A1 Capital’den dünyadan haberler

A1 Capital'in değerlendirmesine göre, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, İstanbul’da düzenlenen Türkiye Innovation Week İnovalig Şampiyonları ödül törenine katıldı.

Değerlendirmede şu bilgilere yer verildi:

“Törende konuşan Yılmaz, Savunma Sanayii Fonu’na destek amaçlı meclise paket teklif edildiğini ifade ederek, “Savunma sanayii bir taraftan güvenlik için çok önemli. Güvenliğin olmadığı yerde ne demokrasi olur ne temel hak ve hürriyetler olur ne de kalkınma olur. Güvenlik her şeyin temeli. Mutlaka güvenli bir ortam sağlamalıyız” dedi. Savunma Sanayii İle İlgili Bazı Düzenlemeler Hakkında Kanun İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi dün TBMM’ye sunuldu. Teklifin içerisinde Savunma Sanayi Fonu’na gelir oluşturacak önlemler içeriyor. Teklifte en dikkat çekici maddelerden biri limiti 100 bin liranın üzerinde olan kredi kartları için yıllık 750 TL'lik bir ücret alınması oldu. Bu ücret, kredi kartı kullanıcılarına ek bir maliyet getiriyor. Konuyla ilgili Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz bugün, “Meclisimize bir paket teklif edildi. Özellikle Savunma Sanayii Fonu'na destek amaçlı. Burada tek bir kuruş bile bütçeye gitmeyecek. Bu pakette ortaya çıkan unsurlar, savunma sanayini güçlendirmeye yönelik olarak bu alandaki çalışmalara tahsis edilecek.” açıklamasında bulundu.

“Otomotiv Sanayii Derneği (OSD), ocak-eylül döneminde toplam otomotiv üretiminin geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 7 gerileyerek 1 milyon 597 adet olduğunu bildirdi. OSD, 2024 yılının ocak-eylül dönemine ait üretim ve ihracat pazar verilerini açıkladı. Buna göre, yılın 9 aylık döneminde toplam otomotiv üretimi geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 7 azalarak 1 milyon 597 adede ulaştı. Otomobil üretimi ise yüzde 5 azalarak 657 bin 148 olarak gerçekleşti. Traktör üretimiyle birlikte toplam üretim ise 1 milyon 36 bin 506 adedi buldu. Yılın 9 aylık döneminde ticari araç grubunda üretim, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 11, ağır ticari araç grubunda yüzde 23, hafif ticari araç grubunda ise yüzde 9 geriledi. Bu dönemde, otomotiv sanayisinin kapasite kullanım oranı yüzde 69 olarak gerçekleşti. Araç grubu bazında kapasite kullanım oranları ise hafif araçlarda yüzde 69, kamyon grubunda yüzde 73, otobüs-midibüs grubunda yüzde 51 ve traktörde yüzde 64 seviyesinde gerçekleşti.

“Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Vergi Denetim Kurulunun (VDK) ülke genelinde büyük şirketlere yönelik yoğun bir denetim programına hazırlandığını belirtti. Bakanlık birimlerinin bu yöndeki çalışmalarını aralıksız sürdürdüğüne işaret eden Şimşek, “Bu kapsamda VDK Başkanlığına bağlı vergi müfettişlerinden oluşan ekipler yurt genelinde büyük şirketlere yönelik yoğun bir denetim programına hazırlanıyor.” diye konuştu. Şimşek, denetimlerin ilk etapta yaklaşık 500 vergi müfettişinin katılımıyla İstanbul, Ankara, İzmir, Adana, Bursa ve Konya başta olmak üzere 31 ilde yoğunlaşacağını, izleyen dönemde de yurt geneline yayılacağını söyledi.

“Türk Hava Kuvvetleri için 40 adet Eurofighter Typoon savaş uçağı alımında Almanya engeli kalkıyor. Satış için uzun süredir engel koyan Almanya, teknik görüşmelerin başlamasına onay verdi. Eurofihter konsorsiyumunu oluşturan İngiltere, İtalya, İspanya ve Almanya'dan teknik bir heyet Türkiye'ye gelerek, görüşmelere başladı. Görüşmelerin 3 hafta sürmesi bekleniyor.

“Takasbank, merkezi karşı taraf veya teminat yönetimi hizmeti verdiği piyasalarda işlem teminatı hesaplamalarında kullanılan risk parametrelerini, piyasa koşulları dikkate alınarak yapılan değerlendirmeler sonucu güncelledi. Takasbank'tan yapılan açıklamaya göre, yeni risk parametreleri 15 Ekim 2024 Salı günü, gün içi ilk risk hesaplama anından itibaren geçerli olacak.

