Piramit Menkul: İşsizlik oranının %4,2’de sabit kalması beklenmektedir

Piramit Menkul Araştırma'nın piyasa gündem ve beklentileri raporunda şu ifadeler yer aldı:

“Yeni Haftanın Gündemi ve Beklentiler

30 Eylül 2024 Pazartesi Türkiye; Hizmet ÜFE (Ağustos) Çin; Resmi PMI Verileri (Eylül), Caixin İmalat PMI (Eylül) İngiltere; GSYİH (2Ç24-Nihai) Almanya; TÜFE (Eylül-Öncü)

01 Ekim 2024 Salı Türkiye; İSO İmalat PMI (Eylül), İTO Enflasyon Verileri (Eylül) Dünya Geneli; İmalat PMI Verileri (Eylül-Nihai) Japonya; BoJ Projeksiyonları Euro Bölgesi; TÜFE (Eylül-Öncü) ABD; JOLTs Açık İş Sayısı (Ağustos)

02 Ekim 2024 Çarşamba Türkiye; Dış Ticaret İstatistikleri (Eylül-Öncü) ABD, ADP İstihdam Raporu (Eylül)

03 Ekim 2024 Perşembe Türkiye; TÜFE/ÜFE Verileri (Eylül) Dünya Geneli; PMI Verileri (Eylül) Euro Bölgesi; ÜFE (Ağustos)

04 Ekim 2024 Cuma Türkiye; Reel Efektif Döviz Kuru (Eylül) ABD; Resmi İstihdam Raporu (Eylül)

– ABD PCE enflasyon verisinin ardından bu hafta küresel piyasaların gündeminde ABD istihdam raporu olacak. Ayrıca, hafta boyunca ABD iş gücü piyasası verileri, Almanya ve Euro Bölgesi enflasyon verileri ve İngiltere GSYİH rakamları takip edilecek. Dünya genelinde PMI verileri açıklanacak.

ABD istihdam raporu (Eylül)

Haftanın son işlem gününde ABD Çalışma Bakanlığı’nın yayımlayacağı resmi istihdam raporu takip edilecek. Piyasa beklentisi tarım dışı istihdam artışının 140 binden eylülde 142 bine sınırlı bir yükseliş kaydettiği yönünde. İşsizlik oranının %4,2’de sabit kalması beklenmektedir. Ortalama saatlik kazanç artışının aylık %0,4’ten %0,3’e, yıllık ise %3,8’den %3,7’ye gerilemesi beklenmektedir. İş gücü piyasasındaki sıkılığın gevşemeye devam ettiğini gösteren veri akışı, Fed’in para politikası patikasını şekillendirmesi açısından önemini korumaktadır. Verilerin beklenenden zayıf bir iş gücü piyasasını işaret etmesi durumunda faiz indirimi beklentileri güçlenebilir.

ABD’de ADP istihdam raporu (Eylül)

ABD’de cuma günkü resmi istihdam raporu öncesinde çarşamba, öncü gösterge olarak izlenen, ADP Enstitüsü’nün istihdam raporu takip edilecek. İş gücü piyasasında resmi veriye paralel bir yavaşlamayı işaret eden ADP verisi ağustosta 111 binden 99 bine gerileyerek beklentinin oldukça altında kalmıştı.

JOLTs açık iş sayısı (Ağustos)

ABD’de bu hafta takip edilecek iş gücü piyasası verileri arasında JOLT anketi de bulunuyor. Salı günü ağustos anketinin sonuçları açıklanacak. Temmuz anketinin sonuçları ABD’de açık iş sayısının 7,91 milyondan 7,67 milyona gerilediğini göstermişti. İş gücü piyasasındaki sıkılığın gevşemesine paralel olarak yaklaşık olarak 2022’nin ikinci yarısından beri azalan açık iş sayısının, pandemiden önce 2019’un ilk yarısında görülen zirvelere doğru yaklaştığı görülmektedir.

Almanya ve Euro Bölgesi TÜFE verileri (Eylül-Öncü)

Haftanın ilk işlem günü Almanya’nın, salı günü ise Euro Bölgesi’nin eylül ayı öncü TÜFE verileri takip edilecek. Almanya’da TÜFE ağustosta aylık %0,1 azalırken yıllık bazda %1,9 artış kaydetmişti. Avrupa’nın en büyük ekonomisinde dezenflasyonist sürecin sürmesi durumunda Avrupa Merkez Bankası (AMB) yıl bitmeden faiz indirmeye devam etme konusunda daha rahat hissedecektir. Mevcut durumda piyasalarda yıl sonuna kadar toplam iki faiz indirimi fiyatlanmaktadır.

