İstanbul, 2 Ekim (Hibya) – A1 Capital’in değerlendirmelerine göre İran’ın, dün akşam saatlerinde İsrail’e füze saldırısı gerçekleştirmesi tüm piyasalarda volatilitenin artmasına neden oldu.
A1 Capital, Orta Doğu'da artan gerginliklerin yatırımcı güvenini doğal olarak zedelediğini ve durum kötüleşirse, yüksek değere sahip ABD borsası da dahil olmak üzere riskli varlıkların nasıl tepki vereceği konusunda endişelere yol açtığını duyurarak şu açıklamayı yaptı:
“İran'ın, dün akşam saatlerinde İsrail'e füze saldırısı gerçekleştirmesi tüm piyasalarda volatilitenin artmasına neden oldu. İran daha önce Nisan ayında da İsrail'e füze saldırısı yapmıştı, ancak büyük bir hasara veya finansal piyasalarda kalıcı bir tepkiye neden olmamıştı. Nisan ayında hisse senetleri ve diğer riskli varlıklar satılmış, ancak daha geniş çaplı bir çatışma ve ekonomik bozulma korkularının dağılmasıyla birkaç gün içinde toparlanma olmuştu. Ancak bu sefer, Lübnan'ın içinde Hizbullah'a karşı İsrail'in kara saldırısının başlaması ve İsrail'in karşılık verme sözü, gerilimin tırmanma olasılığını gündeme getiriyor.
Orta Doğu'da artan gerginlikler yatırımcı güvenini doğal olarak zedeledi ve durum kötüleşirse, yüksek değere sahip ABD borsası da dahil olmak üzere riskli varlıkların nasıl tepki vereceği konusunda endişelere yol açtı, hisse senetleri düştü ve Hazine Bonoları ve dolar gibi güvenli liman varlıklarına akın etti. Güvenli liman dolar, euro karşısında üç haftanın en güçlü seviyesine yakın işlem gördü.
Makroekonomi de doları destekledi, dayanıklı ABD iş piyasası Kasım ayında daha küçük bir Fed faiz oranı indirimi için argüman oluşturdu ve euro bölgesi enflasyon eğilimleri bu ay Avrupa Merkez Bankası'nın gevşemesini destekledi. Eur/Usd paritesi 1,1045 seviyelerinde. Altın ise tüm zamanların en yüksek seviyesine yakın 2645 usd’den işlem görmekte. Yatırımcılar için en belirli bir endişe, petrol fiyatlarıdır. Yatırımcılar, Körfez bölgesinden gelen ham petrolün arz kesintilerine ilişkin korkuların, önceki yoğun gerginlik veya çatışma dönemlerinde olduğu gibi fiyatları keskin bir şekilde yükselteceğinden endişe ediyor.
Bundan sonraki hamlelerin büyük ihtimalle İsrail'in tepkisine ve İran'ın ordusuna mı yoksa petrol endüstrisine mi saldıracağına bağlı olacağı çok açık. İsrail'in İran'ın petrol üretim veya ihracat tesislerine saldırmasının günlük potansiyel olarak bir milyon varilden fazla maddi hasara yol açabileceği düşünülüyor. Piyasalar da Petrol arzının etkileneceği konusunda gerçek bir korku var ve tablo netleşene kadar gergin ve dalgalı piyasa bizi bekliyor.
Brent vadeli işlemleri %2,6 artışla varil başına 73,56 dolardan, ABD Batı Teksas Ara (WTI) ham petrolü %2,4 artışla 69,83 dolardan işlem geçiyor. Cboe Volatilite Endeksi (VIX), Piyasa dalgalanmalarından korunma talebini gösteren opsiyon bazlı bir gösterge olan Endeks, dün üç haftanın en yüksek seviyesi olan 20,73'e yükseldikten sonra kazançlarını azaltarak 19,25'ten işlem görmekte. VIX yükseliyor olsa da 20'nin hemen altında kalması, ham petrol piyasası da dahil olmak üzere piyasaların henüz tam kapsamlı bir askeri senaryo öngörmediğini gösteriyor. Ama yine de piyasaların jeopolitik haber akışına karşı inanılmaz derecede yüksek bir hassasiyet göstermesi muhtemel.
Yurtiçinde ise Jeopolitik risklerden her zamanki gibi en büyük darbeyi BIST100 endeksi aldı, zaten zayıf başlangıç yapmıştık. Çünkü PMI verileri aylardır toparlanma amaresi vermiyordu ve PMI Eylül ayında 44,3 olarak açıklandı. Yeni siparişlerde Mayıs 2020’den bu yana en keskin yavaşlama kaydedildi. Üretim ve istihdamda daralma hız kazandı. Girdi maliyetleri belirgin artışını sürdürdü. Enflasyonist baskıların geçtiğimiz dönemdeki kadar şiddetli olmamasına rağmen, fiyatlarda halen belirgin düzeylerde seyreden artışlar, talep ortamının iyileşmesi açısından destekleyici olmuyor.
Diğer taraftan İstanbul'da Perakende Fiyat Endeksi Eylül ayında önceki aya göre +3.90% (önceki: +1.73%) ve İstanbul'da Toptan Eşya Fiyat Endeksi Eylül ayında önceki aya göre +4.67% (önceki: +0.94%) artış kaydetmesi piyasaları bozuyordu, İran’ın İsraili saldıracağı haberlerinin ajanslara düşmesi ile de yıkım yaşandı. BIST100 endeksinde 9.200 etrafından son dakikalardaki alımlarla döndük ve bugün sınav günü 9.200’e dip diyorsak 9.450-9.500 bandına gitmemiz lazım yoksa 92,00 altında 9050- 9100 aralığı yeni dip alanımız olur.”
SANAYİ HABER AJANSI
www.ekonomigundemi.com.tr