İstanbul, 27 Kasım (Hibya) – A1 Capital, Asya hisselerindeki zayıflığın, Wall Street’teki üç büyük borsanın gece boyunca elde ettiği kazançlarla tezat oluşturduğunu ve S&P 500 vadeli işlemlerinin yüzde 0,1’lik bir artışa işaret ettiğini bildirdi.
A1 Capital’in raporunda ABD ve Fransa'nın arabuluculuğunda İsrail-Lübnan'daki Hizbullah ateşkesinin yürürlüğe girdiği belirtildi. Raporda şöyle denildi:
“ABD Başkanı Joe Biden, “Türkiye saati ile 05:00 de geçerli olacak şekilde Lübnan-İsrail sınırındaki çatışma sona erecek” dedi ve anlaşmanın “düşmanlıkların kalıcı olarak sona ermesini” hedeflediğini dile getirdi. Ateşkes anlaşması, 60 gün içerisinde Hizbullah'ın güney Lübnan'dan çekilmesini ve Lübnan ordusunun burada kontrolü ele almasını öngörüyor. Karşılığında İsrail güçleri de buralardaki mevzilerinden geri çekilecek.
“İsrail ile Lübnan arasında sağlanan ateşkes antlaşması ise yurtiçi piyasalar üzerindeki jeopolitik risklerin azalmasını da imkan sağlayacaktır. Fed yetkilileri, 6-7 Kasım toplantısının tutanaklarına göre, ekonominin gidişatı konusunda belirsizlik olduğunu, mevcut faiz oranı seviyesinin ekonomiyi ne kadar kısıtladığı konusunda belirsizlik olduğunu (faiz oranlarının ne kadar daha düşeceğine karar vermede kilit bir konu) ve dikkatli adım atılması gerektiğini gösteren gelişen bir durum olduğunu kaydetmişler. Birçok katılımcı, nötr faiz oranının düzeyine ilişkin belirsizliklerin para politikasının kısıtlayıcılık derecesinin değerlendirilmesini zorlaştırdığını ve bu nedenle politika kısıtlamalarının kademeli olarak azaltılmasının uygun olduğunu gözlemlemiş.
“Seçim sonuçlarının ne anlama geldiğine dair tutanaklarda yer verilmese de, “birçok” katılımcı, fırtınalar, grevler ve diğer faktörler nedeniyle ekonomik verilerin dalgalı olduğu ve jeopolitik gerginliğin yüksek olduğu bir dönemde politika yapmanın karmaşıklığına dikkat çekilmiş. Fed yetkilileri genel olarak enflasyonun kontrol altına alındığı ve işsizlikte keskin bir artış riskinin azaldığı konusunda hemfikirler.
“Tutanakların yayınlanmasının ardından finans piyasaları, Fed'in Aralık'taki toplantısında faiz indirimine yönelik bahislere ufak bir katkı var, gelecek yıl faiz indirimlerinin daha yavaş bir tempoda gerçekleşeceği yönündeki önceki bahislerini korudu; yıl ortasına kadar yalnızca bir faiz indirimi fiyatlandı. Yatırımcılar, Başkan seçilen Donald Trump'ın gümrük vergisi vaatlerini değerlendirmeye devam ederken, günün ilerleyen saatlerinde ABD'den açıklanacak önemli enflasyon rakamını da göz önünde bulundurarak, ABD doları bu sabah başlıca para birimleri karşısında istikrar kazandı. Dolar, Trump'ın cuma günü geç saatlerde ABD Hazine Bakanlığı'na hedge fon yöneticisi Scott Bessent'i atamasının ardından düşüşe, ardından da Trump'ın gümrük vergisi vaatlerinin ardından yükselişe geçti.
