Sağlık ve mutluluk 2024’de yanınızda olsun

2023’ün bu son işlem gününde dünyadaki gelişmelerden aklımızda kalanlar; en yakın zamandaki 2023'ün son üç ayını etkileyen İsrail/Hamas savaşını, gündemde arka sıralara düşmesine karşın Avrupa'da İkinci Dünya Savaşı'ndan bu yana yaşanan en büyük çatışmanın 22. ayına giren Ukrayna'da, çatışmalar görünürde sonu olmayan bir şekilde devam etmesi, 2023'e girerken otomobil üreticileri, elektrikli araçları niş ürünlerden kitlesel pazar modellerine taşımak için 2030 yılına kadar 1,2 trilyon dolar yatırım yapmaya hazırlanıyorlardı. Yıl kapanırken eski otomobil üreticilerinin yanı sıra Tesla, Rivian ve diğerleri de yatırımları kısıyor ve ürün stratejilerini yeniden çalıştırması, sürdürülebilir fonlar, siyasi tartışmalar ve “yeşil aklama” konusundaki endişeler nedeniyle 2023'te küresel olarak talepte keskin bir yavaşlamayla karşı karşıya kaldı ve 2023’ün en akılda kalıcı ve geleceğimizi şekillendiren cevabı ise; yapay zekayı Kullanmayan Geri’de o yüzden bilime yatırım yapan kazanır.

2024’e baktığımızda ise; yatırımcılar, ekonomistler, iş dünyası liderleri ve Londra'dan Lyons'a, Los Angeles'a kadar sıradan tüketiciler ortak bir umudu paylaşıyor: Faiz indirimleri başlasın! Büyük gelişmiş ekonomilerin çoğunun merkez bankaları, 2023 yılını, 2022'den bu yana ekonomik ve finansal ortama hakim olan agresif faiz artırımlarına ilişkin hesapları fiilen kapatan bir dizi politika toplantısıyla Aralık ayında kapattı. Tek aykırı değer, Japonya Merkez Bankası (BOJ) Negatif faiz politikasından vazgeçmeyi hiçbir zaman başaramamasıydı.

Faiz oranları: Büyük Kolaylık geliyor mu? Piyasa aktörlerinin, merkez bankacılarının sağlamaya istekli olabileceğinden çok daha fazla politika gevşemesi yönünde beklentiler oluşturmasıyla, büyük bir gölge oyunu mu oynanıyor. İşte 2024 yılı, geçtiğimiz yılın agresif faiz artışlarının sonunu nasıl görebilir? ABD dolarına bakıldığında, daha hızlı faiz indirimleri para biriminin düşüşünü hızlandırabilir. Fed'in Aralık ayındaki güvercin duruşu, zayıflayan doların 2024'te de düşmeye devam edeceği ihtimalini güçlendirdi, ancak ABD ekonomisindeki güç doların düşüşünü sınırlayabilir. ABD için zayıf bir dolar, ihracatı yurt dışında daha rekabetçi hale getirecek ve çok uluslu şirketlerin dış karlarını dolara dönüştürmeyi daha ucuz hale getirerek karlarını artıracaktır. FactSet verilerine göre S&P 500 şirketlerinin yaklaşık dörtte biri gelirlerinin %50'sinden fazlasını ABD dışından elde ediyor. Büyümedeki yavaşlama diğer ekonomilerde daha köklü olduğundan, ABD için büyümenin yavaşlaması biraz zaman alacak.

Tayvan, Rusya, Hindistan ve ABD de dahil olmak üzere gelecek yıl yapılacak seçimlerde dünya nüfusunun dörtte birinden fazlasının yönetimi tehlikede olacak. Otoriter yöneticilerin daha liberal demokratlara karşı kesin bir yükselişte olduğundan endişe var. ABD-Çin ilişkilerinde daha fazla türbülans bekliyoruz.

