Bu hafta ne oldu

Yurt içinde cari denge, sanayi üretimi ve işsizlik oranı yurt dışında ise ABD enflasyonu verileri takip edilirken Avrupa Merkez Bankası (AMB) faiz kararı da ön plana çıktı. ABD’de tüketici fiyat endeksi, Ağustos ayında aylık beklentilere paralel %0,6 artarken, yıllık enflasyon %3,7’ye yükseldi. Beklenti yıllık enflasyonun %3,6 olması yönündeydi. Gıda ve enerji hariç tutularak hesaplanan çekirdek enflasyon, aylık %0,3 ve yıllık %4,3 olarak gerçekleşti.

Üretici fiyat endeksi (ÜFE) ise Ağustos ayında beklentilerin üzerinde aylık %0,7 ve yıllık %1,6 arttı. Avrupa Merkez Bankası (AMB), dün gerçekleştirdiği Eylül ayı toplantısında faizleri 25 baz puan artırarak mevduat faizini %4, politika faizini %4,50 ve gecelik borç verme faizini ise %4,75 seviyesine çıkardı.  Böylece Banka, sıkılaşmada birbirini izleyen 10. faiz artışını yapmış oldu. Banka, faiz oranlarının artık enflasyonun kontrol altına alınmasına önemli katkı sağlayacak seviyeye ulaştığını belirterek, borçlanma maliyetlerinin gerektiği sürece yeterince kısıtlayıcı seviyelerde tutulacağını belirtti.

Avrupa Merkez Bankası (AMB) Başkanı Lagarde, faiz kararı sonrası yaptığı açıklamada AMB faizlerinin zirveye ulaştığının söylenemeyeceğini belitti. Küresel piyasalarda hafta genelinde karışık bir seyir izlendi. Türkiye’de cari denge, Temmuz ayında 5.466 milyon dolar açık verirken, 12 aylık cari işlemler açığı ise 58.517 milyon dolara yükseldi. Sanayi üretimi, Temmuz ayında aylık %0,4 azalırken, yıllık bazda %7,4 arttı. İşsizlik oranı Temmuz ayında 0,2 puan azalarak %9,4 olurken, istihdam oranı 0,5 puan artarak %48,4 oldu.

15-24 yaş grubunu kapsayan genç nüfusta işsizlik oranı ise 0,3 puanlık azalarak %18,0’e geriledi. Bu gelişmeler ışığında haftaya pozitif başlamasına rağmen hafta genelinde satıcılı bir seyir izleyerek 7.797 seviyesine kadar geri çekilen BİST100 Endeksi, %4,36 kayıpla 7.962 puandan günü tamamladı. 26,70 sınırında haftaya başlayan Dolar/TL, hafta içinde 27,35 sınırını aşarken, Euro/TL, 29,40 sınırını test etti. Türkiye 2 yıllık tahvil faizi %24,14 ile Haziran 2022’den bu yana en yüksek seviyesine çıkarken, 10 yıllık tahvil faizi %27,55 ile 2022 yılı Mart ayından bu yana en yükseğini gördü. Yurt dışı yerleşik yatırımcılar, 1-8 Eylül haftasında reel olarak (fiyat ve kur etkisinden arındırılmış) 0,7 milyon dolar hisse senedi, 28,1 milyon dolar Devlet İç Borçlanma Senedi (DİBS-Kesin Alım) ve 0,3 milyon dolar Özel Sektör Tahvil satışı gerçekleştirdi.

Aynı haftada yurt içinde yerleşik gerçek kişilerin döviz mevduatı 1.076 milyon dolar azalarak 105.810 milyon dolara gerilerken, tüzel kişilerin döviz mevduatı 497 milyon dolar artarak 72.016 milyon dolara yükseldi. Kur korumalı mevduat (KKM) hesapları 1.221 milyon dolar azalarak 124.736 milyon dolar (3.333 milyar TL) olarak gerçekleşti. Türkiye’nin dolar bazlı 5 yıl vadeli CDS oranı 400 sınırının altında kalmaya devam etti.

Uzun vadede ne bekliyoruz.. 7,92x olan BİST100 cari F/K çarpanı 7,5x olan 5 yıllık ortalamasına göre %5,3 primli. Türkiye özelinde 2018 ve 2019 yılında artan piyasa volatilitesinin azalmasıyla Borsa İstanbul son dönemde önemli bir ralli yaparak rekor tazelemesine rağmen koronavirüs ve petrol fiyatlarındaki hareketler nedeniyle uluslararası endekslere paralel şekilde 2017 yılından beri en düşük seviyelerini de gördü. Mevcut çarpandaki ıskontoya rağmen önümüzdeki dönem için belirsizliklerin artıyor olması BİST için aşağı yönlü riskleri artırabilir.

TCMB, 19 Ocak’taki 2023 yılının ilk toplantısında politika faizini değiştirmeyerek %9 seviyesinde tutarken, 23 Şubat toplantısında 50 baz puan indirerek %8,50 seviyesine çekti. 23 Mart, 27 Nisan ve 25 Mayıs tarihli toplantılarında ise politika faizini değiştirmeyerek %8,50 seviyesinde sabit bıraktı. Merkez Bankası, 22 Haziran’da 650 baz puan, 20 Temmuz’da 250 baz puan ve 24 Ağustos tarihli toplantısında 750 baz puan artırarak politika faizini %25,00 seviyesine çıkardı.

Ağustos ayında %9,09 artan TÜFE’nin Ağustos 2023 tarihli TCMB piyasa katılımcıları anketine göre; Eylül ayında %4,34, 2023 yılı sonunda %59,46 ve 12 ay sonrasında %42,01 artması beklenmektedir. Yine aynı ankette Dolar/TL’nin 2023 sonunda 29,82, 12 ay sonrasında ise 34,58 olması öngörülmektedir. Cari dengenin 2023 sonunda 43,6 milyar dolar, 2024 yılında ise 30,6 milyar dolar açık vermesi beklenmektedir. GSYH büyümesinin 2023 ve 2024’te sırasıyla %3,7 ve %4,0 olacağı öngörülmektedir. TCMB haftalık repo faizinin cari ay sonunda %19,19, 3 ay sonrasında %25,00 ve 12 ay sonrasında ise %23,25 olması beklenmektedir.

Raporun devamı ve detaylı analizler için tıklayınız.

https://www.bmd.com.tr/application/files/9716/9479/1219/Haftalik_Bulten_15.09.2023.pdf

Kaynak: BMD Araştırma

SANAYİ HABER AJANSI

EKONOMİ GÜNDEMİ