Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile bağlı ve ilgili kurum ve kuruluşların 2025 yılı bütçesini sundu.
Türkiye’nin; kalkınma yolculuğunda yatırım, istihdam, üretim ve ihracat rotasında ilerlediğini ve 16 çeyrektir büyümesini sürdürdüğünü belirten Bakan Kacır, şunları söyledi:
“Sanayi üretim endeksi pandemi öncesi döneme göre; Almanya’da yüzde 10,3; İtalya’da yüzde 6,1; Fransa’da yüzde 3 ve İspanya’da yüzde 1,4 aşağıda seyrederken; Türkiye’de aynı dönemde yüzde 19,7 yükseldi. Bu yılın ilk on ayında ihracatımız 209,7 milyar dolardan 216,4 milyar dolara çıktı. İhracatımız savunma ve havacılık sanayiinde yüzde 17,8; çelikte yüzde 8,8; otomotivde yüzde 6,4; halıda yüzde 5,8; kimya ürünlerinde yüzde 2,5 arttı. Bu başarı kuşkusuz son 22 yılda elde ettiğimiz kazanımların sonucudur. Bu dönemde; Sanayide çalışan sayımız 3 milyon 900 binden 6 milyon 700 bine çıktı. Sanayi üretimimiz 3,2 katına yükseldi.”
Bakan Kacır, imalat sanayi katma değerinde dünyadaki payın yüzde 0,70’den 1,33’e ulaştığına dikkat çekerek “Yıllık ihracatımızı 36 milyar dolardan 262 milyar dolara çıkardık. İhracatımızın dünyadaki payı yüzde 0,55’den 1,07’ye yükseldi. Orta yüksek ve yüksek teknolojili ürünlerin ihracatını 10,3 milyar dolardan 97,2 milyar dolara çıkardık. Türkiye bugün, Çin’den Orta Avrupa’ya kadar uzanan kuşakta en fazla ürünü rekabetçi şekilde en fazla ülkeye ihraç edebilen ülkedir. 2002 yılından bu yana Türkiye’nin Ar-Ge harcamalarını 1,2 milyar dolardan 16,1 milyar dolara yükselttik. Aynı dönemde tam zaman eşdeğer Ar-Ge personeli sayımız 29 binden 291 bine çıktı. Bin 327 Ar-Ge ve 332 tasarım merkezinde gerçekleştirilen 96 binden fazla Ar-Ge projesini destekledik. Sayıları 2’den 104’e çıkan teknoparklarımızda yenilikçi fikirler katma değerli ürünlere dönüşüyor. 11 bin 86 girişimin inovasyonu sürdürdüğü teknoparklarımızda yürütülen proje sayısı 78 bini aştı.” şeklinde konuştu.
Kacır, 12. Kalkınma Planı doğrultusunda 2028’e kadar yüksek ve orta-yüksek teknolojili ürünlerin ihracatının 97 milyar dolardan 176 milyar dolara çıkarılacağını vurguladı.
Ayrıca geçen yıl nisan ayında ilk teslimatlarına başlayan yerli ve milli elektrikli otomobil markası Togg'un, üretimine hız kesmeden devam ettiğini belirterek “Bugüne kadar 40 binden fazla Togg, sahiplerine teslim edildi. Dünyanın en değerli elektrikli araç markasının 6’ıncı yılında ulaştığı üretim adedine biz 1,5 yılda eriştik. Elektrikli araç şarj istasyonlarını 81 şehrimizde sunduğumuz desteklerle yaygınlaştırdık. Ülke genelinde 24 bin 400 halka açık şarj bağlantısı sayısı ile araç başına düşen şarj noktası sayısında Avrupa’da lideriz.” dedi.
Bakan Kacır, sanayide karbon ayak izini azaltmak, enerji verimliliğini artırmak ve yenilenebilir enerji kullanmakta kararlı olunduğunun altını çizerek “450 milyon dolar bütçeli “Türkiye Yeşil Sanayi Projesi”ni Dünya Bankası desteğiyle başlattık. KOSGEB eliyle bin 13 KOBİ’nin 7 milyar 153 milyon lira tutarında yeşil sanayi yatırımını destekliyoruz. Yeşil dönüşümde avantajlı finansman sağlayacak Türkiye Sanayi Karbonsuzlaşma Yatırım Platformunun kurulumu için uluslararası paydaşlarımızla çalışmalara başladık. Bu programla 3 milyar avroluk kaynağı sanayimize sunmayı hedefliyoruz. Dünya Bankası ile sürdürdüğümüz proje kapsamında 2025 yılında OSB’lerimizin 6 milyar 300 milyon liralık yeşil altyapı yatırımlarını destekleyeceğiz.” ifadelerini kullandı.
