Fed, Macron, işlem vergisi belirsizliği

Küresel yatırımcılar, enflasyonun yavaşlaması nedeniyle büyük merkez bankalarının faiz oranlarını düşüreceği iyimserliğiyle 5 Haziran'a kadar geçen yedi gün içinde hisse senedi fonlarına geri döndü. ABD tahvil getirilerindeki düşüş de risk algısını artırdı. LSEG'den alınan veriler, yatırımcıların, bir hafta önceki yaklaşık 4,4 milyar dolarlık net para çekme işleminin aksine, hafta boyunca küresel hisse senedi fonlarına net 8,9 milyar dolar yönlendirdiğini gösterdi.

Yatırımcı duyarlılığını artıran Hazine getirileri düştü. Gösterge ABD 10 yıllık tahvil getirisi Çarşamba günü %4,275 ile iki ayın en düşük seviyesine geriledi. Avrupa hisse senedi fonları 3,2 milyar dolarlık net alım gerçekleştirerek üst üste altıncı haftalık girişe imza attı. Bu arada Asya ve ABD hisse senedi fonları yaklaşık 3,09 milyar dolar ve 2,29 milyar dolar değerinde net alıma tanık oldu.

ABD ekonomisi mayıs ayında beklenenden çok daha fazla istihdam yarattı ve yıllık ücret artışları yeniden hızlandı; bu da işgücü piyasasının dayanıklılığını ortaya koydu ve Fed'in Eylül ayında faiz indirimlerine başlayabilme olasılığını azalttı.

İşsizlik oranının nisan ayındaki %3,9'dan %4,0'a yükselmesi ki bu, işsizlik oranının daha önce 27 ay boyunca altında kaldığı sembolik bir eşikti. Beklenmedik derecede güçlü olan rapor, istihdam piyasasının son aylarda uç noktalarda yumuşamasına rağmen, hala güçlü olan performansının ekonomik büyümeyi destekleyeceğini ve Fed'i kenarda tutacağını ve borçlanma maliyetlerini düşürmeye ne zaman başlayacağına karar vermek için zaman ayıracağını açıkça ortaya koydu.

Finansal piyasalar, faiz vadeli işlem sözleşmelerine göre Eylül ayında faiz indirimi ihtimalini verilerden önce %70'ten veri sonrası yaklaşık %53'e düşürdü ve şimdi 2024'ün sonuna kadar kabaca iki faiz indirimi ihtimalini görüyor. Bu beklenti verilerden önce %68 ihtimaldi.

ECB, banka mevduatlarına ödediği faiz oranını Perşembe günü rekor seviyedeki %4,0'tan %3,75'e düşürdü, ancak son haftalarda hayal kırıklığı yaratan bir dizi ücret ve enflasyon verisinin ardından daha fazla gevşeme sözü vermekten geri durdu. ABD'li politika yapıcıların bu yıl yapacaklarını ima ettikleri gibi Fed'in üç kez faiz indirimi yapmaması halinde bu döviz kurlarını euronun dolara karşı olumsuz etkileyeceğini ve bunun da tek para birimi alanında enflasyonu artırabilme riski var.

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Avrupa Birliği oylamasında Marine Le Pen'in aşırı sağ partisi tarafından mağlup edilmesinin ardından Pazar günü siyasi geleceği konusunda zar attı ve bu ayın sonlarında erken yasama seçimleri yapılması çağrısında bulundu. Fransa'daki erken seçimlerde aşırı sağın zafer kazanma ihtimali, euroyu yakın vadede baskı altında tutabilir.

Piyasalar haberi olumsuz karşıladı ve euroyu bir ayın en düşük seviyesine gerileyerek tepki verirken, Eurostoxx 50 hisse senedi vadeli işlemleri ve Fransız tahvil vadeli işlemleri de kayıplara uğradı. Avrupa piyasaları açıldığında yatırımcıların odak noktası, muhtemelen bölgede risk iştahının barometresi olarak kullanılan, İtalya'nın gösterge Alman tahvili ile 10 yıllık devlet tahvili getiri farkı olacak.

Avustralya, Çin, Hong Kong ve Tayvan'ın resmi tatil olması nedeniyle Asya'da ticaret azaldı, ancak MSCI'nın Japonya dışındaki en geniş Asya-Pasifik hisse endeksi %0,46 oranında düştü. ABD vadeli kontratları S&P 500 ve Nasdaq vadeli kontratlarının her birinin yaklaşık %0,03 oranında değer kaybetmesiyle hafifçe gerilerken, dolar yeniden yükselişe geçti. Doların altı para biriminden oluşan sepet karşısındaki performansını ölçen dolar endeksi 105,10'a yükseldi.

Güçlenen doların etkisiyle Brent ham vadeli kontratları %0,13 artışla varil başına 79,72 dolarA, ABD Batı Teksas Orta ham vadeli kontratları %0,16 artışla varil başına 75,65 dolara ve Spot altın % 0,18 artışla ons başına 2.296 dolara yükseldi.