Euro Bölgesi’nde TÜFE ağustosta aylık %0,1, yıllık %2,2 artarken çekirdek TÜFE aylık %0,3, yıllık %2,8 artmıştı.

İngiltere GSYİH verisi (2Ç24-Nihai)

Pazartesi günü İngiltere’de nihai ikinci çeyrek büyüme rakamları açıklanacak. 15 Ağustos’ta yayımlanan öncü verilere göre İngiltere ekonomisi 2Ç24’te yıllıklandırılmış olarak bir önceki çeyreğe göre %0,6, bir önceki yıla göre %0,9 büyüdü. Nihai verilerde değişiklik beklenmemektedir.

Dünya genelinde PMI verileri

Pazartesi günü Çin’in eylül ayına ilişkin resmi PMI rakamları ve Caixin imalat PMI rakamları açıklanacak. Resmi imalat PMI’nın eylülde 49,1’den 49,5’e yükselmesi beklenmektedir. Ağustosta, imalat dışı PMI 50,3, bileşik PMI 50,1 idi. Caixin imalat PMI ağustosta 50,4 idi.

Salı günü dünya genelinde eylül ayı nihai imalat PMI ve perşembe hizmet PMI verileri açıklanacak. İmalat PMI tarafında; Japonya verisinin 49,6, Almanya’nın 40,3, Euro Bölgesi’nin 44,8, İngiltere’nin 51,5 değerini alarak öncü verilere göre değişmemesi beklenmektedir. Öncü veri bulunmayan ABD ISM imalat PMI ise ağustosta 47,2 değerini almıştı.

İmalat dışı/hizmet PMI tarafında; Japonya verisinin 53,9, Almanya’nın 50,6, Euro Bölgesi’nin 50,5, İngiltere’nin 52,8 değerini alarak öncü verilere göre değişmemesi beklenmektedir. Öncü veri bulunmayan ABD ISM imalat PMI ise ağustosta 51,5 değerini almıştı.

– Yurt içinde sakin geçen haftanın ardından bu hafta enflasyon verileri, imalat PMI, dış ticaret istatistikleri ve Reel Efektif Döviz Kuru (REDK) takip edilecek.

Yurt içinde enflasyon verileri

Yurt içinde haftanın en önemli verileri TÜİK’in perşembe günü açıklayacağı eylül ayı TÜFE/ÜFE rakamları olacak. Ağustosta, TÜFE aylık %2,47, yıllık %51,97 artarken (C grubu) çekirdek TÜFE aylık %2,99, yıllık %51,56 artmıştı. Aynı dönemde Yİ-ÜFE aylık %1,68, yıllık %35,75 artış kaydetti. Foreks Haber anketine göre piyasanın TÜFE için medyan tahmini aylık %2,20, yıllık %48,27 oldu. Çekirdek TÜFE’de medyan tahmin aylık %2,42, yıllık %47,46 oldu.

Foreks anketine göre piyasanın 2024 sonu TÜFE tahmini yıllık %43,00 olarak gerçekleşti. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) ağustosta yayımladığı yılın üçüncü Enflasyon Raporu’na (2024-III) göre Banka’nın yıl sonu enflasyon tahminleri 2024, 2025 ve 2026 yılları için sırasıyla %38, %14 ve %9 olarak korunmuştu. Enflasyonun %70 olasılıkla 2024 yılı sonunda orta noktası %38 olmak üzere, %34 ile %42 aralığında gerçekleşmesi tahmin edilmişti. Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz’ın eylül başında kamuoyu ile paylaştığı 2025-2027 dönemine ilişkin yeni Orta Vadeli Program’da (OVP) ise enflasyon tahminleri yukarı revize edilerek 2024 sonu için %33’ten %41,5’e, 2025 için %15,2’den %17,5’e, 2026 için %8,5’ten %9,7’ye yükseltilmişti. TCMB’nin eylül ayı Piyasa Katılımcıları Anketi’ne göre ise piyasanın yıl sonu enflasyon beklentisi %43,14 oldu.

