Majör merkez bankalarının para politikası toplantıları ve bazı büyük ekonomilerin enflasyon verileriyle küresel piyasaları bu hafta yoğun bir takvim bekliyor.
18 Mart 2024 Pazartesi Türkiye; Konut Fiyat Endeksi (Ocak) Çin; Sanayi Üretimi, Perakende Satışlar (Şubat) Euro Bölgesi; TÜFE (Şubat-Nihai)
19 Mart 2024 Salı Japonya; BoJ Faiz Kararı, Sanayi Üretimi (Ocak) Almanya; ZEW Ekonomik Güven Endeksi (Mart) Euro Bölgesi; ZEW Ekonomik Güven Endeksi (Mart) ABD; İnşaat İzinleri (Şubat-Öncü), Konut Başlangıçları (Şubat)
20 Mart 2024 Çarşamba Türkiye; Yurt Dışı ÜFE (Şubat), Merkezi Yönetim Borç Stoku (Şubat) Çin; PBoC Kredi Ana Faiz Oranı, İngiltere; TÜFE/ÜFE (Şubat) Almanya; ÜFE (Şubat) Türkiye; Tüketici Güven Endeksi (Mart) ABD; Fed Para Politikası Toplantısı
21 Mart 2024 Perşembe Türkiye; TCMB Para Politikası Toplantısı İngiltere; BoE Para Politikası Toplantısı ABD; Philadelphia Fed İmalat Endeksi (Mart), İkinci El Konut Satışları (Şubat)
22 Mart 2024 Cuma Türkiye; Reel Kesim Güven Endeksi ve Kapasite Kullanım Oranı (Mart), Sektörel Güven Endeksleri (Mart), Turizm İstatistikleri (Şubat) Japonya; TÜFE/ÜFE (Şubat) İngiltere; Perakende Satışlar (Şubat) Almanya; Ifo İş İklimi Endeksi (Mart)
– Majör merkez bankalarının para politikası toplantıları ve bazı büyük ekonomilerin enflasyon verileriyle küresel piyasaları bu hafta yoğun bir takvim bekliyor. Salı günü Japonya Merkez Bankası’nın (BoJ) para politikası toplantısı, çarşamba Çin Merkez Bankası’nın (PBoC) faiz kararı ve ABD’de kritik önemdeki Federal Açık Piyasa Komitesi (FOMC) toplantısı ve perşembe İngiltere Merkez Bankası’nın (BoE) para politikası toplantısı takip edilecek. Hafta boyunca Euro Bölgesi, Almanya, İngiltere ve Japonya’da enflasyon verileri açıklanacak. Ayrıca, ABD’de konut sektörüne ilişkin bir dizi veri açıklanacak.
Fed para politikası toplantısı
Haftanın en önemli gelişmesi Fed’in salı günü başlayacak iki günlük para politikası toplantısı olacak. Tahminler Fed’in mart toplantısında faiz oranlarını değiştirmeyeceği yönünde; ancak piyasaların dikkati politika yapıcıların ekonomik projeksiyonları ve özellikle faiz beklentilerini gösteren noktasal grafikte olacaktır. Ayrıca, faiz patikasına ilişkin sözlü yönlendirme beklentiler ve fiyatlama üzerinde etkili olabilir. Hafta boyunca hisse senedi ve tahvil piyasalarında, değerli metallerde volatilite artabilir.
Ekonomik projeksiyonlar üç ayda bir güncellenmektedir. Aralık toplantısında yayımlanan son projeksiyonlara göre politika yapıcıların 2024 yılı için medyan tahminleri GSYİH artışı %1,5’ten %1,4’e, PCE enflasyon %2,5’ten %2,4’e, çekirdek PCE enflasyon %2,6’dan %2,4’e ve Fed fonlama faizi (Orta nokta) %5,1’den %4,6’ya revize edilirken, işsizlik oranı %4,1’de sabit kalmıştı. Özellikle yıl boyunca toplam üç faiz indirimi beklentisini işaret eden aralık projeksiyonunun iki faiz indirimine revize edilmesi durumunda hisse senedi ve tahvil piyasalarında sert fiyatlamalar beklenebilir.