“Uluslararası Para Fonu (IMF), Türkiye'de yetkililerin kademeli politika ayarlaması çerçevesinde enflasyonun daha da düşmesinin beklendiğini bildirdi. IMF'den yapılan açıklamada, 27 Eylül'de Türkiye ile 4. madde konsültasyonunun tamamlandığı belirtildi. Açıklamada, geçen yıl boyunca ekonomi politikalarında yaşanan kararlı değişimin Türkiye'nin genel politika duruşunu sıkılaştırdığı ifade edildi. Vergi ve harcama önlemlerinin mali ihtiyatı yeniden sağlama çabalarını desteklediği belirtilen açıklamada, daha güçlü gelir politikalarına olan bağlılığın kredibiliteyi güçlendirdiği vurgulandı. Açıklamada, politika dönüşünün ekonomik dengesizlikleri azalttığı ve güveni yeniden canlandırdığı ifade edildi. Sıkılaşan finansal koşulların iç talep üzerinde baskı oluşturmasıyla manşet enflasyonun düştüğüne işaret edilen açıklamada, piyasa duyarlılığının yerli ve yabancı yatırımcıların TL cinsinden varlıklara yönelmesiyle keskin bir şekilde iyileştiği, düşük emtia fiyatları, canlı ihracat ve azalan altın ithalatının hem brüt hem de net rezerv pozisyonunda büyük bir iyileşmeyi destekleyerek cari hesabı güçlendirdiği değerlendirmesinde bulunuldu.

“ABD Hazine Bakanlığı’nın Uluslararası İlişkilerden Sorumlu Müsteşarı Jay Shambaugh, Uluslararası Para Fonu (IMF) ve çok taraflı kalkınma bankalarını, düşük ve orta gelirli ülkelerin likidite ihtiyaçlarını karşılamak için yeni yollar üzerinde çalışmaya çağırdı. Shambaugh, düşünce kuruluşu Atlantic Council tarafından düzenlenen etkinlikte, uluslararası finans kuruluşlarının küresel ekonomi ve ABD için önemli rolüne ilişkin konuştu. IMF ve Dünya Bankası Yıllık Toplantıları'nın on gün içinde gerçekleştirileceğine işaret eden Shambaugh, küresel mali politika yapıcıların nerdeyse tamamının başkent Washington'a geleceğini söyledi. Shambaugh, küresel ekonominin son iki yılda dayanıklılık gösterse de çok sayıda zorlukla karşı karşıya olduğuna dikkati çekerek, “Birçok ekonomide jeopolitik riskler, değişen demografik özellikler ve yavaş verimlilik artışı var.” değerlendirmesinde bulundu.

“ABD Hazine Bakanlığından yapılan açıklamada, ABD'nin İran'ın 1 Ekim'de İsrail'e yaptığı saldırıya yanıt olarak bu ülkenin petrol ve petrokimya sektörlerine yönelik yaptırımları genişlettiği kaydedildi. Açıklamada, bu kararla İran'ın enerji gelirlerini elde etme kabiliyetini sınırlayarak ülkenin üzerindeki mali baskının artırıldığı aktarıldı. Yabancı Varlıkları Kontrol Ofisince (OFAC) ABD'nin yaptırım listesinde olan İran Ulusal Petrol Şirketi (NIOC) ve Triliance Petrokimya'yı desteklemek üzere İran petrol ve petrokimya ürünlerinin sevkiyatına karıştıkları gerekçesiyle birden fazla ülkedeki 10 kuruluş ve 17 geminin yaptırım listesine eklendiği belirtilen açıklamada, ABD Dışişleri Bakanlığının da 6 kuruluş ile 6 gemiyi yaptırım listesine aldığı bildirildi.

“The Wall Street Journal tarafından üç ayda bir yapılan bir ankete göre, ekonomistlerin çoğu eski Trump'ın ikinci keç seçilmezi halinde izleyeceği politikalar altında enflasyon, faiz oranları ve bütçe açıkları Başkan Yardımcısı Kamala Harris'in önerdiklerinden daha yüksek olacağını düşünüyorlar. Ekonomistler hala Trump'ın politikalarının enflasyonu, açıkları ve faiz oranlarını artırma olasılığının daha yüksek olduğunu söylüyor. Hatta aradaki fark Temmuz ayından bu yana artmış durumda. Anketin enflasyonla ilgili sorusuna yanıt veren 50 ekonomistin %68'i fiyatların Trump döneminde Harris dönemine kıyasla daha hızlı artacağını söyledi.

“Bu oran Temmuz ayında yüzde 56 idi. Ekonomistlerin sadece yüzde 12'si Harris'in başkanlığında enflasyonun daha yüksek olacağını düşünürken, geri kalanlar adaylar arasında önemli bir fark görmedi.

