BMD Araştırma’dan haftalık değerlendirme

BMD Araştırma’nın değerlendirmesinde, hafta boyunca İran-İsrail arasındaki gerilime ilişkin gelişmeler piyasaların odağında yer aldı.

Değerlendirmede şu bilgiler aktarıldı:

“Ayrıca yurt içinde enflasyon ve yabancı kurumlardan enflasyon verisine ilişkin gelen raporlar ön plana çıkarken yurt dışında İngiltere’de büyüme, Almanya ve Euro Bölgesi’nde enflasyon ile ABD’de tarım dışı istihdam verileri takip edildi. İngiltere ekonomisi, yılın ikinci çeyreğinde yıllık bazda yüzde 0,5 ile beklentilerin altında büyüdü. Almanya’da tüketici fiyat endeksi, Eylül ayında aylık değişim göstermezken Ağustos ayında yüzde 1,9 olan yıllık enflasyon, Eylül ayında yüzde 1,6’ya geriledi. Euro Bölgesi’nde tüketici fiyat endeksi, Eylül ayında aylık yüzde 0,1 azalırken Ağustos ayında yüzde 2,2 olan yıllık enflasyon, Eylül ayında yüzde 1,8’e geriledi. Böylece enflasyon 2021'den beri ilk kez Avrupa Merkez Bankası'nın yüzde 2 olan hedefinin altına gerilemiş oldu.  ABD’de tarım dışı istihdam, Eylül ayında 150 binlik beklentinin üzerinde 254 bin artış gösterdi. İşsizlik oranı, yüzde 4,1 seviyesine geriledi. Ortalama saatlik kazançlar, aylık yüzde 0,37 ve yıllık yüzde 3,97 arttı. Küresel piyasalarda hafta genelinde karışık bir seyir izlendi. Türkiye’de tüketici fiyat endeksi, Eylül ayında beklentilerin üzerinde aylık yüzde 2,97 artarken Ağustos ayında yüzde 51,97 olan yıllık enflasyon, Eylül ayında yüzde 49,38’e geriledi. Yurt içi üretici fiyat endeksi (Yİ-ÜFE), aylık yüzde 1,37 ve yıllık yüzde 33,09 artış gösterdi. Yıllık çekirdek enflasyon da yüzde 49,10 oldu. Enflasyon verisinin açıklanmasının ardından bir çok yabancı kurumdan beklentilere yönelik açıklamalar geldi. Morgan Stanley, Eylül ayı enflasyon rakamlarının TCMB'nin tahminleri üzerindeki yukarı yönlü riskleri artırdığı belirtilirken TCMB'nin verilere bağlılık konusundaki yönlendirmesi göz önüne alındığında, Kasım ayında herhangi bir faiz indirimi olasılığının zayıf göründüğünü belirtti. Morgan Stanley, Türkiye için yıl sonu enflasyon tahminini yüzde 42,4'ten yüzde 43,5'e yükseltirken 2025 sonu enflasyon beklentisini yüzde 25,2 olarak korudu. JPMorgan TCMB’nin ilk faiz indirimini Kasım ayında öngörürken bu beklentisini Ocak ayına çekti ve TCMB'den Ocak ayında 250 baz puanlık indirim beklediğini belirtti. Daha önce yıl sonu enflasyon için yüzde 42,5 öngörüsünde bulunan JPMorgan, bu beklentisini yüzde 43,50 seviyesine yükseltirken 2025 enflasyon beklentisini ise yüzde 25'ten yüzde 25,50 seviyesine çıkardı. İsviçre Bankası UBS, TCMB'nin Kasım'da faiz indirimlerine başlama ihtimalinin devam ettiğini ancak gevşemeye daha geç başlama riskinin bir miktar arttığını belirtti. Banka, 2024 yıl sonu TÜFE tahminini yıllık yüzde 45'ten yüzde 45,6'ya yükseltirken 2025 sonu TÜFE'nin yıllık yüzde 23 olacağını öngördü. Citi yıllık enflasyonun güçlü baz etkisiyle 2024 yılının geri kalanında düşüş eğilimi göstermesini öngörürken, yıl sonunda enflasyonun yüzde 45’in bir miktar altına gerilemesini beklediğini ifade etti. Goldman Sachs, TCMB’den ilk faiz indirim beklentisini Kasım’dan Ocak ayına ötelerken 2024 için yıllık enflasyon tahminini yüzde 40'tan yüzde 44'e yükseltti. Haftaya düşüşle başlayan ve hafta içinde İran-İsrail geriliminin alevlenmesi sonrası artan jeopolitik risklerin etkisiyle sert satışlarla karşılaşarak 8.850 seviyesine kadar geri çekilen BİST100 Endeksi, haftayı yüzde 6,83 kayıpla 9.109,34 puandan tamamladı. 34,16’lı seviyelerden haftaya başlayan Dolar/TL, 34,30 sınırını test etti. 38,14’lü seviyelerden haftaya başlayan Euro/TL ise 37,60 seviyesinin altına kadar geriledi.  Yurt dışı yerleşik yatırımcılar, 20-27 Eylül haftasında reel olarak (fiyat ve kur etkisinden arındırılmış) 206,2 milyon dolar hisse senedi alımı, 443,9 milyon dolar Devlet İç Borçlanma Senedi (DİBS-Kesin Alım) satışı ve 10,6 milyon dolar Özel Sektör Tahvil satışı gerçekleştirdi. Aynı haftada yurt içinde yerleşik gerçek kişilerin döviz mevduatı 803 milyon dolar artarak 106.856 milyon dolara yükselirken, tüzel kişilerin döviz mevduatı 1.919 milyon dolar azalarak 64.310 milyon dolara geriledi. Kur korumalı mevduat (KKM) hesapları 763 milyon dolar azalarak 44.644 milyon dolar (1.512 milyar TL) olarak gerçekleşti. Türkiye’nin dolar bazlı 5 yıl vadeli CDS oranı 300 sınırının altında kalmaya devam etti.