2002 yılından bugüne kadar savunma sanayinde 886 yatırım için teşvik belgesi düzenlendiğini dile getiren Kacır, “156 milyar lira sabit yatırımın önünü açtık. 19 bin çalışanın istihdam edildiği 67 Ar-Ge ve Tasarım Merkezi’ne 172 milyar 300 milyon lira destek sağladık. Teknoparklarımızda savunma sanayi alanında 291 firmamız 5 bin 850 araştırmacıyla teknoloji geliştirmeye devam ediyor. 2024 yılının ilk on ayında, 9 bin 538 yatırım için teşvik belgesi düzenledik. 203 bin ilave istihdamın önünü açtık. Ülkemizin stratejik ihtiyaçlarını adresleyen 69 milyar lira büyüklüğünde 26 yatırımı, proje bazlı ve stratejik teşvik uygulamalarından yararlandırdık. Yatırım teşviklerimiz genç nüfusun yoğun olduğu illerimizde istihdam artışı sağlıyor. Sadece bu yıl tamamlanan yatırımlarla Diyarbakır’da 10 bin 177, Şanlıurfa’da 9 bin 470, Van’da 6 bin 113, Mardin’de 9 bin 879, Batman’da 9 bin 747 istihdam oluşturduk.” açıklamasını yaptı.
Bu yılın ilk üç çeyreğinde teknogirişimlerin aldığı yatırımların pandemi öncesi 10 yılın toplamında gerçekleşen tutarı aşarak 709 milyon dolara eriştiğini vurgulayan Bakan Kacır şunları kaydetti:
“Tohum öncesi yatırım sayısında Avrupa birincisi olduk. Fonların fonu ve eş finansman mekanizmalarıyla, 4,1 milyar liralık kamu kaynağı ile 88 milyar liralık fonu harekete geçirdik. Bu fonların da katkısıyla 537 Türk teknoloji girişimi 124 milyar lira yatırım aldı. Teknolojik yetkinlikler ile becerilerin tanımlanması ve belgelendirilmesi için geliştirdiğimiz Dijital Rozet platformuyla bugüne kadar 54 bin 575 kişiye 116 bin 783 dijital sertifika düzenledik. Yapay zeka, çip tasarım ve otonom sürüş teknolojilerinde sektörün önde gelen firmalarıyla birlikte başlattığımız eğitimlerde 2 bin 500 öğrencimiz bulunuyor. 81 şehrimizde kurduğumuz 130 Deneyap Teknoloji Atölyesinde Geleceğin Teknoloji Yıldızları Programını 4 bin 300 öğrencimiz tamamladı, 34 bin öğrencimiz eğitimlerine devam ediyor.”
“Trabzon, Düzce, Denizli, Uşak, Ankara ve İstanbul’da açtığımız 13 yeni merkezle bilim merkezi sayımızı 35’e çıkardık. Yıl sonuna kadar 5 yeni bilim merkezinin daha açılışını yapacağız.” diyen Kacır, şöyle devam etti:
“Standardizasyon ve uygunluk değerlendirme alanındaki milli kuruluşumuz TSE, bu yıl laboratuvarlarında 100 binden fazla test ve kalibrasyon hizmeti gerçekleştirdi. Bin 563 standart yayımladık ve 21 bin eğitim sertifikası düzenledik. İthalat denetimleri kapsamında 163 bin ürünü inceleyerek standartlara uygun olmayan 4 bin 500 ürünün ülkemize girişini engelledik. Türkiye’nin kalite ve uygunluk değerlendirme üssü olacak Ankara Kalite Kampüsümüze 2025 yılında taşınacağız.”
Komisyon, AK Parti Samsun Milletvekili Mehmet Muş başkanlığında toplandı.
Komisyonda, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının yanı sıra Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı, Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu, Türk Standartları Enstitüsü, Türk Patent ve Marka Kurumu, Türkiye Bilimler Akademisi, Türkiye Uzay Ajansı, Doğu Anadolu Projesi Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı, Konya Ovası Projesi Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı, Doğu Karadeniz Projesi Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı, bütçe, kesin hesap ve Sayıştay raporları, GAP Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığının bütçe ve kesin hesabı ile Kalkınma Ajansları denetim raporları ele alınacak.
www.ekonomigundemi.com.tr