“ABD dolarının altı rakibi karşısındaki performansını ölçen dolar endeksi son olarak yüzde 0,07 düşüşle 106,83 seviyesindeydi. Euro/dolar paritesi 1,0493 seviyesinde pek değişmeden kalırken, sterlin son olarak yüzde 0,05 artışla 1,25735 dolardan işlem görmekte. Çin'in Ekim ayı sanayi karları, geçen yılki düşük baz seviyesinin de yardımıyla önceki düşüşlerini daralttı. Ulusal İstatistik Bürosu (NBS) verilerine göre, sanayi kârları ekim ayında bir önceki yıla göre yüzde 10 düştü.
“Bu, eylül ayındaki yüzde 27,1'lik düşüşten daha iyi bir sonuç. Ancak, ocak-eylül dönemindeki yüzde 3,5'lik düşüşe karşın, ilk 10 ayda kazançlar yüzde 4,3 geriledi. Genel olarak, kârlar bu yıl hala bir miktar baskı altında, zira yılbaşından bu yana yüzde 4,3'lük bir yıllık düşüş görülüyor. Ancak daha fazla politika gevşetmesinin başlamasıyla birlikte gelecek yıl faaliyet ortamının daha elverişli hale geleceğine dair umut var. MSCI'nin Asya-Pasifik hisselerinin en geniş endeksi yüzde 0,1 düştü.
“Asya hisselerindeki zayıflık, Wall Street'teki üç büyük borsanın gece boyunca elde ettiği kazançlarla tezat oluşturuyor ve S&P 500 vadeli işlemleri yüzde 0,1'lik bir artışa işaret ediyor. ABD'de kısa vadeli Hazine tahvili faizleri, Cuma günkü yaklaşık dört aylık zirve olan yüzde 4,3810'dan bu haftaki gerilemeyi sürdürerek yüzde 4,2458'e geriledi.
“Perşembe günü ABD Şükran Günü tatili ve birçok yatırımcının tatilini Cuma gününe kadar uzatmasıyla bu hafta piyasalardaki işlemler normalden daha zayıf. Yatırımcılar ayrıca bugün yayınlanacak olan FED’in tercih ettiği enflasyon göstergesi PCE deflatörünü takip edecek. Petrol fiyatları, Pazar günü yapılacak OPEC+ toplantısı öncesinde İsrail ile Hizbullah arasındaki ateşkes anlaşmasının olası etkisini değerlendiren piyasaların etkisiyle düşüşünü sürdürdü.
“Brent ham petrol vadeli işlemleri 8 sent düşüşle varil başına 72,73 dolara, ABD Batı Teksas petrol vadeli işlemleri ise 9 sent düşüşle varil başına 68,68 dolara geriledi. TCMB'nin Kasım ayı Sektörel Enflasyon Beklentileri raporunda 12 ay sonrası yıllık enflasyon beklentilerin gerilemeye devam ettiğini gördük. Artık 12 ay sonrası için Reel sektör yüzde 47,8 ve hanehalkı da yüzde 64,1’lik enflasyon beklentisine sahipler.
“Borsa tarafında ise 9,500 üzerinde kaldığımız sürece hedef 9.750 ve ardından da 10,250. Bugünde TCMB başkanı Karahan’ın 15.00’te İstanbul Sanayi Odası (İSO) Kasım ayı olağan meclis toplantısındaki konuşmasına odaklanıp faiz indirim süreci ile ne gibi ipuçları alacağımıza bakacağız.
Manşet haberler
“Yeniden değerleme oranı 2024 yılı için yüzde 43,93 olarak tespit edildi. Hazine ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı'nın “Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği” Resmi Gazete'de yayımlandı.
“Tebliğde, “Bilindiği üzere, 213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 298 inci maddesinin (B) fıkrasına göre, yeniden değerleme oranı, yeniden değerleme yapılacak yılın Ekim ayında (Ekim ayı dâhil) bir önceki yılın aynı dönemine göre Türkiye İstatistik Kurumunun Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksinde meydana gelen ortalama fiyat artış oranı olup bu oranın Hazine ve Maliye Bakanlığınca Resmi Gazete ile ilan edilmesi gerekmektedir.” denildi.