Geçen yıl temmuz toplantısından sonra faizlerde değişikliğe gitmeyen Fed’in federal fonlama faiz hedefi %5,25-5,50 aralığında bulunuyor. Banka, artırımlara başladığı Mart 2022 toplantısından beri on bir toplantıda toplam 525bp faiz artırdı. Fonlama faizi vadeli kontratlarına göre piyasa mart toplantısında %98, mayısta %94 ihtimalle faiz değişikliği beklemiyor. Haziranda %55 ihtimalle 25bp faiz indirimi bekleniyor. Yıl sonuna kadar %34 ihtimalle toplam 75bp, %25 ihtimalle 50bp ve %23 ihtimalle 100bp indirim beklenmektedir.
BoE para politikası toplantısı ve İngiltere enflasyon verileri
BoE’nin perşembe günkü para politikası toplantısında faiz değişikliğine gitmesi beklenmiyor. Piyasanın beklentisi bu yıl için toplam 100bp faiz indirimine gidilmesi yönünde. Ancak şubat toplantısında Mart 2020’den beri (Sadece bir para politikası kurulu üyesi) ilk kez faiz indirimi yönünde oy kullanıldı. Ayrıca, iki üye faiz artırımı, altı üye ise sabit bırakılması yönünde oy kullanmıştı. BoE’nin politika faizi %5,25 seviyesinde bulunuyor.
İngiltere’de çarşamba günü açıklanacak şubat enflasyon verileri de faiz beklentilerinde etkili olabilir. Ocakta, TÜFE aylık %0,6 azalırken yıllık bazda %4,0 artmıştı; çekirdek TÜFE aylık %0,9 azalırken yıllık bazda %5,1 artmıştı. Şubat beklentisi TÜFE’de aylık %0,7, yıllık %3,5 artış olduğu, çekirdek TÜFE’de yıllık %4,6 arttığı yönünde. Ocakta ÜFE aylık %0,2, yıllık %0,6 azalmıştı; çekirdek ÜFE ocakta aylık %0,2 artarken yıllık %0,4 azalmıştı. Şubatta ÜFE’de aylık %0,1 artış bekleniyor.
PBoC faiz kararı
Çarşamba günü PBoC’nin bir ve beş yıllık ana faiz oranları (LPR) açıklanacak. Tüketici kredileri ve ticari krediler için gösterge niteliğindeki bir yıllık (Orta vadeli) LPR geçen yıl ağustos ayında %3,55’ten %3,45’e indirilmişti. O zamandan beri değişikliğe gidilmedi. Mortgage faizleri için gösterge niteliğindeki beş yıllık LPR ise gayrimenkul piyasasını desteklemek amacıyla geçen ay beklenenden daha fazla indirilerek %4,20’den %3,95’e çekildi. Bu ay her iki politika faizinin de sabit bırakılması beklenmektedir.
BoJ para politikası toplantısı ve Japonya enflasyon verileri
Fed para politikası toplantısı öncesinde salı günü BoJ’un para politikası toplantısından çıkacak olası kararlar takip edilecek. Diğer majör merkez bankalarının aksine BoJ’un faiz indirimleri değil, faiz artırımları patikasına ilişkin sinyaller takip edilecek. Piyasanın beklentisi 10bp faiz artırımına gidilerek politika faizinin %0,00’a çıkarılacağı yönünde. Eksi faiz politikası izleyen BoJ’un, yüksek gelen son enflasyon verilerinin ardından sekiz yıl sonra ilk kez faiz politikasını değiştireceğine ilişkin beklentiler güçlendi. Zira Japon politika yapıcılardan gelen şahin mesajlar da bu yöndeki beklentileri desteklemektedir.
