Ünlü ekonomist Mahfi Eğilmez, 2024 yılı ikinci çeyreğine ilişkin büyüme rakamları ve ekonomideki fiyat artışları üzerine yaptığı açıklamalarda önemli tespitlerde bulundu. Eğilmez, büyümenin yalnızca nominal rakamlarla değil, reel büyüme üzerinden değerlendirilmesi gerektiğini vurgulayarak, GSYH zımni deflatörü ile TÜFE arasındaki farklara dikkat çekti.
Nominal ve Reel Büyüme Farkı
Mahfi Eğilmez, bir ekonominin büyümesinin, o ekonominin fiziksel üretiminin ya da fiziksel harcamalarının artışıyla doğru orantılı olduğunu belirtti. Eğilmez’e göre büyüme, enflasyon etkilerinden arındırılarak hesaplanmalı. Nominal büyüme oranı, 2024 yılı ikinci çeyreğinde %78,6 olarak kaydedildi. Bu oran, ekonomideki fiyat artışlarının da dahil olduğu cari fiyatlarla hesaplanan büyümeyi temsil ediyor.
Ancak Eğilmez, reel büyüme oranının daha önemli olduğunun altını çiziyor. Reel büyüme oranı, ekonomideki fiyat artışlarından arındırılmış büyümeyi, yani fiziksel büyümeyi gösterir. Eğilmez’in hesaplamalarına göre, 2024 yılı ikinci çeyreğinde reel büyüme oranı %2,5 olarak gerçekleşti.
GSYH Zımni Deflatörü ve TÜFE Karşılaştırması
Eğilmez, enflasyonun ekonomi üzerindeki etkisini incelerken, GSYH zımni deflatörü ile TÜFE arasındaki farklılıklara da değindi. GSYH zımni deflatörü, ekonomideki tüm mal ve hizmetlerin ortalama fiyat değişimini temsil ederken, TÜFE sadece tüketici sepetindeki 406 mal ve hizmetin fiyat değişimini kapsar.
2024 yılının ikinci çeyreğinde GSYH zımni deflatörü %74,2 olarak hesaplanırken, aynı dönemde üç aylık TÜFE ortalaması %72,3 seviyesinde gerçekleşti. Eğilmez’e göre, bu iki endeksin birbirine çok yakın sonuçlar vermesi, ekonomideki fiyat artışlarının geniş çapta tutarlı olduğunu gösteriyor. Ancak GSYH zımni deflatörünün tüm mal ve hizmetleri kapsaması nedeniyle daha kapsamlı bir ölçüm aracı olduğunu belirten Eğilmez, bunun özellikle geniş bir ekonomik analiz yapılırken dikkate alınması gerektiğini vurguladı.
Tahmin ve Uyarılar
Mahfi Eğilmez, Türkiye ekonomisinin önümüzdeki dönemlerine ilişkin tahminlerini de paylaştı. Eğilmez, 2024 yılında enflasyonun kontrol altında tutulması için ciddi adımlar atılması gerektiğini belirtti. Yüksek enflasyonun ekonomiyi daha da yavaşlatabileceğine dikkat çeken Eğilmez, büyüme oranlarının sürdürülebilir kılınması için enflasyonun düşürülmesinin şart olduğunu söyledi.
Eğilmez, GSYH zımni deflatörünün yüksek seyretmesinin, ekonomideki genel fiyat artışlarının geniş kapsamlı olduğunu ortaya koyduğunu ve bu durumun halkın alım gücü üzerindeki etkilerini göz ardı etmemek gerektiğini de ekledi. Ünlü ekonomist, gelecekteki büyüme hedeflerine ulaşabilmek için fiyat artışlarıyla daha etkin mücadele edilmesi gerektiğini vurguladı.
Kaynak: SANAYİ HABER AJANSI
Mahfi Eğilmez
www.ekonomigundemi.com.tr