2023 GİRİŞİMCİLİK VE İŞ DEMOGRAFİSİ

Girişimcilik, herhangi bir sektörde kar elde etmek ve ülke ekonomisine katkı sağlamak amacıyla bir veya birkaç kişinin ortaklığı ile yapılan faaliyetler bütünüdür. Globalleşen dünyada teknolojinin sürekli ileriye dönük ve iş hayatına yeni, daha faydalı katkılar sunması ile birlikte girişimciliğin önü açılmış ve önemi her geçen gün artmaktadır. Her sektörde işletmelerin kuruluş sebeplerinin başında kâr amacı gelmektedir. Bu bağlamda içinde bulunduğumuz teknoloji çağında kar rakamlarını yükseltmek, ülke ekonomisine daha çok katkıda bulunmak amacıyla girişim yapmak bir yerde zorunluluk halini alıyor. Çünkü iş hayatında rakiplerin önüne geçmek, ürün gamını çeşitlendirmek, teknolojiye ayak uydurmak, uluslararası pazarlarda söz sahibi olmak için girişim yapmak gerekecektir.

Girişimin amacı mal ve hizmet sektöründe üretim faktörlerini bir araya getirerek maksimum kazanç elde etmektir ve bu faaliyetleri bir araya getiren kişi veya kişiler de girişimci olarak tanımlanır. Girişimci sadece kendisi için değil, başkalarının kazanmasına da öncülük eder, ülkede istihdama katkı yapar.

Girişimci kişi, en başta cesaret ve bilgi sahibi olmalı, araştırma geliştirme yeteneğini kullanarak cesur adımlar atabilen kişidir. Günümüzde her bireyin bir uzmanlaştığı branş mevcuttur. Ülkemizde 213 üniversiteden her yıl binlerce gencimiz mezun olmaktadır ve maalesef birçoğu iş bulamamakta ve gereksiz işlerde çalışmak zorunda kalmaktadır. Hâlbuki kendilerini kendi branşlarında yetiştirseler aslında hepsi girişime yönelen bilgi ve beceriye sahip olabilirler. Ülkemizde genel olarak bazı girişim faaliyetleri olumsuz sonuçlanacağı gerekçesiyle yarıda bırakılıp köşeye atılmaktadır. Hâlbuki iyi bir girişimci olumsuzlukları bir kenara bırakıp yeniden başlamanın bir zarar olmadığını aksine girişimin daha faydalı olacağına inanmalı, ileriye dönük kendi branşında fikir sahibi olmalı, sorumluluk altına gitmekten kaçınmamalıdır. Bu da ancak ve ancak çok çalışmak, çok okumak sayesinde olabilir. Çünkü okumadan bilgi sahibi olunmaz, bilgi sahibi olmadan fikir sahibi olunmaz ve fikir sahibi olmadan da tartışmaya girilmez. İyi bir girişimci yapacağı işin maliyetini, yatırım gerekiyorsa miktarını, gelecekte insanlığa verebileceği hizmetleri, vd. çok iyi analiz etmelidir. Ayrıca birlikte çalışacağı kişileri motive ederek onları da girişimin sonuçlarına özendirecek şekilde inanç sahibi yapması, sürekli olarak araştırma geliştirme faaliyetlerine katılması gerek yurt içi gerek yurt dışı sektörel gelişmeleri takip etmesi ve liderliğin gerektirdiği vasıflara sahip olması gerekir. Girişimcilik için en başta gelen gerek ve yeter şart başarıya odaklanmaktır. Diğer yandan girişimci kişiler mevcut ve ilerdeki süreçte doğması muhtemel fırsatları iyi değerlendirmeli, yapacağı işi çok sevmeli ve sürekli yeni fikirlere açık olmalıdır. Dolayısıyla yapılacak girişimlerin istihdam yaratacağı, ülke ekonomisine faydalı olacağı, bazı kişi veya kurumların önünü açacağı, kendi açısından da maksimum kar elde edeceği ve yaptığı girişime paralel olarak diğer sektörlere de yarar sağlayacağı abartı olmayacaktır.