Haftanın son işlem günü Japonya’nın şubat enflasyon verileri takip edilecek. Ocakta, TÜFE aylık bazda değişmezken yıllık %2,2 artmıştı. Çekirdek TÜFE ocakta yıllık bazda %2,0 artmıştı. Çekirdek TÜFE’de şubat beklentisi yıllık bazda %3,8 olması yönünde. BoJ’un eksi faiz politikasından çıkacağı yönündeki beklentileri artıran Tokyo enflasyonu şubatta yeniden hız kazanarak yıllık %2,5 olmuştu. Çekirdek Tokyo enflasyonu %3,1 olmuştu.
Euro Bölgesi ve Almanya enflasyon verileri
Haftanın ilk işlem günü Euro Bölgesi’nde şubat (Nihai) TÜFE, çarşamba günü Almanya’da şubat ÜFE rakamları izlenecek. Öncü verilere göre Euro Bölgesi’nde şubatta TÜFE aylık %0,6, yıllık %2,6, çekirdek TÜFE aylık %0,7, yıllık %3,1 arttı. Ocakta, TÜFE aylık %0,4 azalırken yıllık %2,8 arttı. Çekirdek TÜFE aylık %0,9 azalırken yıllık %3,3 artmıştı. Almanya’da ÜFE’nin şubatta aylık %0,1, yıllık %3,8 azalması bekleniyor. Ocakta, aylık %0,2 artış, yıllık %4,4 azalış olmuştu.
– Yurt içinde hafta boyunca Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısı, Konut Fiyat Endeksi (KFE), yurt dışı ÜFE, merkezi yönetim borç stoku, reel kesim ve diğer sektörel güven endeksleri ile turizm istatistikleri takip edilecek.
TCMB PPK toplantısı
Çarşamba günkü Fed toplantısının ardından perşembe TCMB PPK toplantısı gerçekleştirilecek. Foreks Haber anketinden çıkan medyan beklenti faizlerin sabit bırakılacağı yönünde. Yirmi dört katılımcının üçü 250bp, biri 500bp faiz artırımı beklemektedir.
TCMB, geçen yıl haziranda başladığı faiz artırımlarıyla bir hafta vadeli repo faizini toplam 36,5 puan artırarak %8,5’ten %45’e yükseltti. Ocakta, “dezenflasyonun tesisi için gerekli parasal sıkılık düzeyine ulaşıldığını” ve “Enflasyon görünümü üzerinde belirgin ve kalıcı riskler oluşması durumunda parasal sıkılığın gözden geçirileceğini” belirten Banka, faiz artırımlarında sona gelindiğinin, ancak ihtiyaç halinde ek sıkılaştırma yapılacağının sinyalini vermişti.
Yüksek gelen ocak enflasyon rakamlarının ardından, yeni Başkan Fatih Karahan’ın ilk para politikası toplantısı şubat toplantısında politika faizinde değişikliğe gidilmedi. Toplantıda, enflasyon ana eğiliminin ocakta ilk aya özgü zamana bağlı fiyat ve ücret güncellemeleri sonucu, enflasyon patikasında öngörülen şekilde yükseldiği, manşet enflasyonun sınırlı bir artış kaydettiği belirtilmesine karşın “Enflasyon görünümünde belirgin ve kalıcı bir bozulma öngörülmesi durumunda ise para politikası duruşu sıkılaştırılacaktır.” ibaresi eklenerek ihtiyaç halinde ek sıkılaştırma iması güçlendirilmişti.
Yurt içinde konut fiyatları
TCMB, haftanın ilk işlem gününde ocak ayı KFE rakamlarını yayımlayacak. KFE aralıkta aylık %1,1, yıllık bazda nominal %75,5, reel olarak %7,1 artmıştı.