“Bu hüküm uyarınca yeniden değerleme oranı 2024 yılı için yüzde 43,93 olarak tespit edildi. Öte yandan, bu konuda daha önce yayımlanmış olan Tebliğlerin de yürürlükte bulunduğu ifade edildi. Resmi Gazete'de yayımlanan karara göre 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu'nda istisnanın düşürülmesine yönelik düzenleme yer aldı. Düzenlemeye göre, Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 5'inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan e maddesi uyarınca uygulanacak istisna oranı yüzde 75’den yüzde 50’ye düşürüldü.
“Milli Savunma Bakanı Yaşar Güler, “F-35’lerle ilgili 6 tane uçağımız var orada. Amerikalılar da F-35 konusunda, biz KAAN uçağını şimdi yapacağımızı, yapabileceğimizi de uçtuğunu da görünce biraz düşünceleri de değişti. Onlar şimdi kendileri de F-35’i verebileceklerini ifade ediyorlar. Şimdi biz hem üretim payımızın tekrar bize verilmesinde ısrar ediyoruz. Hem de kırk tane de toplam F-35’i almak için isteğimizi bildirdik” dedi.
“ABD Başkanı Biden, Lübnan ile İsrail hükümetleri arasında varılan ateşkesi ilan etmek üzere Beyaz Saray'da basın toplantısı düzenledi. Biden, ABD ve Fransa'nın öncülüğünde uzun süren diplomatik çabalar sayesinde Lübnan ile İsrail hükümetleri arasında ateşkes anlaşmasına varıldığını ve ateşkesin bugün yerel saatle 04.00'te yürürlüğe gireceğini bildirdi.
“Biden, “Önümüzdeki günlerde ABD; Türkiye, Mısır, Katar ve İsrail ile birlikte Gazze'de ateşkes için yeni bir girişimde bulunacak.” dedi. Fed, Federal Açık Piyasa Komitesinin (FOMC) 6-7 Kasım'da düzenlenen toplantısına ilişkin tutanakları yayımladı. Fed yetkililerinin önümüzdeki döneme ilişkin faiz indirimlerinin kademeli olarak yapılmasından yana olduğunu gösteren tutanaklara göre yetkililer, işgücü piyasası risklerinin de 'bir nebze azaldığını' dile getirdi.
“Politika faizinin beklentiler dahilinde 25 baz puan düşürülerek yüzde 4,50-4,75 aralığına indirildiği son toplantının tutanakları, yetkililerin enflasyonu düşürmede kaydedilen ilerlemenin sekteye uğraması durumunda faiz indirimlerine ara verilmesi olasılığını ele aldığını gösterdi.
“Tutanaklarda, “Para politikasının görünümünü tartışırken yetkililer, verilerin beklendiği gibi gelmesi, enflasyonun yüzde 2'ye doğru sürdürülebilir bir şekilde düşmeye devam etmesi ve ekonominin maksimum istihdama yakın kalması durumunda, zaman içinde kademeli olarak daha nötr bir politika duruşuna doğru ilerlemenin uygun olacağını öngördü” ifadesi kullanıldı.
“Kaynaklar, ABD'nin seçilmiş Başkanı Donald Trump'ın Kanada ve Meksika'ya uygulamayı planladığı yüzde 25'lik ithalat vergisinden ham petrolü muaf tutma niyetinde olmadığını belirtirken, petrol endüstrisi bu politikanın tüketicilere, endüstriye ve ulusal güvenliğe zarar verebileceği uyarısında bulundu. Bu arada Amerika'nın önde gelen petrol ticaret grupları, gümrük vergilerinin uygulanmasının bir hata olacağını söyleyerek endüstri ile Trump arasında nadir görülen bir anlaşmazlığa doğru gidildiğini ortaya çıkardı.