2023 yılı girişimcilik ve iş demografisi bilgileri TÜİK tarafından yayınlandığı şekilde aşağıdadır.

Girişimlerin 2023 yılında doğum oranı 15,2 oldu

Girişimlerin 2022 yılındaki doğum oranı %16,1 ve bu girişimlerin istihdamdaki payı %5,5 iken, 2023 yılında doğum oranı %15,2’ye, istihdam payı ise %5,0’a düştü.

Doğan girişimler incelendiğinde, 2023 yılında en yüksek payı %33,5 ile toptan ve perakende ticaret; motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin onarımı sektörü aldı. Bu sektörü sırasıyla, %17,9 ile ulaştırma ve depolama ve %10,1 ile imalat sektörleri takip etti.

İllere göre 2023 yılında doğan girişimlerden en yüksek payı %27,3 ile İstanbul aldı

İstanbul’u sırasıyla %7,9 ile Ankara ve %6,6 ile İzmir takip etti.

Girişimlerin 2021 yılında ölüm oranı %11,4 oldu

Girişimlerin 2020 yılındaki ölüm oranı %9,6 iken 2021 yılında %11,4’e yükseldi. Ölen girişimlerin istihdamdaki payı ise 2020 yılında %3,6 iken 2021 yılında %4,0 olarak gerçekleşti.

Ölen girişimler incelendiğinde, 2021 yılında en yüksek payı %36,0 ile toptan ve perakende ticaret; motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin onarımı sektörü aldı. Bu sektörü sırasıyla, %14,2 ile ulaştırma ve depolama ile %11,8 ile inşaat sektörleri takip etti.

İllere göre 2021 yılında ölen girişimlerden en yüksek payı %24,5 ile İstanbul aldı

İstanbul’u sırasıyla %6,7 ile Ankara ve %5,8 ile İzmir takip etti.

Girişimlerden 2022 yılında doğanların %75,5’i 2023 yılında hayatta kaldı

Girişimlerin 2021 yılında bir yıllık hayatta kalma oranı %75,3, iki yıllık hayatta kalma oranı %56,7 olarak gerçekleşti.

Hızlı büyüyen girişimler oranı 2023 yılında %14,7 oldu

Aynı yıl için ceylan girişimler oranı ise %2,5 oldu.

Hızlı büyüyen girişimlerin 2023 yılında %26,6’sı imalat, %19,9’u toptan ve perakende ticaret; motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin onarımı ve %14,7’si ise inşaat sektöründe faaliyet gösterdi.

Ceylan girişimlerin 2023 yılında %25,7’si imalat, %14,3’ü toptan ve perakende ticaret; motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin onarımı %12,4’ü ise inşaat sektöründe faaliyet gösterdi.

İmalat sanayinde 2023 yılında doğan girişimlerin %57,7’si düşük teknoloji ürünleri üretti

İmalat sanayinde 2023 yılında doğan girişimlerin %29,1’i orta düşük, %12,2’si orta yüksek, %1,0’ı ise yüksek teknoloji düzeyine sahip ürünleri üreten girişimler oldu.

Kuruluş yılı 2016 ve sonrası olan girişimlerin 2023 yılındaki ciro payı %26,9 oldu

En yüksek ikinci ciro payına ise %14,4 ile 2011-2015 yılları arasında kurulan girişimler sahip oldu.

Kuruluş yılı 2016 ve sonrası olan girişimlerin 2023 yılındaki istihdam payı %34,7 oldu

Girişimlerden 2011-2015 yılları arasında kurulanlar ise %15,8’lik istihdam payına sahip oldu.

Kuruluş yılı 2016 ve sonrası olan girişimlerin 2023 yılındaki ihracat payı %20,1 oldu

Girişimlerden 1990 ve öncesindeki yıllarda kurulanlar ise %16,9’luk ihracat payı ile ikinci en yüksek orana sahip oldu.

Kuruluş yılı 2016 ve sonrası olan girişimlerin 2023 yılındaki ithalat payı %15,1 oldu

Girişimlerden 1990 ve öncesinde kurulanlar ise %28,0’lık ithalat payı ile en yüksek orana sahip oldu.

Kaynak: SANAYİ HABER AJANSI