Yurt dışı ÜFE, merkezi yönetim borç stoku
Yurt içinde salı günü TÜİK’in yurt dışı ÜFE rakamları ile Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın (HMB) açıklayacağı merkezi yönetim borç istatistikleri izlenebilir. TÜİK verilerine göre yurt dışı ÜFE ocakta aylık %4,57, yıllık %59,27 artmıştı. Merkezi yönetim borç stoku 31 Ocak 2024 tarihi itibarıyla 6,97trln TL olarak gerçekleşmişti. Borç stokunun 2,55trln TL tutarındaki kısmı Türk Lirası, 4,41trln TL tutarındaki kısmı döviz cinsi borçlardan oluştu.
RKGE ve sektörel güven endeksleri
Haftanın son işlem günü yurt içinde TCMB’nin açıklayacağı mart ayı reel sektör güveni ve TÜİK’in sektörel güven endeksleri izlenebilir. Mevsimsellikten arındırılmış Reel Kesim Güven Endeksi (RKGE-MA), şubatta aylık 0,9 puan azalarak 102,0 puan, mevsimsellikten arındırılmamış Reel Kesim Güven Endeksi (RKGE) aylık 0,6 puan artarak 101,5 puan olmuştu. Aynı dönemde imalat sanayi genelinde mevsimsel etkilerden arındırılmış Kapasite Kullanım Oranı (KKO-MA) aylık 0,6 puan artışla %77,0, mevsimsel etkilerden arındırılmamış Kapasite Kullanım Oranı (KKO) aylık 0,2 puan artışla %76,4 seviyesinde gerçekleşmişti.
TÜİK’in sektörel güven endeksleri tarafında, mevsim etkilerinden arındırılmış güven endeksi şubatta aylık; hizmet sektöründe %1,6 artışla 118,6, perakende ticaret sektöründe %1,0 azalışla 114,5 ve inşaat sektöründe %1,0 artışla 91,8 değerini almıştı.
Geçtiğimiz hafta ne oldu?
– Avrupa hisse endeksleri geçen hafta pozitif bir görünüm ortaya koydu. Fransa’da CAC 40 Endeksi %1,70, İngiltere’de FTSE 100 Endeksi %0,88 ve Almanya’da DAX Endeksi %0,69 artış kaydetti. EUR/USD paritesi %0,45 düşüşle 1,09 seviyesinde işlem gördü. Öte yandan Dolar Endeksi (DXY) 102,7 puandan 103,4 puana yükseldi. Destatis, Almanya’nın şubat ayı nihai TÜFE verilerini açıkladı. Ocakta %2,9 olan yıllık enflasyon şubatta beklentilere paralel olarak %2,5’e geriledi. Böylece yıllık enflasyon Haziran 2021’den sonraki en düşük seviyeye indi. Ülkede enflasyon aylık bazda ise %0,4 arttı ve nihai veriler öncü verileri teyit etti. Eurostat, Euro Bölgesi ocak ayı sanayi üretimi rakamlarını yayımladı. Bölge’nin sanayi üretimi aylık bazda %3,2 ve yıllık bazda %6,7 geriledi. Böylece piyasanın aylık %1,8 ve yıllık %2,9’luk beklentisinden daha sert düştü. Ayrıca İngiltere’nin de aynı döneme dair sanayi üretimi açıklandı. İngiltere’de sanayi üretiminin aylık bazda değişmemesi beklenirken %0,2 düştü. Yıllık bazda ise %0,5 arttı ancak beklentilerin altında kaldı. Ülke ekonomisi (GSYH) ocakta aylık bazda %0,2 büyürken yıllık bazda %0,3 küçüldü. GSYH verileri piyasa beklentilerine paralel gerçekleşmiş oldu.
