bir gerileme sürecine girdiğine dair herhangi bir işaret görmediğini belirtirken, Kongre'nin hükümeti ayakta tutacak yasaları geçirememesinin ekonomideki ivmeyi yavaşlatma riski taşıdığı uyarısında bulundu.

Bugün Ne Bekliyoruz…

Yeni güne başlarken Asya piyasaları negatif bir seyir izliyor. Dow Jones vadeli endeksi %0,05 ekside. Dolar/TL 27,03 ve Euro/TL 28,88 seviyelerinden işlem görüyor. Dolar endeksi 105 seviyesinde bulunurken Euro/Dolar paritesi 1,0680 sınırında. Brent tipi petrol 94,7 dolardan, altının onsu 1.930,94 dolardan ve gramı ise 1.678 liradan alıcı buluyor.

Bugün yurt içinde önemli bir veri akışı bulunmazken yurt dışında Euro Bölgesi’nde enflasyon ile ABD’de konut başlangıçları ve inşaat izinleri verileri takip edilecek.

Uzun Vadede Ne Bekliyoruz…

7,51x olan BİST100 cari F/K çarpanı 7,5x olan 5 yıllık ortalamasına göre %0,1 iskontolu. Türkiye özelinde 2018 ve 2019 yılında artan piyasa volatilitesinin azalmasıyla Borsa İstanbul son dönemde önemli bir ralli yaparak rekor tazelemesine rağmen koronavirüs ve petrol fiyatlarındaki hareketler nedeniyle uluslararası endekslere paralel şekilde 2017 yılından beri en düşük seviyelerini de gördü. Mevcut çarpandaki ıskontoya rağmen önümüzdeki dönem için belirsizliklerin artıyor olması BİST için aşağı yönlü riskleri artırabilir.

Ağustos ayında %9,09 artan TÜFE’nin Eylül 2023 tarihli TCMB piyasa katılımcıları anketine göre; Eylül ayında %5,14, Ekim ayında %4,42, 2023 yılı sonunda %67,22 ve 12 ay sonrasında %44,94 artması beklenmektedir. Yine aynı ankette Dolar/TL’nin 2023 sonunda 30,14, 12 ay sonrasında ise 37,26 olması öngörülmektedir. Cari dengenin 2023 sonunda 44,3 milyar dolar, 2024 yılında ise 33,8 milyar dolar açık vermesi beklenmektedir. GSYH büyümesinin 2023 ve 2024’te sırasıyla %3,9 ve %3,8 olacağı öngörülmektedir. TCMB haftalık repo faizinin cari ay sonunda %30,00, 3 ay sonrasında %34,73 ve 12 ay sonrasında ise %32,44 olması beklenmektedir.