BIST’de kasvet devam ediyor

Avrupa Merkez Bankası (ECB) , Kanada Merkez Bankası'nın temel politika faiz oranını düşüren ilk G7 ülkesi olmasından bir gün sonra Perşembe günü iyi planlanmış bir faiz indirimi gerçekleştirdi. İkili, İsveç'in Riksbank'ı ve İsviçre Ulusal Bankası ile birlikte kendi parasal genişleme döngülerini başlatırken, küresel risk yükselişine yeni bir soluk getiriyor ve Fed'in Eylül ayında da faiz indirimine gidebileceği yönündeki beklentileri artıyor. MSCI'nın Japonya dışındaki Asya-Pasifik hisselerini içeren en geniş endeksi Dünya borsalarının yükselişini takip etti ve %0,3 yükseldi. Dünyanın en büyük ekonomisinin geçen ay 185.000 iş ekleyeceği yönünde beklentilerin yer aldığı bugünkü ABD tarım dışı istihdam raporu öncesinde yatırımcıların tetikte kalmasıyla piyasa hareketleri büyük ölçüde bastırıldı. Gösterge 10 yıllık ABD Hazine tahvili getirisi son olarak %4,2987 seviyesinde yer alırken, iki yıllık getirisi altı ardışık düşüş seansının ardından yaklaşık iki baz puan yükselerek %4,7386'ya yükseldi. Getirilerdeki düşüş, bu hafta ABD'de işgücü piyasası koşullarının hafiflediğine işaret eden bir dizi verinin ardından, Fed'in yakında faiz indirimine gideceğine dair yenilenen beklentilerin ardından geldi. Piyasalar şu anda Fed'in bu yıl yaklaşık 50 baz puanlık bir gevşemesini fiyatlıyor. Petrol fiyatları hafifçe geriledi; Brent ham vadeli kontratları %0,09 düşüşle varil başına 79,80 dolara ve ABD West Texas Intermediate ham vadeli kontratları %0,1 düşüşle varil başına 75,48 $'a geriledi.

Şimdi de bu hafta sonu yayınlanacak Halk arz değerlendirmemizden bir bölümü de sizlere sunalım.

Son 4 yıldaki halka arz atağını hem şirketler hem yatırımcılar açısından nasıl okumak ve yorumlamak gerekir? 2021 yılında 52 şirket, 2022 yılında 40 şirket, 2023 yılında 56 şirket ve Haziran başına kadar da 17 halka arzın gerçekleştiğini görmekteyiz. Halka arzlar; hem yatırımcı sayısının hem de tasarruf oranının artmasına yardımcı olmaya getirilerinin yüksekliğinden dolayı devam ediyor. Geçtiğimiz sene sadece halka arzlara giren ve sadece halka arzdan hisse alan bir yatırımcının kazancı %100’ün üzerine çıkmıştı. Bu seneye baktığımızda ise Halka arz endeksini getirisinin %15 seviyelerinde olduğunu görmekteyiz. Bunda bu yılki arzdan 5 tanesinin getirisinin negatif olmasının etkisi yüksek.

2023 yılında Yatırımcıların 1000 TL altında meblağlarla yaptıkları alımları hem buraya yönelen para konusundan küçük yatırımcıyı zorlamamakta hem de hem de getiri olarak hem enflasyonu hem de mevduatı yener konumdaydı ama şimdi durum değişti. Şirketler finansman açısından düşük maliyete rahatlarken negatif getirilerden dolayı talep kısmında eskisi gibi 3/4x görmemekteyiz. Bu da bize yatırımcının halka arz sonunda seçici olmaya başladığını ya da artık tereddütlü yaklaştığını göstermekte.

Mayıs sonu itibariyle 17 arz oldu ve 5’nin getirisi negatif. Kümlatif bir şekile sadece halka arza giren yatırımcı 12,000 TL lik yatırımının %17 getiri ile 14,124 TL’ye çıktığını görmekte. Bu getiri doğal olarak %50 bandındaki mevduatla karşılaştırıldığında yetersiz kalmakta. Birde 5 hissenin getirisi negatif olunca ve bu hisselerinde bir anda dip olmaları KY’nin satamamasına neden olduğundan biraz uzak durma eğilimi artmış görünüyor. Şirketler açısından baktığımızda ise yaklaşık 40 milyar TL’lik fon sağlamış görünüyor. Ticari kredi faizlerinin bu kadar yüksek olduğu bir dönemde ortalama %5 maliyetle halka açılmak doğal olarak şirketlerin nefes almalarına yardımcı oluyor.

Halka arzlarda rüzgâr tersine döndü” diyebilir miyiz, bu kan kaybı devam eder mi? Dalgalı bir piyasa var ve kurumsal şirketlerdeki satışlar da bu dalga boyunu arttırmakta. 2024’de arz büyüklüğü en büyük altı şirketin 5’nin getirisi negatif. Bu doğal olarak KY’yı dikkatli davranmaya yöneltiyor. Tam terse döndü diyemeyiz ama artık yatırımcılar özellikle KY’lar tedirgin ve eski iştahları yok.