Perşembe günkü resmi veriler öncesinde salı günü öncü gösterge olarak İstanbul Ticaret Odası’nın (İTO) İstanbul enflasyon verileri takip edilecek. İTO İstanbul Ücretliler Geçinme İndeksi ağustosta aylık %1,73, yıllık &61,57 artarken Toptan Eşya Fiyatları İndeksi aylık %0,98, yıllık %46,87 artmıştı.

Ayrıca, haftanın ilk işlem gününde yurt içinde ağustos ayı Hizmet Üretici Fiyat Endeksi (H-ÜFE) takip edilecek. H-ÜFE temmuzda aylık %4,00, yıllık %61,77 artmıştı.

İSO İmalat PMI (Eylül)

Salı günü İstanbul Sanayi Odası’nın (İSO) eylül ayı Türkiye İmalat PMI Raporu takip edilecek. İSO İmalat PMI ağustosta 47,2’den 47,8’e yükselmişti. Ağustos PMI raporuna göre Türk imalat sektörünün talep koşullarındaki zayıflık üçüncü çeyrek ortasında da devam etti. Ağustosta yeni siparişlerdeki daralma art arda on dördüncü ayda da yavaşlarken üretimde Kasım 2022’den beri en belirgin daralma yaşandı. Satış fiyatları enflasyonu son dört ayın en yüksek seviyesine çıktı.

Dış Ticaret İstatistikleri (Eylül-Öncü)

Çarşamba günü Ticaret Bakanlığı’nın eylül ayına ilişkin geçici dış ticaret verileri açıklanacak. TÜİK’in nihai dış ticaret verilerine göre ağustosta, ihracat yıllık %3 artışla 22,05mlr USD, ithalat yıllık %11 düşüşle 27,04mlr USD ve dış ticaret açığı %43 düşüşle 4,99mlr USD oldu. Ocak-ağustos döneminde ihracat %4 artışla 170,80mlr USD, ithalat %9 düşüşle 225,74mlr USD ve dış ticaret açığı %34 düşüşle 54,94mlr USD oldu.

Reel Efektif Döviz Kuru (Eylül)

Haftanın son işlem gününde eylül ayı REDK verileri açıklanacak. Son verilere göre TÜFE bazlı REDK ağustosta 62,97’den 62,34’e, Yİ-ÜFE bazlı REDK 94,69’dan 92,75 seviyesine geriledi.

Geçtiğimiz Hafta Ne Oldu?

– Küresel hisse senedi piyasaları geçen hafta pozitif bir seyir izledi. Çin başta olmak üzere Asya’da güçlü yükselişler kaydedildi. Japonya Nikkei225 Endeksi %5,23, Güney Kore Kospi Endeksi %1,96, Tayvan Taiex Endeksi %2,46, Avustralya S&P/ASX200 Endeksi %0,68 arttı. Çin Merkez Bankası’nın (PBoC) genişleyici para politikası adımlarının etkisiyle CSI300 Endeksi geçen hafta %15,71 yükselişle yaklaşık 16 yılın, Hong Kong Hang Seng Endeksi %13,13 yükselişle yaklaşık 26 yılın en güçlü performansını kaydetti. Avrupa’da, İngiltere FTSE100 Endeksi %1,10, Almanya DAX Endeksi %3,98, Fransa CAC40 Endeksi %4,35, Stoxx Europe 600 Endeksi %2,75 yükseldi. ABD’de S&P500 Endeksi %0,50, Dow Jones Endeksi %0,62 ve Nasdaq Bileşik Endeksi %0,78 yükseldi.

Dolar Endeksi (DXY) sınırlı bir düşüşle haftayı 100,38 puandan tamamladı. EURUSD paritesi oldukça sınırlı bir hareketle haftayı 1,1164’ten tamamladı. Aşağı yönlü hareketini sürdüren USDJPY paritesi %1,17 düşüşle 142,23 seviyesine geriledi.

ABD Hazine tahvilleri tarafında önemli değişiklik olmadı; aşağı yönlü hareketini sürdüren iki yıllıkların faizi sınırlı bir düşüşle geçen haftayı %3,57 civarında tamamlarken on yıllıkların faizi hafifçe yükselerek %3,75 oldu. Güçlü yükselişini sürdüren ons altın haftayı %1,37 primle 2.658USD’den tamamladı. Petrol fiyatları bir miktar geriledi; Brent vadelileri %2,85 düşüşle 74,0USD, WTI petrol vadelileri %3,78 düşüşle 68,43USD oldu.

