İSTANBUL – 05.02.2024 – HİBYA – TBMM’de 2022 yılı Temmuz ayında yasalaşan E-ticaret Yasası, Danıştay ve Anayasa Mahkemesi süreçlerinin ardından, 1 Ocak itibari ile devreye girdi. E-ticaret Yasası’nın birçok maddesi sonradan Danıştay 10. Daire tarafından durduruldu; ancak, E-ticaret Yasası’nın iptali istemiyle açılan dava, Anayasa Mahkemesi tarafından reddedildi.
Yeni E-ticaret Yasası'nda, lisans yenilemeden, haksız rekabette verilecek idari para cezalarına, lojistikten, platform uygulamalarına kadar birçok madde bulunuyor. Yasada, haksız rekabeti önlemek için de idari para cezası getirildi; buna göre: Kanunla, e-ticarette haksız ticari uygulamada bulunan e-ticaret aracı hizmet sağlayıcıya, haksız uygulamada bulunulan her bir e-ticaret hizmet sağlayıcı için 10 bin liradan 100 bin liraya kadar idari para cezası verilecek. E-ticaret aracı hizmet sağlayıcı tarafından satış fiyatında tek taraflı değişiklik yapılması dahil e-ticaret hizmet sağlayıcıyı kampanyalı mal veya hizmet satışına zorlayan e-ticaret aracı hizmet sağlayıcıya, her bir e-ticaret hizmet sağlayıcı için 500 bin lira idari para cezası uygulanacak.
E-ticaret Yasası'na getirilen en dikkat çeken yeniliklerden biri Yasa'ya eklenen yeni kavramlar oldu.
Uzmanlara göre bu kavramlar:
– elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcı,
– elektronik ticaret hizmet sağlayıcı,
– elektronik ticaret ortamı,
– elektronik ticaret pazar yeri,
– Elektronik Ticaret Bilgi Sistemi (ETBİS),
– net işlem hacmi,
– ekonomik bütünlük
olarak sıralanıyor.
Söz konusu yeni kavramlardan bazıları şu maddelerde yerlerini buluyor:
– E-ticaret aracı hizmet sağlayıcı; e-ticaret pazar yerinde kendisinin satış yapıp yapmadığına bakılmaksızın diğer e-ticaret hizmet sağlayıcıların mal veya hizmetlerinin teminine yönelik sözleşme yapılmasına ya da sipariş verilmesine imkân sağlayan aracı hizmet sağlayıcılar olarak tanımlanır.
– E-ticaret hizmet sağlayıcı; ister e-ticaret pazar yerinde ister kendine ait e-ticaret ortamında, kendi mal veya hizmetlerinin teminine yönelik sözleşme yapan ya da sipariş alan hizmet sağlayıcıları kapsar.
– Rekabet hukuku terminolojisinden aşina olunan ekonomik bütünlük kavramının da Değişiklik Kanunu’nda kapsamlı bir şekilde tanımlandığı görülür.
– Getirilen yeni düzenlemelerle e-ticaret aracı hizmet sağlayıcılara kapsamlı yükümlülükler getirilir ve hangi kişilerin bunlardan sorumlu olduğunun belirlenmesi önem arz eder.
– Düzenlemeye göre, ekonomik bütünlük; hem yatay hem de dikey yönlü kontrol ilişkisini kapsayacak şekilde gerçek veya tüzel kişilerle bu kişiler ile bağlantılı ticaret şirketleri ve işletmeleri kapsar.
Yasaya göre, kuruluş ve faaliyetleri özel kanunlarla düzenlenen ve münhasıran bu kanunlarda yetkilendirildikleri konularda faaliyet gösterenlerin e-ticaret aracı hizmet sağlayıcı veya e-ticaret hizmet sağlayıcı olarak kabul edilmeyecek. Bu doğrultuda; seyahat acenteliği, sivil havacılık, bireysel emeklilik, bankacılık, sigortacılık, finansman, sermaye piyasaları, ödeme hizmetleri, bahis ve şans oyunları ile elektronik haberleşme alanlarında faaliyet gösteren işletmeler E-ticaret Kanunu’nun uygulaması dışında tutulacak.
Ayrıca, E-ticaret Yasası’na getirilen en dikkat çeken yeniliklerden bir diğeri de, e-ticaret lisansı alma yükümlülüğü oldu. Bir takvim yılındaki net işlem hacmi 10 milyar lira ve iptal ve iadeler hariç işlem sayısı yüz bin adedin üzerinde olan e-ticaret aracı hizmet sağlayıcılara ve e-ticaret hizmet sağlayıcılara, faaliyetlerine devam edebilmeleri için Ticaret Bakanlığı’ndan lisans almak zorunludur.
Bunun yanında, E-ticaret Yasası’na getirilen yeni düzenleme uyarınca, e-ticaret aracı hizmet sağlayıcı, e-ticaret hizmet sağlayıcı tarafından sunulan içeriğin hukuka aykırı olduğundan haberdar olması hâlinde, bu içeriği gecikmeksizin yayımdan kaldırır ve hukuka aykırı hususu ilgili kamu kurum ve kuruluşlarına bildirmekle yükümlü olur.
E-ticaretteki haksız ticari uygulamaları yasaklayan düzenleme, E-ticaret Yasası'na değişiklikler ile eklendi. İlk olarak; haksız ticari uygulamalara kavramsal bir açıklık getirildi; buna göre, e-ticaret aracı hizmet sağlayıcının, aracılık hizmeti sunduğu e-ticaret hizmet sağlayıcının ticari faaliyetlerini önemli ölçüde bozan, makul karar verme yeteneğini azaltan veya belirli bir kararı almaya zorlayarak normal şartlarda taraf olmayacağı bir ticari ilişkinin tarafı olmasına sebep olan uygulamalarının haksız ticari uygulama olarak değerlendirileceği düzenleniyor.
Yeni düzenlemeler doğrultusunda, e-ticaret aracı hizmet sağlayıcılara da önemli yükümlülükler getirildi. Yasada yapılan değişiklikler ile, tüm e-ticaret aracı hizmet sağlayıcıların uyması gereken yükümlülükler getirmenin yanı sıra, yıllık net işlem hacmi ve işlem sayısı belirli eşikleri aşan işletmelere ilave yükümlülükler yüklüyor.
E-ticaret Yasası'nın uygulanması ve e-ticaretin gelişimiyle ilgili tedbiri almaya ve denetimi yapmaya yetkili kılınan Bakanlık’ın yetkisi de değişiklik ile genişledi. Böylece Bakanlık, etkin ve adil rekabet ortamını korumaya, hizmet sağlayıcı ve aracı hizmet sağlayıcının faaliyetlerine yönelik düzenleme yapmaya ve aracılık sözleşmesinde yer verilmesi zorunlu unsurları belirlemeye de yetkili kılındı.
www.ekonomigundemi.com.tr