“Eski ABD Başkanı ve 5 Kasım’da yapılacak seçimlerde Cumhuriyetçilerin başkan adayı olan Donald Trump’a yönelik 3. suikast girişimi, Coachella Vadisi’ndeki mitingin dışında silahlı ve sahte pasaportlu bir adamın polisler tarafından durdurulmasıyla engellendi.

“Goldman Sachs ekonomistleri, Çin'in 2024 reel GSYH büyüme tahminini %4,7'den %4,9'a yükselttiler. Ekonomistler, Çin'in son teşvik turunun konjonktürel politika yönetimine geçildiğini ve ekonomiye odaklanmanın keskinleştiğini gösterdiğini savundular. Çin Maliye Bakanlığı'nın 4. çeyrekte 2,3 trilyon yuanı bulan yerel yönetim özel tahvil fonlarının kullanılacağına işaret eden Goldman Sachs, bunun daha önce beklediğinden daha fazla geri yüklemeli bir mali dürtü ve büyümede 3. çeyrekten 4. çeyreğe daha büyük bir toparlanma sinyali olduğunu belirtti. Çin Ulusal Kalkınma ve Reform Komisyonu'nun, Ekim ayı sonuna kadar gelecek yılın projelerinden 200 milyar yuanı önceden onaylayacağını açıkladığına da dikkat çeken Goldman Sachs, atılan bu adımı büyümeyi bu yılki “yaklaşık %5” hedefine yaklaştırma çabası olarak değerlendirdi.

“Morgan Stanley ekonomistleri, Çin'in yerel yönetim borçlarında geniş ölçekli bir yeniden yapılandırma yapmasının maliyetinin yıllara yayılmış bir şekilde 6 trilyon yuanı aşabileceğini belirttiler. Cumartesi günü yapılan maliye bakanlığı basın toplantısında, yetkililer yerel yönetimlerin borç sorunlarını çözmeye yardım etmek için bir defalık önemli büyüklükte bir borç takası vaadettiler. Bir araştırma notu yayınlayan MS ekonomistleri, bunun yerel yönetimlerin formel olmayan 70-80 trilyon yuanlık borç yükünü azaltmaya yardımcı olacağını düşünüyor.

“OCBC, Çin'in toplam mali teşviğinin önümüzdeki birkaç yıl içinde 10 trilyon yuana ulaşabileceğini söyledi. Banka, Çin devlet tahvili ihracının 4. çeyrekte artabileceğini ve ek ihracın yakın vadede 3 trilyon yuanı bulabileceğini tahmin etti. Pinpoint Asset Management baş ekonomisti Zhiwei Zhang, Çin'in Eylül ayı TÜFE ve ÜFE verilerinin aşağı yönlü sürpriz yaparak zayıf iç talep nedeniyle deflasyonist baskının devam ettiğine işaret ettiğini söyledi.

“Zhang, Maliye Bakanlığı'nın hafta sonu düzenlediği basın toplantısında belirtildiği gibi, yönetimin maliye politikası duruşundaki değişikliğin sorunun üstesinden gelmeye yardımcı olacağını savundu. Çin, ekonomisini canlandırmak için yeni mali önlemleri açıkladı. Çin yönetimi konut alımlarında kullanılmak için özel amaçlı bonolara olanak sağlama kararı aldı. Çin Maliye Bakanı Lan borçlanmanın ve bütçe açığının artırılması için alanları olduğu mesajını verdi. Çin Maliye Bakanı Yardımcısı Wang Dongwei, hükümetin yerel yönetim özel tahvil gelirlerinin kullanılabileceği alanları genişletmek için çalıştığını söyledi. Konut konusunda Lan, bakanlığın vergi politikasını optimize etmek için
önlemler üzerinde çalıştığını belirtti. Uygulamada bu politika, Pekin gibi şehirlerde birçok daire alıcısının işlemler sırasında ek vergilere tabi olduğu anlamına geliyor.

“Lan “Şu anda ek hazine bonolarının kullanımını hızlandırıyoruz ve ultra uzun vadeli özel hazine bonoları da kullanım için ihraç ediliyor. Önümüzdeki üç ay içinde, çeşitli yerlerde kullanılmak üzere toplam 2,3 trilyon yuan (Yaklaşık 330 milyar dolar) özel amaçlı tahvil düzenlenebilir” diye ekledi. Çin'de tüketici fiyatlarındaki durgunluk ve üretici fiyatlarındaki süregelen düşüş eylülde de devam etti. Çin Ulusal İstatistik Bürosu (UİB), ülkede fiyat artışlarına ilişkin Eylül 2024 verilerini açıkladı. Buna göre, Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE), geçen yılın aynı dönemine oranla yüzde 0,4 yükselirken, Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) yüzde 2,8 geriledi. Eylülde tüketici fiyatlarındaki durgunluk ve üretici fiyatlarındaki süregelen düşüşle deflasyon eğilimi hissedilmeye devam etti.

