Piyasalara analitik bakış

Güne pozitif başlamasına rağmen gelen sert satışların etkisiyle 8.179,93 seviyesine kadar geri çekilen BİST100 Endeksi, bu seviyeden gelen alımlarla tekrar yükselişe geçti. Endeks, %1,86 kazançla 8.487,98 puandan günü tamamladı. Bankacılık Endeksi %3,28 ve Sınai Endeksi %1,23 artış gösterdi. Türkiye 2 yıllık tahvil faizi bir önceki kapanışa göre 45 baz puan artarak %24,17 ve 10 yıllık tahvil faizi 16 baz puan artarak %26,62 seviyesine yükseldi. Dolar/TL 27,37-27,61 ve Euro/TL 28,88-29,38 aralığında hareket etti. Türkiye’nin dolar bazlı 5 yıl vadeli CDS oranı 406,8 oldu.

TCMB, ihracatı teşvik eden reeskont kredilerinde finansman maliyetini düşürdü ve firma limitlerini yükseltti. Bankalara gönderilen uygulama talimatına göre, TCMB'nin ihracat ve döviz kazandırıcı hizmetler reeskont kredileri faizi hesaplama yönteminde yaptığı güncelleme sonucunda reeskont kredilerinin toplam faiz maliyeti, Merkez Bankası politika faizi seviyesini aşmayacak. TCMB, firma reeskont limitlerini ise KOBİ tanımında yer alan mali kriterin %50'si kadar belirleme kararı aldı. Buna göre, mikro işletmeler için reeskont limiti 5 milyon TL, küçük işletmeler için 50 milyon TL, orta ölçekli işletmeler için de 250 milyon TL olarak güncellenecek.

TCMB brüt rezervleri 29 Eylül haftasında 3,3 milyar dolar azalarak 122,2 milyar dolar oldu. Net uluslararası rezervler, 20,7 milyar dolara gerilerken, swap hariç net rezervler de eksi 56,3 milyar dolara geriledi.

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) verilerine göre bankacılık sektörünün kredi hacmi, 29 Eylül itibarıyla 102 milyar 280 milyon lira artarak 10 trilyon 687 milyar 341 milyon liraya yükselirken, ticari ve tüketici kredi büyümesi başa baş noktada gerçekleşti.

Dünya Bankası, dayanıklı tüketici talebi ve azalan politika belirsizliği nedeniyle Türkiye'nin 2023 yılına ilişkin ekonomik büyüme tahminini %3,2'den %4,2'ye yükseltti. Türk ekonomisinin 2024 yılında %3,1 ve 2025'te %3,9 büyümesinin beklendiği belirtildi.

ABD Borsaları günü negatif bir seyirle tamamladı. Dow Jones Endeksi %0,03 azalarak 33.119,57 puana, S&P500 Endeksi %0,13 azalış göstererek 4.258,19 puana ve Nasdaq Endeksi %0,12 azalışla 13.219,83 puana geriledi. Avrupa Borsaları ise Almanya hariç yükselişle kapandı.

ABD’de işsizlik maaşı başvuruları, 30 Eylül ile biten haftada önceki haftaya kıyasla 3 bin kişi artışla 207 bine yükseldi. Beklenti 2010 bin olması yönündeydi. İşsizlik maaşı başvurularına ilişkin önceki haftanın verisi de 204 binden 205 bine revize edildi. ABD’de Ağustos ayında ihracat yıllık %1,6 artarak 256 milyar dolara yükselirken, ithalat %0,7 azalarak 314,3 milyar dolara geriledi. Böylece dış ticaret açığı, Ağustos’ta aylık %9,9 azalarak 58,3 milyar dolarla Eylül 2020'den sonraki en düşük seviyeye indi.

Almanya'da Ağustos ayında ihracat, küresel ekonomideki durgunluğun etkisiyle aylık %1,2 azalarak 127,9 milyar euroya ve ithalat ise %0,4 azalarak 111,4 milyar euroya geriledi. Böylece mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış dış ticaret fazlası 16,6 milyar euro olarak gerçekleşti.

San Francisco Fed Başkanı Mary Daly, %2 enflasyona doğru çok fazla ilerleme kaydedilmesi halinde Fed'in faiz oranlarını daha fazla artırmasına gerek kalmayabileceğini belirtti.

Uluslararası Para Fonu (IMF) Başkanı Kristalina Georgieva, küresel ekonominin son yaşanan şoklara karşı şaşırtıcı bir direnç gösterdiğini ancak pandemi sonrası görülen toparlanmanın yavaş ve dengesiz olduğunu dile getirdi.

Bugün Ne Bekliyoruz…

Yeni güne başlarken Asya piyasaları, karışık bir seyir izliyor. Dow Jones vadeli endeksi %0,13 ekside. Dolar/TL 27,61  ve Euro/TL 29,10 seviyelerinden işlem görüyor. Dolar endeksi 106,5 seviyesinde bulunurken Euro/Dolar paritesi 1,0535 sınırında. Brent tipi petrol 84,3 dolardan, altının onsu 1.819,2 dolardan ve gramı ise 1.615 liradan alıcı buluyor.  

Bugün yurt içinde hazine nakit dengesi ve yurt dışında ABD’de tarım dışı istihdam verileri takip edilecek.

Uzun Vadede Ne Bekliyoruz…

8,34x olan BİST100 cari F/K çarpanı 7,5x olan 5 yıllık ortalamasına göre %11,0 primli. Türkiye özelinde 2018 ve 2019 yılında artan piyasa volatilitesinin azalmasıyla Borsa İstanbul son dönemde önemli bir ralli yaparak rekor tazelemesine rağmen koronavirüs ve petrol fiyatlarındaki hareketler nedeniyle uluslararası endekslere paralel şekilde 2017 yılından beri en düşük seviyelerini de gördü. Mevcut çarpandaki ıskontoya rağmen önümüzdeki dönem için belirsizliklerin artıyor olması BİST için aşağı yönlü riskleri artırabilir.

Eylül ayında %4,75 artan TÜFE’nin Eylül 2023 tarihli TCMB piyasa katılımcıları anketine göre; Ekim ayında %4,42, 2023 yılı sonunda %67,22 ve 12 ay sonrasında %44,94 artması beklenmektedir. Yine aynı ankette Dolar/TL’nin 2023 sonunda 30,14, 12 ay sonrasında ise 37,26 olması öngörülmektedir. Cari dengenin 2023 sonunda 44,3 milyar dolar, 2024 yılında ise 33,8 milyar dolar açık vermesi beklenmektedir. GSYH büyümesinin 2023 ve 2024’te sırasıyla %3,9 ve %3,8 olacağı öngörülmektedir. TCMB haftalık repo faizinin cari ay sonunda %30,00, 3 ay sonrasında %34,73 ve 12 ay sonrasında ise %32,44 olması beklenmektedir.

Kaynak BMD

EKONOMİ GÜNDEMİ