“Citi analistleri, alüminyum ve çeliğin ABD cumhurbaşkanı seçilen Donald Trump'ın Kanada ve Meksika gibi tedarikçi ülkelere yüzde 25 gümrük vergisi uygulama tehdidinden en fazla etkilenecek metaller olacağını öngörüyor. Alexander Hacking liderliğindeki analistlere göre, ABD'nin iki ticaret partneri, en büyük metal tedarikçileri oldukları için Trump'ın ithalata tarife uygulama planı ABD genelinde çelik ve alüminyum fiyatlarının artmasıyla sonuçlanacak.
“ABD alüminyumunun yüzde 70'ini ülke dışından alıyor ve bunun yüzde 60'ı Kanada'dan geliyor. Çelik ithalatı Amerika'nın arzının yüzde 24'ünü oluşturuyor ve Kanada bu miktarın dörtte birini, Meksika ise yüzde 15'ini sağlıyor. Meksika Devlet Başkanı Claudia Sheinbaum, ABD'ye gelecek tüm Meksika ürünlerine yüzde 25 tarife uygulama tehdidinde bulunan seçilmiş ABD Başkanı Trump'a sert bir yanıt verdi.
“Sheinbaum, Meksika'nın buna karşılık misilleme tarifeleri uygulamaya hazır olduğunu belirtti. Trump Salı günü yaptığı açıklamada ABD ticaret temsilcisi olarak uluslararası ticaret avukatı Jamieson Greer'i ve Beyaz Saray Ulusal Ekonomi Konseyi direktörü olarak da Kevin Hassett'i seçtiğini duyurdu.
“ABD Merkez Komutanlığı (CENTCOM), Suriye’de İran bağlantılı milislere ait bir silah deposuna yönelik saldırı gerçekleştirildiğini açıkladı. ABD ordusu, Suriye’deki İran bağlantılı grupların ABD güçlerine yönelik son saldırısına misilleme yapıldığını duyurdu. ABD Merkez Komutanlığı’ndan (CENTCOM) yapılan yazılı açıklamada, Suriye’de bulunan İran bağlantılı milislere ait bir silah deposuna yönelik saldırı gerçekleştirildiği bildirildi.
“Gazprom'un planları hakkında bilgi sahibi kaynaklara göre, Rusya'nın gelecek yıl için temel senaryosunun Ukrayna üzerinden gaz geçişinin tamamen durdurulmasını öngörüyor. Ukrayna üzerinden transit gaz akışının sona ermesiyle, 2024 yılında 49 milyar metreküpün üzerinde olan Rus gazının “uzak” pazarlara (Avrupa ve Türkiye) ihracatının 2025 yılında yüzde 20 oranında azalarak 39 milyar metreküpün altına düşmesi beklenmekte. Rusya ile Ukrayna arasındaki transit gaz anlaşması 31 Aralık'ta sona erecek. Ukrayna hükümeti, mevcut anlaşmanın sona ermesinin ardından Rus gazının transit geçişinin uzatılması konusunda resmi müzakereler yürütmüyor.
“Çin'in sanayi şirketlerinin karları Ekim ayında iyileşme işaretleri gösterdi ve yıllık bazda düşüş daraldı. Ulusal İstatistik Bürosu verilerine göre, Eylül ayındaki yüzde 27,1'lik düşüş yaşayan sanayi karları Ekim ayında bir önceki yıla göre sadece yüzde 10,0 düştü. Ulusal İstatistik Bürosu'ndan Yu Weining, son dönemde uygulamaya konulan bir dizi destek tedbiri sayesinde sanayi şirketlerinde üretimin istikrarlı bir şekilde arttığını ve kârların iyileştiğini söyledi.
“S&P Global Ratings, İngiltere Merkez Bankası'nın daha gevşek bir mali politika izlemesiyle İngiltere ekonomisinin ivme kazanacağını söyledi. Kuruluş, bir önceki tahmini olan yüzde 1,3'lük GSYH büyümesinin 2025 yılında yüzde 1,5'e yükselmesini bekliyor.