ABD’de PCE enflasyon verileri (Ağustos)

Fed’in faiz indirimlerine başlamasının ardından geçen hafta cuma günü Fed’in tercih ettiği enflasyon göstergesi PCE Fiyat Endeksi takip edildi. Endeks ağustosta aylık %0,1, yıllık %2,2 artışla piyasa beklentisinin hafifçe altında kaldı. Çekirdek endeks de aylık bazda %0,1 artışla beklentinin hafifçe altında kalırken yıllık %2,7 artışla beklentiyi karşıladı. İki hafta önce eylül toplantısında faiz indirimlerine başlayan Fed’in yıllık çekirdek PCE artışı için resmi hedefi %2 seviyesinde bulunmaktadır. PCE’nin fiyat baskılarındaki gevşemenin devam ettiğini işaret etmesinin ardından kısa vadede yılın geri kalanı için faiz indirimi fiyatlamalarının güçlenmesi beklenebilir. Fed fonlama vadeli kontratına göre geçen haftanın sonu itibarıyla piyasa kasım toplantısında %47 ihtimalle 25bp, %53 ihtimalle 50bp faiz indirimi fiyatlamaktadır. Yıl sonuna kadar %50 ihtimalle toplam 75bp, %21 ihtimalle 50bp, %29 ihtimalle 100bp indirim fiyatlanmaktadır. Geçen haftaki Federal Açık Piyasa Komitesi (FOMC) toplantısında güncellenen projeksiyonlara göre ABD’li politika yapıcılar, yıllık enflasyonun 2024 sonunda %2,3’e, 2025 sonunda %2,1’e gerilemesini beklemektedir.

ABD GSYİH rakamları (2Ç24-Nihai)

ABD’de nihai 2Ç24 GSYİH rakamları yayımlandı. Buna göre ABD ekonomisi ikinci çeyrekte yıllıklandırılmış olarak %3,0 büyüme kaydetti. İkinci okuma veri %2,8’den %3,0’e revize edilmişti. İlk çeyrekte ise %1,4 büyüme kaydedildi.

Dünya genelinde PMI verileri (Eylül-Öncü)

İmalat tarafındaki veriler, sektörün Avrupa ve ABD genelinde eylülde beklenenden daha zayıf seyrettiğini gösterdi. Almanya verisinin 42,4’te sabit kalması beklenirken 40,3’e geriledi. Euro Bölgesi’nde 45,8’den 45,7’ye gerilemesi beklenirken 44,8’e geriledi. İngiltere verisi 52,5’ten 52,3’e gerilemesi beklenirken 51,5’e geriledi. ABD’de (S&P Global) 47,9’dan 48,6’ya yükselmesi beklenirken 47,0’a geriledi. Japonya imalat PMI’nın eylülde 49,8’den 49,9’a yükselmesi beklenirken 49,6’ya geriledi.

Hizmet PMI verileri Avrupa’daki yavaşlamanın beklenenden daha sert olduğunu işaret etti. Almanya verisinin 51,2’den 51,1’e gerilemesi beklenirken 50,6’ya geriledi. Euro Bölgesi verisi 52,9’dan 52,3’e gerilemesi beklenirken 50,5’e geriledi. İngiltere’de 53,7’den 53,5’e gerilemesi beklenirken 52,8’e geriledi. ABD’de 55,7’den 55,3’e gerilemesi beklenirken 55,4’e geriledi. Japonya hizmet PMI 53,7’den 53,9’a yükseldi.

PBoC’den genişleyici para politikası adımları

Çin Merkez Bankası’ndan (PBoC) geçen hafta boyunca bir dizi genişleyici para politikası adımı geldi. Banka, haftalık repo ve iki haftalık ters repo faizlerini indiren PBoC, bankalar için zorunlu karşılıklarda da indirim yaptı. Banka, orta vadeli borç verme imkânı (MLF) faizini de düşürdü. PBoC Başkanı Pan Gongsheng, kredi faizleri için gösterge niteliğindeki kredi ana faiz oranında da (LPR) indirime gidilebileceğini belirtti. Bir yıllık LPR %3,35, beş yıllık LPR %3,85 seviyesinde bulunmaktadır.

– Borsa İstanbul’da BIST100 Endeksi haftayı %1,24 düşüşle 9.777 puandan, BIST30 Endeksi %0,67 düşüşle 10.887 puan seviyesinden kapattı. BIST Banka Endeksi %4,10 yükselişle 13.991 puan, BIST Sınai Endeksi %2,48 düşüşle 12.919 puan oldu.