– ABD hisse endekslerinde negatif fiyatlamalar ağırlıklı oldu. Nasdaq Bileşik Endeksi %0,70 düşüşle 15.973 puana geriledi. S&P 500 ve Dow Jones Endeksleri yatay satıcılı fiyatlanarak sırasıyla 5.117 puana ve 38.714 puana indi. ABD Hazine tahvili faizleri yükseldi; 2 yıllıkların faizi 24,2bp artışla %4,73’e ve 10 yıllıkların faizi 22,8bp artışla %4,31’e çıktı. ABD’de şubat ayı tüketici enflasyonu (TÜFE) ve üretici enflasyonu (ÜFE) rakamları yayımlandı. Manşet TÜFE aylık bazda %0,4 ve yıllık bazda %3,2 oldu. Enerji ve gıda fiyatlarını içermeyen çekirdek TÜFE ise aylık %0,4 ve yıllık %3,8 arttı. Açıklanan TÜFE verileri enflasyonun hâlâ ısrarlı biçimde yüksek seyrettiği ve Fed yetkililerinin erken gevşemekten kaçınacağı yönünde sinyal verdi. Fed Başkanı Jerome Powell bir önceki hafta gerçekleştirdiği konuşmasında enflasyonun hedefe düştüğünden emin olmak istediklerini belirterek ‘Bu güveni kazandığımızda faiz indirimine başlamak uygun olacak.’ demişti. Tüketici fiyatlarının ardından üretici fiyatlarında da şubatta piyasa beklentilerinin üzerinde artış görüldü. Manşet ÜFE aylık bazda %0,6 ve yıllık bazda %1,6 arttı. Çekirdek göstergeler de beklentilerin üzerinde bir gerçekleşmeye işaret etti. Gıda ve enerji hariç ÜFE aylık %0,3 ve yıllık %2 arttı. ABD’de ocak ayında düşüş gösteren sanayi üretimi şubat ayında pozitif bölgeye geçti. Ayrıca piyasa beklentisi şubat ayında sanayi üretiminin değişmemesi yönünde iken %0,1 arttı. Aynı dönemde kapasite kullanım oranının %78,5 olması beklenirken %78,3 oldu. Fed New York şubesinin açıkladığı imalat endeksi martta -20,9 puanla imalat sektöründeki daralmanın devam ettiğini gösterdi. ABD’li tüketicilerin mevcut ve gelecek ekonomik koşullara ilişkin beklentilerini ölçen Michigan Üniversitesi tüketici güven endeksinin martta artması bekleniyordu. Ancak tüketici güveni 76,9 puandan 76,5 puana geriledi.
– Kıymetli madenlerden ons altın 21USD değer kaybederek 2.156USD’ye geriledi. Emtia grubundan Brent petrol 3,3USD artışla varil başına 84,9USD’den alıcı buldu.
– BIST100 Endeksi geçen hafta 8.795-9.368 puan aralığında işlem gördü. Endeks %3,57 düşüşle küresel hisse endekslerinden negatif ayrışarak haftayı 8.828 puandan tamamladı. Endeks’in işlem hacmi ise 452,37mlr TL olarak gerçekleşti. USD/TRY kuru 32,07 TL’ye ve EUR/TRY kuru 35,02 TL’ye yükseldi. Gram altınsa 7 TL’lik sınırlı değer kaybıyla 2.227 TL’ye geriledi. TCMB, piyasa katılımcıları anketinin mart ayı sonuçlarını açıkladı. Katılımcıların cari yıl sonu TÜFE beklentisi bir önceki anket döneminde %42,96 iken mart ayı anketine göre %44,19 oldu. 12 ay sonrası TÜFE beklentisi ise %37,78’den %36,70’e geriledi. TÜİK ocak ayına ilişkin iş gücü istatistiklerini açıkladı. Buna göre işsizlik oranı ocakta bir önceki aya göre 0,2 puan artarak %9,1’e yükseldi. Ayrıca TÜİK verilerine göre perakende ticaret satış hacmi ocakta aylık olarak %2,6 arttı. Böylelikle Temmuz 2023’ten bu yana en yüksek aylık artış kaydedildi. Yıllık bazda ise %13,3 artış kaydedildi. Aynı dönemde sanayi üretimi yıllık bazda %1,1 artarken aylık olarak değişim göstermedi.
Kaynak Piramit Menkul Kıymetler
www.ekonomigundemi.com.tr