“S&P, 2026'da büyümenin önceki beklentilerine paralel olarak yüzde 1,6 olmasını ve 2027'de büyümenin önceki tahmin olan yüzde 1,7'nin altında yüzde 1,5 olmasını beklediğini de bildirdi. S&P, İngiltere Merkez Bankası'nın önümüzdeki çeyreklerde faiz oranını dört kez düşürerek 2025 yılı sonunda yüzde 3,75'e çekeceğini öngörüyor. Kuruluş, kamu tüketim ve yatırım harcamalarının gelecek yıl GSYH büyümesine 0,9 puan ve 2026'da 0,5 puan ekleyebileceğini öngörüyor.
“İngiltere Merkez Bankası'ndan (BoE) Clare Lombardelli Financial Times'a verdiği mülakatta, ABD Başkanı seçilen Donald Trump'ın önerdiği gümrük vergilerinin İngiltere'nin de aralarında bulunduğu ülkelerde ekonomik büyüme için risk oluşturacağını söyledi. Gazeteye göre BoE Başkan Yardımcısı, Trump'ın önerdiği gümrük tarifelerinin etkilerini ölçmek için henüz erken olduğunu ancak bankanın Para Politikası Kurulu'nun önümüzdeki toplantılarda ticari gelişmeleri tartışacağını söyledi. Lombardelli, “Detaylar hakkında spekülasyon yapmak istemiyorum ama ister gümrük tarifeleri, ister yasal düzenlemeler ya da diğerleri olsun, ticaretin önündeki engellerin iyi bir şey olmadığını biliyoruz” dedi.
“Avustralya'nın tüketici fiyatları, Ekim ayında, devlet indirimlerinin elektrik ve kira fiyatlarını aşağı çekmesiyle son üç yılın en düşük seviyesinde kalırken, çekirdek enflasyon diğer alanlarda devam eden maliyet baskısının bir işareti olarak yükseldi. Avustralya İstatistik Bürosu'nun açıkladığı verilere göre aylık tüketici fiyat endeksi Ekim ayında yıllık bazda yüzde 2,1 artarak Eylül ayına göre değişmedi ve yüzde 2,3 olan piyasa tahminlerinin altında kaldı. Bir önceki aya göre ise yüzde 0,3 düştü. Çekirdek enflasyon ise, Eylül ayındaki yüzde 3,2'den yıllık yüzde 3,5'e yükselerek Avustralya Merkez Bankası'nın yüzde 2 ila yüzde 3'lük hedef bandının daha da üzerine çıktı ve faiz oranlarında indirim için bir engel haline geldi.
“Yeni Zelanda Merkez Bankası (RBNZ), ülkenin durgun ekonomisine ivme kazandırma çabalarını devam ettirerek, politika faiz oranlarını bir kez daha 50 baz puan indirdi ve gelecek yıl daha fazla kesinti yapılmasının muhtemel olduğunun sinyalini verdi. RBNZ'den yapılan açıklamaya göre, resmi nakit faiz oranı yüzde 4,75'ten yüzde 4,25'e çekildi. Piyasa beklentisi de faizde 50 baz puanlık bir indirim olacağı yönündeydi. Banka böylece Ağustos ayında 25 baz puanla başladığı indirimlerine, üst üste ikinci toplantısında da 50 baz puan ile devam etmiş oldu.
“Citi Research, OPEC+'ın mevcut üretim kesintilerini planlanandan daha uzun süre devam ettirebileceğini öngörüyor. Kurum, kesintilerin geri alınmasının bir çeyrek ertelenerek 2025 yılı Nisan ayına sarkmasının beklediğini belirtti.
“Libya Ulusal Petrol Kurumu (NOC) petrol ve gaz üretiminin günlük 1 milyon 570 bin varili aştığını ve günlük üretimin gün geçtikçe arttığını duyurdu.”
SANAYİ HABER AJANSI
www.ekonomigundemi.com.tr