Geçen hafta kurlarda önemli bir değişiklik olmadı. USDTRY 34,16, EURTRY 37,56 seviyesinden haftayı tamamladı. Türkiye Hazine tahvili faizlerinde sınırlı değişimler oldu; iki yıllıkların faizi haftayı sınırlı bir düşüşle %37,71’den, on yıllıkların faizi sınırlı bir yükselişle %24,39’dan kapattı.

TCMB PPK Toplantı Özeti

TCMB, geçen haftaki Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısının özetini yayımladı. Banka, bir hafta vadeli repo faizini piyasa beklentisine paralel olarak %50,00 seviyesinde sabit tutarken karar metninde para politikası duruşuna ilişkin ana mesajı biraz değiştirmişti. Metinde, “Enflasyon üzerindeki yukarı yönlü risklere karşı ihtiyatlı duruş” ve “Enflasyonun ana eğiliminde belirgin ve kalıcı bir düşüş sağlanana ve enflasyon beklentileri öngörülen tahmin aralığına yakınsayana kadar sıkı para politikası duruşunun sürdürüleceği” vurgularının korunmasına karşın “Enflasyonda belirgin ve kalıcı bir bozulma öngörülmesi durumunda ise para politikası duruşu sıkılaştırılacaktır.” cümlesini “…para politikası araçları etkin şekilde kullanılacaktır.” cümlesiyle değiştirmiştir. Ayrıca, “hizmet enflasyonundaki iyileşmenin gecikmeli olacağı” ifadesinin “…son çeyrekte gerçekleşeceği” ifadesiyle değiştirilerek şahin tonun biraz yumuşatıldığını düşünmekteyiz.

Martta sürpriz bir şekilde 500bp faiz artıran TCMB, operasyonel çerçevede de değişikliğe giderek faiz koridorunu genişletmiş, gecelik borçlanma ve borç verme oranlarının haftalık repo faizine kıyasla marjı -/+1,5 puandan -/+ 3 puana yükseltmişti. Böylece, geçen yıl haziranda başladığı artırımlarla haftalık repo faizini %8,5’ten %50 seviyesine yükselten banka, mart toplantısından bu yana faizlerde değişikliğe gitmedi.

TCMB Sektörel Enflasyon Beklentileri raporu

TCMB, eylül ayı Sektörel Enflasyon Beklentileri raporunu yayımladı. Buna göre eylülde, 12 ay sonrası yıllık enflasyon beklentileri, piyasa katılımcıları için 1,2 puan azalarak %27,5 seviyesine, reel sektör için 2,7 puan azalarak %51,1 seviyesine, hanehalkı için 1,5 puan azalarak %71,6 seviyesine geriledi.

Ekonomik Güven Endeksi (Eylül)

Ekonomik Güven Endeksi ağustosta 93,1 iken, eylülde %2,0 artarak 95,0 değerini aldı. Bir önceki aya göre eylülde, tüketici güven endeksi %2,4 artarak 78,2 değerini, reel kesim (imalat sanayi) güven endeksi %1,2 artarak 99,2 değerini, hizmet sektörü güven endeksi %0,6 artarak 112,6 değerini, perakende ticaret sektörü güven endeksi %2,5 artarak 110,6 değerini, inşaat sektörü güven endeksi %0,2 azalarak 87,8 değerini aldı.

Dış ticaret istatistikleri (Ağustos-Nihai)

TÜİK’in nihai verilerine göre ağustosta, ihracat yıllık %3 artışla 22,05mlr USD, ithalat yıllık %11 düşüşle 27,04mlr USD ve dış ticaret açığı %43 düşüşle 4,99mlr USD oldu. Ocak-ağustos döneminde ihracat %4 artışla 170,80mlr USD, ithalat %9 düşüşle 225,74mlr USD ve dış ticaret açığı %34 düşüşle 54,94mlr USD oldu.

Yabancı Turist Sayısı (Ağustos)

Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın son istatistiklerine göre Türkiye’yi ziyaret eden yabancı sayısı ağustosta geçen yılın aynı ayına göre %2,47 artışla 6,83 milyon kişi olurken ocak-ağustos döneminde %10,42 artışla 49,21 milyon kişi oldu.”

www.ekonomigundemi.com.tr