Hem tecrübeli hem de borsaya ilk defa halka arzlar aracılığıyla gelmeyi planlayan yatırımcılara bu konuda hangi kritik önerilerde bulunursunuz? Normal şartlarda halka arz büyüklüğü ne kadarı kurumsallara ne kadarı yabancılara ayrılmış, Elde edilen para ile ne yapılacak? Bunun yıl ilerki dönemlerdeki mali tablolara etkisi olacak? Benzer şirket çarpanları neler vb yani kısaca fiyat tespit raporunu okumaları gerekiyor. Hatta beklenti gerçekleşmelerine bakmaları lazım. Hikaye artık kaç tavan gider değil.

Son yıllarda hem halka arz olan hem de halka arz olmak için sırada bekleyen şirketlere baktığınızda özellikle ağırlıklı olan, dikkat çeken sektörler var mı? Halka arz olanlara baktığımızda; Enerji ve Gayrimenkul sektörlerinin ağır bastığını görmekteyiz. Teknoloji şirketleri de revaçta. Bekleyenler de ise yine Enerji başta ardından finans ya da mali şirketlerin geldiğini görmekteyiz.

Manşette öne çıkanlar

ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Matthew Miller, “Türkiye, F-16 alımı için teklif ve kabul mektubunu imzaladı” dedi. ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Matthew Miller, “Türkiye, F-16 alımı için teklif ve kabul mektubunu imzaladı. Bu satış, NATO ile ortak operasyon kabiliyetine bir yatırımdır ve ABD, Türkiye ve NATO ittifakının güvenlik çıkarlarını destekleyecektir. Bu satışın sonuca ulaşması biraz zaman aldı” dedi.

Borsa İstanbul'da, yabancı yatırımcılar Mayıs ayında 937.5 milyon dolar net satış yaptılar.

İstanbul Havalimanı, yolcu sayısını en çok artıran ilk 5 havalimanı listesinde birinci sırada yer aldı.

Rusya merkezli elektrik enerjisi Inter RAO, Türkiye'ye elektrik ihracatının yeniden başlatılması konusunda görüşmelerde bulunuyor.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, “Özbekistan ile İkili ticaret hacmimizi 3 milyar doların üzerine çıkardık. İlk hedef 5 milyar dolar, ardından 10 milyar dolara çıkarmak. Tabii bu rakamın potansiyelimizin çok çok altında olduğunu inanıyorum. Özbek kardeşlerimizle her alanda çalışmaya hazır olduğumuzu vurgulamak istiyorum” dedi.

ABD Hazine Bakanı Janet Yellen, Finansal İstikrar Gözetim Konseyinin (FSOC) Brookings Enstitüsü ile düzenlediği Yapay Zeka ve Finansal İstikrar Konferansı'nda konuştu. Yellen, yapay zekanın finansal hizmetleri daha az maliyetli ve erişimi daha kolay hale getirmek gibi önemli fırsatları sunmasının yanı sıra, önemli riskleri de beraberinde getirdiğini bildirdi.

ABD Dışişleri Bakanlığı, Gürcistan'da tartışmalara neden olan “yabancı etkinin şeffaflığı” yasasının yürürlüğe girmesinin ardından ülkedeki üst düzey bazı yetkilileri ve siyasetçileri yaptırım listesine aldı. ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Matthew Miller, günlük basın brifinginde yaptığı açıklamada, Gürcistan'daki son gelişmeleri ve tartışmalı yasanın uygulanmaya başlamasını endişeyle izlediklerini belirtti. Miller, bu kapsamda, söz konusu yasanın yürürlüğe girmesinde rolü olan üst düzey bazı Gürcü yetkililere yaptırım getirdiklerini ve bu kişilerin ABD'ye vize alma ve seyahat etme noktasında yaptırıma tabi olacaklarını söyledi.

Uluslararası Para Fonu (IMF) Sözcüsü Julie Kozack, Avrupa'da da enflasyonun düşürülmesi konusunda önemli ilerleme kaydedildiğini belirterek, Avrupa Merkez Bankasının (ECB) haziranda faiz oranlarını düşürmeye başlamasının “yerinde” olduğunu bildirdi.

ECB üyeleri Temmuz'da faiz indirimi olasılığını düşük görüyor, şimdi Eylül'e odaklanılıyor – Reuters

Tokyo'nun son yen alım operasyonları için geniş bir döviz rezervi havuzundan yararlandığını gösteren verilerin ardından, Japonya Maliye Bakanı Shunichi Suzuki döviz müdahalesinin ölçülü bir şekilde yapılması gerektiğini söyledi. Suzuki, “Döviz müdahalesi gerekliliği ve etkinliği göz önünde bulundurularak yapılmalıdır”

Çin Gümrük Genel İdaresi verilerine göre, Çin'in Mayıs ayındaki ihracatının beklenenden daha hızlı arttı ve ithalatı ise beklentilerin altında geldi. İhracat Mayıs ayında bir önceki yıla göre yüzde 7,6 arttı. Nisan ayında yıllık artış yüzde 1,5 olmuştu. Ekonomistler Mayıs ayında ihracatta yüzde 4,8- yüzde 6,0 aralığında büyüme bekliyorlardı. Ancak ithalat bu süre zarfında yüzde 1,8 arttı ve ekonomistlerin yüzde 4,2'lik büyüme tahmininin altında kaldı.

Kaynak A1 Capital

www.ekonomigundemi.com.tr