Çin ekonomik mucizesini tekrar rayına oturtabilecek mi? Ülkenin COVID sonrası hayal kırıklığı yaratan toparlanması, onlarca yıldır süren çarpıcı büyümesinin temelleri hakkında şüpheleri artırdı ve Pekin'e 2024 ve sonrası için zor bir seçim sundu: Daha fazla borç alın ya da daha az büyüyün.

Petrol ve gaz endüstrisi, daha düşük maliyetli rezervleri güvence altına almak ve sektördeki bir sonraki değişime hazırlanmak için şirketlerin yüksek hisse senedi fiyatlarından yararlanarak 2023'te 250 milyar dolarlık bir satın alma çılgınlığına girdi. Ufukta daha fazla işlem var.

Manşette öne çıkanlar

Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Moody's, 2024 yılında Türkiye için iki kredi notu gözden geçirme tarihi belirledi. Takvimde, Moody's'in Türkiye için ilk rapor tarihi 12 Ocak 2024, ikinci rapor tarihi 19 Temmuz 2024 olarak açıklandı. Türkiye, Moody's takviminde 2024 yılında değerlendireceği ilk ülke olarak yer alıyor.

ABD'de 30 yıllık mortgage faiz oranı üst üste 9'uncu haftasında da geriledi ve 7 ayın en düşük seviyesine geldi.  ABD Federal Konut Kredisi İpotek Şirketi (Freddie Mac) tarafından açıklanan verilere göre, 28 Aralık ile sona eren haftada sabit faizli 30 yıl vadeli ortalama mortgage oranı 6 baz puan düşüşle yüzde 6,61'ye geldi. 9 haftalık toplam düşüş 118 baz puana ulaştı.

Avrupa Merkez Bankası’nın (AMB) üyesi Holzmann borçlanma maliyetlerini düşürmeyi konuşmak için erken olduğunu belirterek, “AMB, benzeri görülmemiş biçimde üst üste 10 faiz artırımını geride bıraksa da 2024’te faiz indirimlerinin garantisi yok” şeklinde konuştu.

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) toplam rezervleri, 22 Aralık haftasında bir önceki haftaya göre 2 milyar 925 milyon dolar artışla 145 milyar 453 milyon dolara çıkarak tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaştı. Swap hariç net rezervi geçen hafta eksi 36,4 milyar dolar oldu.

ABD Çalışma Bakanlığı, işsizlik maaşı başvurularına ilişkin haftalık verileri açıkladı. Buna göre, ülkede ilk kez işsizlik maaşı talebinde bulunanların sayısı, 23 Aralık ile biten haftada önceki haftaya kıyasla 12 bin kişi artarak 218 bine çıktı. Piyasa beklentilerinin üzerinde gerçekleşen işsizlik maaşı başvurularının, 210 bin olması öngörülüyordu.

Enerji Verimliliği Kanunu çerçevesinde verilen idari para cezaları 2023 yılı yeniden değerleme oranı olan yüzde 58,46 artırıldı. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı'nın konu ile ilgili kararı Resmi Gazete'de yayımlandı.

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) verilerine göre kur korumalı mevduatlar 22 Aralık haftasında 30,4 milyar TL geriledi. Böylelikle kur korumalı mevduatlarda son bir ayın en hızlı çıkışı yaşandı. Son düşüşün ardından toplam kur korumalı mevduatlar 2,65 trilyon TL'ye düştü.

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, ocak ayındaki asgari ücret etkisinin ardından aylık enflasyonun şubat ayı ve sonrasında yavaşlayarak yılın ilk yarısında enflasyonun ana eğilimindeki düşüşe yakın seyredeceğini belirtti.

2024'te uygulanacağı açıklanan yeni asgari ücret Wall Street'teki bazı kredi kuruluşlarının Merkez Bankası'nın enflasyonu düşürme çabalarını zorlaştıracağı uyarısında bulunduğu bir seviyeye yakın. Bloomberg'e göre, TCMB politikaları daha da sıkılaştırabilir.

Kaynak A1 Capital

www.ekonomigundemi.com.tr