Uzun vadede ne bekliyoruz

“TCMB, 2024 yılının ilk toplantısında politika faizini 250 baz puan artırarak yüzde 45,00 seviyesine yükseltirken, 22 Şubat tarihli toplantısında politika faizini değiştirmeyerek yüzde 45,00 seviyesinde sabit bıraktı. Merkez Bankası, 21 Mart tarihli toplantısında politika faizini 500 baz puan artırarak yüzde 50 seviyesine yükseltti. TCMB, 25 Nisan, 23 Mayıs, 27 Haziran, 23 Temmuz, 20 Ağustos ve 19 Eylül tarihli toplantılarında ise politika faizini değiştirmeyerek yüzde 50 seviyesinde sabit bıraktı.

“Eylül ayında yüzde 2,97 artan TÜFE’nin Eylül 2024 tarihli TCMB piyasa katılımcıları anketine göre; Ekim ayında yüzde 2,24, 2024 yılı sonunda yüzde 43,14, 12 ay sonrasında yüzde 27,49 ve 2025 yılı sonunda yüzde 25,26 artması beklenmektedir. Yine aynı ankette Dolar/TL’nin 2024 sonunda 37,16 ve 12 ay sonrasında ise 42,43 olması öngörülmektedir. Cari dengenin 2024 sonunda 22,2 milyar dolar, 2025 yılında ise 24,3 milyar dolar açık vermesi beklenmektedir. GSYH büyümesinin 2024 ve 2025’te sırasıyla yüzde 3,2 ve yüzde 3,4 olacağı öngörülmektedir. TCMB haftalık repo faizinin 3 ay sonrasında yüzde 46,48 ve 12 ay sonrasında ise yüzde 31,66 olması beklenmektedir.”

www.ekonomigundemi.com.tr