“Çin, Avrupa Birliği'ni AB'de satılan Çin yapımı elektrikli araçların fiyatı konusunda ayrı müzakereler yürütmemeye çağırdı ve bunun ikili tarife müzakerelerinin “temellerini sarsacağı” uyarısında bulundu. Çin Ticaret Bakanlığı, “Avrupa tarafı, Çin ile müzakere ederken, bazı şirketlerle ayrı fiyat taahhüdü müzakereleri yürütürse, bu müzakerelerin temelini ve karşılıklı güveni sarsacaktır ve genel müzakere sürecinin ilerlemesine zarar verecektir” dedi. Açıklama, Brüksel'in Çin'de üretilen elektrikli araçların blok içinde minimum 30.000 euro fiyatla satılması yönündeki Çin önerisini reddetmesinden günler sonra geldi.

“Çinli elektrikli otomobil üreticisi BYD'nin başkan yardımcısı Stella Li, altı ay içinde Almanya'daki satışlarını artırmayı beklediğini söyledi. Li, Frankfurter Allgemeine Sonntagszeitung (FAS) gazetesine verdiği demeçte BYD'nin “altı aydan kısa bir süre içinde” Almanya'da bir yer edineceğini söyledi. Avrupa Birliği'nin önümüzdeki aydan itibaren Çin yapımı elektrikli araçlara (EV) uygulayacağı ve Almanya'nın karşı çıktığı gümrük vergilerini tüketici için bir kayıp olarak değerlendiren Li, BYD'nin 2025 yılı sonuna kadar Macaristan'da otomobil üretmeye başlayacağını da vurguladı.

“Japonya Başbakanı Shigeru Ishiba, merkez bankası fiyat istikrarını sağlamakla görevli olduğu için para politikası işlerine müdahale etmeyeceğini söyledi. 27 Ekim genel seçimleri öncesinde büyük partilerin liderlerini bir araya getiren bir basın toplantısında Ishiba, para politikası işlerine “sesli olarak müdahale etmekten” ya da bunu yapıyormuş gibi görünmekten kaçınmanın önemli olduğunu söyledi. Ishiba, “Hükümet ne söylerse söylesin, Japonya Merkez Bankası politika konusunda bireysel bir karar verir. BOJ Başkanı ve personelinin fiyat istikrarının sağlanması konusunda güçlü bir sorumluluk duygusuna sahip olduğuna inanıyorum” dedi.

“Ishiba ayrıca deflasyondan kalıcı bir çıkış için tüketimin güçlü olmasının kilit önem taşıdığını belirterek reel ücretleri artıracak tedbirlere ihtiyaç duyulduğunu söyledi. Almanya'da Başbakan Olaf Scholz liderliğindeki Sosyal Demokratlar (SPD), sanayideki istihdamı korumak ve Eylül 2025'te yapılacak genel seçimlerde seçmenlere hitap etmek amacıyla vergi indirimleri ve yatırım desteği içeren bir strateji belgesi ortaya koydular. Strateji belgesinde. “Almanya'daki yatırımcılar vergi indirimleri alacak” denildi. Belge, Almanya artan işsizlik, yüksek enerji maliyetleri ve ihracat pazarlarında Çin ve ABD'nin rekabeti ile mücadele ederken, zarar verici bir durgunluğa karşı rotayı değiştirmek için önerileri ortaya koydu.

“Uluslararası Para Fonu (IMF) Başkanı Kristalina Georgieva, IMF'nin üyelerinin borçlanma maliyetlerini yıllık yaklaşık 1,2 milyar dolar azaltacak önlemleri onayladığını bildirdi. Georgieva, yazılı açıklamasında, zorlu bir küresel ortamda ve yüksek faiz oranlarının olduğu bir zamanda, üyelerin borçlanma maliyetini önemli ölçüde azalttıklarına dikkati çekti. IMF'nin ihtiyaç sahibi ülkeleri destekleme konusundaki mali kapasitesini koruyan kapsamlı bir paket üzerinde fikir birliğine vardığını belirten Georgieva, “Onaylanan önlemler, üyelerin IMF borçlanma maliyetlerini yüzde 36 oranında veya yıllık yaklaşık 1,2 milyar dolar düşürecek. 2026 mali yılında ek ücrete tabi olması beklenen ülke sayısı 20'den 13'e düşecek.” ifadelerini kullandı. Georgieva, onaylanan paketin 1 Kasım'da yürürlüğe gireceğini belirterek, önemli ölçüde düşürülmüş olsa da, ücretlerin tüm üyelerin katkıda bulunduğu ve ihtiyaç duyulduğunda destekten yararlanabildiği borç verme ve risk yönetimi çerçevesinin temel bir parçası olmaya devam ettiğini vurguladı.”

www.ekonomigundemi.com.tr