Manşette öne çıkanlar

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, “Kur Korumalı Mevduat'tan (KKM) çıkış bizim önemli bir önceliğimizdi ama başından söyledik, dedik ki 'piyasayı bozmadan, piyasada sorun yaratmadan çıkacağız'. Ve gerçekten çıkıyoruz. Artık Türk lirası cinsinden KKM'ye son verdik. Döviz cinsinden de şimdiden haber vereyim ben temmuzda biz şirketlerin vergi avantajını yenilemeyeceğiz.” dedi.

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, tüm ihracat bedelleri ve döviz kazandırıcı hizmet gelirlerinin satış yükümlülüğünün %40’tan %30’a indirildiğini söyledi.

Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu (SEDDK), zorunlu trafik sigortasında Temmuz ayında uygulanacak azami prim artışını %3,50 olarak belirledi.

Irak Petrol Bakanı Hayan Abdel-Ghani, Kuzey Irak Kürt Bölgesel Yönetimi yetkilileri ve bölgede faaliyet gösteren uluslararası şirketlerin temsilcileriyle, Türkiye'nin Ceyhan limanına boru hattı aracılığıyla petrol ihracatının yeniden başlatılmasına yönelik anlaşmaya yönelik görüşmelerde ilerleme kaydedildiğini söyledi. Irakiye TV'ye açıklamalarda bulunan Abdel-Ghani, “Bugünkü görüşmelerde ilerleme kaydettik ve birkaç gün içinde anlaşmaya varmayı bekliyoruz.” dedi.

Venezuela ile Türk şirketi arasında petrokimya, gaz, altın ve madencilik anlaşmaları imzalandı. Söz konusu anlaşmayı Venezuela Devlet Başkanı Nicolas Maduro X hesabından duyurdu.

Türkiye, Çin'den ithal edilen binek araçlara ilave vergi kararı aldı. Resmi Gazete'de yayımlanan düzenlemeye göre, mevcutta elektrikli otomobiller için uygulanan yüzde 40'lık vergi tüm yakıt tiplerindeki araçlar için de uygulanacak.

Chery Türkiye Başkanı Si Fenghuo, “En kısa sürede Türkiye’de üretime başlayacağız.” dedi.

Perakende sektöründe markalar ile alışveriş merkezleri (AVM) arasındaki ‘fahiş kira’ çekişmesi devam ederken, organize perakende sektöründen ‘ortak alan giderleri’ konusunda da itiraz geldi. Birleşmiş Markalar Derneği (BMD) Başkanı Sinan Öncel “Aylık 700 milyon TL fazladan genel gider ödüyoruz. Bu 14 milyon metrekarede aylık en az metrekare başına 50 TL suiistimal var” dedi.

Konut vergisinde bölgesel rayiç bedel uygulaması ve boş konuttan vergi alınmasının gündemde olduğu belirtiliyor. Türkiye Gazetesi'nden Necmi Çiçekçi'nin haberine göre, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a sunulan taslağa göre; emlak vergileri ve tapu harçları artık gayrimenkullerin emlak vergisine esas değeri (belediye rayici) değil bölgesel rayiç bedeli üzerinden tahsil edilecek.

Avrupa Merkez Bankası Başkanı Christine Lagarde, enflasyonla mücadelenin henüz bitmediğini ve yetkililerin bu hafta borçlanma maliyetlerini düşürmelerine rağmen uyanık kalmaları gerektiğini söyledi. Avusturya'nın Der Standard gazetesine yazan Lagarde, “Birçok cephede ilerleme görüyoruz. Ancak enflasyonun ekonominin dışına itilmesine kadar daha gidilecek uzun bir yol var” dedi.

ECB Yönetim Konseyi üyesi ve Avusturya MB Başkanı Robert Holzmann, Avrupa Merkez Bankası'nın bu hafta gösterge faiz oranını düşürmesinin ardından daha düşük borçlanma maliyetlerine doğru bir geçiş başlatıp başlatmadığını söylemek için henüz çok erken olduğunu söyledi. Holzmann, “Üç faiz indirimine ilişkin orijinal varsayım gerçekleşirse ve Federal Reserve yanıt vermezse, bunun kesinlikle döviz kuru ve bununla birlikte enflasyon üzerinde bir etkisi olacaktır” dedi.

Japonya'da Ocak-Mart dönemi GSYH'sı sermaye harcamaları ve stok verilerinde yapılan yukarı yönlü revizyonlarla ilk açıklanan rakamlardan daha az daralma gösterdi. Kabine Ofisi verilerine göre Japonya'nın GSYH'si ilk çeyrekte önceki üç aya göre revize edilmiş olarak yıllık %1,8 daraldı; bu, ekonomistlerin %1,9'luk medyan daralma tahmininden ve ön tahmindeki %2,0'lık düşüşten daha küçük bir düşüş. Japonya hükümeti yıllık ekonomik planında, yumuşak tüketim ve enflasyon görünümüne ilişkin belirsizliğin ardından BOJ ile yakın çalışma ve politikayı “esnek bir şekilde” yönlendirme ihtiyacını vurgulayacak.

Kaynak A1 Capital

www.ekonomigundemi.com.tr