Bu hafta ne oldu

BMD Araştırma'dan yapılan açıklamaya göre, geride bıraktığımız haftada yurt içinde sanayi üretimi, işsizlik ve cari denge ön plana çıkarken yurt dışında Almanya ve ABD’de enflasyon verisinin yanı sıra ABD Merkez Bankası (Fed) Başkanı Jerome Powell’ın ABD Senatosu'ndaki sunumu takip edildi. Fed Başkanı Powell, Salı günü ABD Senatosu'nun Bankacılık Komitesi'ndeki yarıyıl sunumunda, daha fazla iyi verinin enflasyonun hedefe ilerlediğine dair güveni artıracağını ve son verilerin mütevazi bir ilerlemeye işaret ettiğini belirtti. Karşı karşıya oldukları tek riskin enflasyon olmadığını belirten Powell çok az veya çok geç faiz indiriminin ekonomi ve işgücü piyasası için risk oluşturacağı, erken veya çok fazla indirimin ise enflasyondaki ilerlemeyi durduracağı veya tersine döndüreceği uyarısında bulundu. Almanya’da tüketici fiyat endeksi, Haziran ayında aylık %0,1 artarken, Mayıs ayında %2,4 olan yıllık enflasyon, Haziran ayında %2,2’ye geriledi. ABD’de tüketici fiyat endeksi, Haziran ayında aylık %0,1 azaldı. Beklenti aylık %0,1 artış olması yönündeydi. Mayıs ayında %3,3 olan yıllık enflasyon ise Haziran ayında %3'e geriledi. Gıda ve enerji hariç tüketici fiyatları, Haziran ayında aylık %0,1 arttı, yıllık olarak ise artış %3,3 ile %3,4'lük beklentinin altında gerçekleşti. Küresel piyasalarda hafta genelinde karışık bir seyir izlendi.

Türkiye’de sanayi üretimi, Mayıs ayında aylık %1,7 artarken yıllık %0,1 azaldı. İşsizlik oranı, Mayıs ayında aylık 0,1 puan azalarak %8,4 seviyesinde gerçekleşti. İstihdam oranı 0,4 puan artarak %50,0 ve işgücüne katılma oranı 0,3 puan artarak %54,5 oldu. 15-24 yaş grubunu kapsayan genç nüfusta işsizlik oranı aylık 0,3 puan artarak %15’e yükseldi. 2023 yılının Mayıs ayında 7,8 milyar dolar açık veren cari denge, Mayıs ayında 1,2 milyar dolar açık verdi. Cari açığın gerilemesinde; ödemeler dengesi tanımlı dış ticaret açığının, Mayıs ayında önceki yılın aynı ayına göre 6,3 milyar dolar azalarak 4,2 milyar dolara gerilemesi etkili oldu. 12 aylık cari işlemler açığı, Mayıs ayında 25.191 milyon dolara geriledi. Haftaya pozitif başlamasına rağmen hafta başında 10.709 seviyesine kadar gerileyen BİST100 Endeksi, bu seviyeden gelen alımlarla yönünü yukarı çevirdi. 11.113,55 ile rekor kıran Endeks, %1,96 kazançla 11.065 puandan haftayı tamamladı.32,65’li seviyelerden haftaya başlayan Dolar/TL, 33,00 sınırının üzerine çıkarken Euro/TL 36,05 ile rekor kırdı.

Yurt dışı yerleşik yatırımcılar, 28 Haziran-5 Temmuz haftasında reel olarak (fiyat ve kur etkisinden arındırılmış) 156,4 milyon dolar hisse senedi, 1.480,2 milyon dolar Devlet İç Borçlanma Senedi (DİBS-Kesin Alım) ve 25,2 milyon dolar Özel Sektör Tahvil alımı gerçekleştirdi. Aynı haftada yurt içinde yerleşik gerçek kişilerin döviz mevduatı 562 milyon dolar artarak 101.042 milyon dolara yükselirken, tüzel kişilerin döviz mevduatı 1.151 milyon dolar azalarak 61.460 milyon dolara geriledi. Kur korumalı mevduat (KKM) hesapları 409 milyon dolar azalarak 61.566 milyon dolar (1.992 milyar TL) olarak gerçekleşti.  Türkiye’nin dolar bazlı 5 yıl vadeli CDS oranı 300 sınırının altında kalmaya devam etti.

Uzun Vadede Ne Bekliyoruz…

TCMB, 19 Ocak’taki 2023 yılının ilk toplantısında politika faizini değiştirmeyerek %9 seviyesinde tutarken, 23 Şubat toplantısında 50 baz puan indirerek %8,50 seviyesine çekti. 23 Mart, 27 Nisan ve 25 Mayıs tarihli toplantılarında ise politika faizini değiştirmeyerek %8,50 seviyesinde sabit bıraktı. Merkez Bankası, 22 Haziran’da 650 baz puan, 20 Temmuz’da 250 baz puan, 24 Ağustos’ta 750 baz puan, 21 Eylül’de 500, 26 Ekim’de 500, 23 Kasım’da 500 baz puan ve 21 Aralık tarihli toplantısında 250 baz puan artırarak politika faizini %42,50 seviyesine çıkardı. TCMB, 2024 yılının ilk toplantısında politika faizini 250 baz puan artırarak %45,00 seviyesine yükseltirken, 22 Şubat tarihli toplantısında politika faizini değiştirmeyerek %45,00 seviyesinde sabit bıraktı. Merkez Bankası, 21 Mart tarihli toplantısında politika faizini 500 baz puan artırarak %50 seviyesine yükseltti. TCMB, 25 Nisan, 23 Mayıs ve 27 Haziran tarihli toplantılarında ise politika faizini değiştirmeyerek %50 seviyesinde sabit bıraktı.

Haziran ayında %1,64 artan TÜFE’nin Haziran 2024 tarihli TCMB piyasa katılımcıları anketine göre; Temmuz ayında %2,41, 2024 yılı sonunda %43,52 ve 12 ay sonrasında %31,79 artması beklenmektedir. Yine aynı ankette Dolar/TL’nin 2024 sonunda 37,75 ve 12 ay sonrasında ise 41,41 olması öngörülmektedir. Cari dengenin 2024 sonunda 29,0 milyar dolar, 2025 yılında ise 28,4 milyar dolar açık vermesi beklenmektedir. GSYH büyümesinin 2024 ve 2025’te sırasıyla %3,3 ve %3,7 olacağı öngörülmektedir. TCMB haftalık repo faizinin 3 ay sonrasında %50,00 ve 12 ay sonrasında ise %35,90 olması beklenmektedir.

www.ekonomigundemi.com.tr