Karahan: Para politikasında sıkılaşma yaparak talepte bir dengelenme öngörüyoruz

Karahan’ın konuşmasından bazı satır başları şöyle:

“Merkez Bankamızın temel amacı, fiyat istikrarını sağlamak ve sürdürmektir. Bu amaçla 2023 yılı haziran ayından itibaren güçlü bir parasal sıkılaşma yapmaktayız. Fiyatlama davranışlarını ve enflasyon beklentilerini yakından takip ediyoruz. Enflasyon hedeflerimizle uyumlu seviyelere gerileyene kadar sıkı para politikası duruşumuzu korumakta kararlıyız. Enflasyon görünümünde kalıcı bir bozulmaya kesinlikle izin vermeyeceğimizi de tekrar vurgulamak isterim.

Küresel finansal koşullar büyümeyi baskılamaya devam etmektedir. Jeopolitik gelişmeler ve sıkı para politikalarının sürdürülmesi, küresel iktisadi faaliyetin seyri açısından öne çıkan risk faktörleridir. Bununla birlikte gerek ihracat odaklı küresel büyüme görünümü, gerekse öncü göstergeler küresel iktisadi faaliyette geçtiğimiz rapor dönemine göre daha çok hizmetler sektörü kaynaklı sınırlı bir iyileşmeye işaret etmektedir.

Son dönemde ABD ekonomisi büyüme görünüm, Euro bölgesi ve diğer gelişmiş ülke ekonomilerinden olumlu ayrışmış ve ABD’de iktisadi faaliyetin görece güçlü seyrettiği görülmüştür.

Önceki rapor döneminden bu yana emtia fiyatlarında genele yayılan artışlar görülmektedir. Arz yönlü faktörlerin yanında özellikle Çin’in büyümesiyle uyumlu bir seyir izleyen bazı endüstriyel emtia fiyatlarındaki artışlar dikkat çekmektedir.

Sanayi üretimi şubat ayı itibarıyla çeyreklik bazda artış kaydederken yüksek oynaklık sergileyen dışlandığında artışın daha sınırlı olduğu görüşmektedir.

Sıkı para politikamız, talebi dengeleyecek tasarrufları teşvik edecektir. Bunun sonucunda negatif düzeylere düşecek olan çıktı açığı dezenflasyon sürecinin önemli bir bileşeni olacaktır.

2023 yılının ikinci yarısında reel olarak ihracat artarken, ithalat azalmış, dış ticaret dengesi iyileşmiştir. Bu dengelenmenin 2024 yılının ilk çeyreğinde devam ettiğini ve cari açığın milli gelire oranının yüzde 3’ün altına gerilediğini tahmin ediyoruz.

 2024 yılı ikinci yarısında parasal aktarımın gecikmeli etkisiyle iç talepte zayıflama olacağını ve bu sayede cari dengedeki iyileşmenin devam edeceğini öngörüyoruz.

Tüketici enflasyonu 2023 yılı son çeyreğinde ve 2024 yılı Ocak ayında tahmin aralığının orta noktasına yakın seyretmiştir. Yıllık enflasyon son dönemde yukarı yönlü bir seyir izlemiştir. Enflasyonun, 2024 yılının ilk yarısına kadar artmasını öngördüğümüzü tüm politika metinlerimizde, sunumlarımızda ve enflasyon raporlarımızda paylaşmıştık. Ancak son 3 ayda enflasyonun öngörülerimizden de yüksek bir seyir izlediğini görüyoruz.

Öngörülerimizin aksine yılın ilk çeyreğinde toplam talep koşulları güçlü seyretmiş, kredi kullanımında artış gerçekleşmiştir. Reel ücretlerdeki artış, yurt içi talep koşullarını destekleyen bir unsur olmuştur.

Hizmet enflasyonu, ataleti yüksek ve görece düşük olmak üzere ikiye ayrıştırıldığında yüksek seyre sürükleyen bileşenin ataleti yüksek olan kalemler olduğu görülmektedir. Diğer taraftan bu kalemlerdeki enflasyonun son dönemde yavaşlıyor olmasını olumlu bir gelişme olarak değerlendiriyoruz.

Türk Lirasındaki istikrarlı seyir, finansal koşullardaki sıkılaşma ve iç talebin zayıflaması önümüzdeki dönemde dayanıklı tüketim malları başta olmak üzere mal grubunda fiyat artışlarının yavaşlamasına neden olacaktır.

Para politikası duruşumuz ve makro ihtiyati çerçeve mevduat faizlerinin Türk Lirasına geçişi destekleyecek seviyelerde kalması ve tasarrufların artmasını sağlayacaktır. Tüketici kredilerinin iç talepteki dengelenmeyi tesis edecek bir hızda seyretmesi kritik önemdedir.

Aylık enflasyonun genel eğiliminde belirgin ve kalıcı bir düşüş sağlanana ve enflasyon beklentileri öngörülen tahmin aralığına yakınsayana kadar sıkı para politikası duruşumuzu sürdüreceğiz. Enflasyonda belirgin ve kalıcı bir bozulma öngörülmesi durumunda ise para politikası duruşumuzu sıkılaştıracağız.

2024 yıl sonu enflasyon tahminini iki puan yukarı güncelleyerek yüzde 38’e çektik. 2025 ve 2026 tahminlerini sırasıyla yüzde 14 ve yüzde 9 seviyesinde koruduk. Orta vadede ise enflasyonun yüzde 5’te istikrar kazanmasını hedefliyoruz.

Kalıcı fiyat istikrarını sağlayana kadar sıkı para politikası duruşumuzu kararlılıkla sürdüreceğiz.”

Soru-Cevap

Soru: Maliye politikasında atılması gereken ilave adımlar olduğunu düşünüyor musunuz?

Karahan: “Talebi dengeleyerek enflasyonu düşürmek istiyoruz. Bu noktada sıkı bir para politika duruşumuz var. Kamu maliyesi tarafından gelecek destek de önemlidir. Eşgüdüm sadece bununla sınırlı da değil yönetilen/yönlendirilen fiyatların belirlenmesi hususu da söz konusu. Harcamalar için bir tasarruf tedbiri çalışılıyor.”

Soru: Büyüme negatife geçse bile enflasyon birinci öncelik olarak korunacak mı?

Karahan: “Enflasyonu düşürmek adına ne gerekiyorsa yapacağız. Patikamızla uyumlu bir şekilde düşürmek adına, para politikası adına ne gerekiyorsa yapmaya hazırız. Şu anki enflasyonist ortama baktığınızda öne çıkan temel faktörün talep olduğunu net bir şekilde söyleyebilirim. Para politikasında sıkılaşma yaparak talepte bir dengelenme öngörüyoruz. Bunun için finansal koşulları oldukça güçlü bir şekilde sıkılaştırdık. Bu süreç ve kararlılığımız sonucunda talebin dengeleneceğini, fiyatlama davranışların normalleşeceğini bunun sonucunda da enflasyonun, enflasyon beklentileriyle birlikte indiğini göreceğiz.”

www.ekonomigundemi.com.tr