BMD Araştırma’nın haftalık değerlendirmesi

BMD Araştırma’nın değerlendirmesinde geride bırakılan haftada yurt içinde büyüme, , enflasyon ve Orta Vadeli Program (OVP) ön plana çıkarken yurt dışında ise Euro Bölgesi’nde büyüme ve ABD’de tarım dışı istihdam verilerinin takip edildiği belirtildi. Değerlendirmede şöyle denildi:

“Euro Bölgesi ekonomisi, 2024 yılının ikinci çeyreğinde önceki çeyreğe kıyasla yüzde 0,2 büyürken geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 0,6 büyüdü. ABD'de tarım dışı istihdam Ağustos ayında beklentilerin altında 142 bin kişi arttı. İşsizlik oranı, Ağustos’ta 0,1 puan azalarak yüzde 4,2’ye geriledi. Ortalama saatlik kazançlar aylık yüzde 0,4 ve yıllık yüzde 3,8 artış gösterdi.

“Türkiye ekonomisi, yılın ikinci çeyreğinde yıllık yüzde 2,5 büyürken çeyreklik bazda ise yüzde 0,1'lik sınırlı bir büyüme gösterdi. Tüketici fiyat endeksi, Ağustos ayında beklentilerin altında aylık yüzde 2,47 arttı. Temmuz ayında yüzde 61,78 olan yıllık enflasyon, Ağustos ayında yüzde 51,97 ile Haziran 2023’ten bu yana en düşüğüne geriledi. Yurt içi üretici fiyat endeksi (Yİ-ÜFE), Ağustos ayında yüzde 1,68 arttı. Yİ-ÜFE, yıllık yüzde 35,75 artış gösterirken bu Nisan 2021’den bu yana görülen en düşük artış oldu. Yıllık çekirdek enflasyon da yüzde 60,23 seviyesinden yüzde 51,56'ya geriledi.

“Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, Perşembe günü 2025-2027 dönemini içeren Orta Vadeli Programı (OVP) açıkladı. OVP'nin, makroekonomik politika çerçevesi ve hedefleri ile öncelikli reform alanlarını ve takvimini ortaya koyduğunu dile getiren Yılmaz, Orta vadeli programın amacının enflasyonun tek haneye düşürülmesi, yatırım, istihdam, üretim ve ihracatın artırılması, gelirin toplumun tüm kesimlerine adil dağıtılması olduğunu ifade etti.

“OVP’de 2024 yılı için yüzde 33 olan enflasyon beklentisi yüzde 41,5’e yükseltilirken 2025 yılı için yüzde 15,2’den yüzde 17,5'e çıkarıldı. 2026 yılı için yüzde 8,5 olan enflasyon hedefi yüzde 9,7'ye yükseltilirken 2027 yılı için enflasyon hedefi yüzde 7 olarak belirlendi. 2024 yılı büyüme beklentisi yüzde 4'ten yüzde 3,5'a düşürüldü.  İşsizlik oranı tahmini 2025 yılında yüzde 9,6'ya, 2026 yılında yüzde 9,2 ve 2027 yılı için de yüzde 8,8'e indirildi.

“Haftaya yükselişle başlayan ve hafta içinde 9.771-10.159 aralığında dalgalı bir seyir izleyen BİST100 Endeksi, yüzde 0,63 kayıpla 9.771 puandan haftayı tamamladı. 34,00 sınırının üzerinde haftaya başlayan Dolar/TL, hafta içinde 33,80 sınırının altına gerilerken hafta içinde 37,10 sınırının altına inen Euro/TL, 37,95 sınırını test etti. Petrol fiyatları, hafta içinde zayıf talep ve bol arz konusundaki endişeler nedeniyle düşerken Brent tipi petrolün varili, 71 dolar seviyesine kadar geriledi.

“Yurt dışı yerleşik yatırımcılar, 2-6 Eylül haftasında reel olarak (fiyat ve kur etkisinden arındırılmış) 19,5 milyon dolar hisse senedi satışı, 682,9 milyon dolar Devlet İç Borçlanma Senedi (DİBS-Kesin Alım) alımı ve 20,7 milyon dolar Özel Sektör Tahvil satışı gerçekleştirdi. Aynı haftada yurt içinde yerleşik gerçek kişilerin döviz mevduatı 122 milyon dolar artarak 105.576 milyon dolara yükselirken tüzel kişilerin döviz mevduatı 1.381 milyon dolar azalarak 65.592 milyon dolara geriledi. Kur korumalı mevduat (KKM) hesapları 786 milyon dolar azalarak 47.279 milyon dolar (1.594 milyar TL) olarak gerçekleşti.  Türkiye’nin dolar bazlı 5 yıl vadeli CDS oranı 300 sınırının altında kalmaya devam etti.

Uzun vadede ne bekliyoruz…

“TCMB, 2024 yılının ilk toplantısında politika faizini 250 baz puan artırarak yüzde 45,00 seviyesine yükseltirken, 22 Şubat tarihli toplantısında politika faizini değiştirmeyerek yüzde 45,00 seviyesinde sabit bıraktı. Merkez Bankası, 21 Mart tarihli toplantısında politika faizini 500 baz puan artırarak yüzde 50 seviyesine yükseltti. TCMB, 25 Nisan, 23 Mayıs, 27 Haziran, 23 Temmuz ve 20 Ağustos tarihli toplantılarında ise politika faizini değiştirmeyerek yüzde 50 seviyesinde sabit bıraktı.

“Ağustos ayında yüzde 2,47 artan TÜFE’nin Ağustos 2024 tarihli TCMB piyasa katılımcıları anketine göre; Eylül ayında yüzde 2,22, 2024 yılı sonunda yüzde 43,31, 12 ay sonrasında yüzde 28,71 ve 2025 yıl sonunda yüzde 25,55 artması beklenmektedir. Yine aynı ankette Dolar/TL’nin 2024 sonunda 37,28 ve 12 ay sonrasında ise 42,03 olması öngörülmektedir. Cari dengenin 2024 sonunda 25,5 milyar dolar, 2025 yılında ise 25,7 milyar dolar açık vermesi beklenmektedir. GSYH büyümesinin 2024 ve 2025’te sırasıyla yüzde 3,4 ve yüzde 3,5 olacağı öngörülmektedir. TCMB haftalık repo faizinin 3 ay sonrasında yüzde 48,10 ve 12 ay sonrasında ise yüzde 33,30 olması beklenmektedir.”

www.ekonomigundemi.com.tr